Maak dat jezelf wijs

"Ach, we zijn toch geen concurrenten, wat een onzin," zegt Yan, de excentrieke, vriendelijke verpleegkundige, zijn dunne witte haren in een staartje, lachend tegen Willem, de andere 'kaper op de kust' in het appartement van Jan, deelnemer aan het populaire tv-programma Winter vol liefde. Speciaal voor Jan waren ze naar Zweden gekomen. Geen concurrenten? Concurrentie is juist waar het programma om draait.

In de podcast 'Teun en Gijs vertellen alles' zegt Gijs stellig geen 'emotie-eter' te zijn. "Ik word gewoon even heel gelukkig tijdens het eten." Regelmatig eet hij een pak lange vingers en kan niet meer stoppen. Hanneke (Groenteman), zijn moeder en vaste gast, reageerde: "Nee, het is gewoon lekkere trek, altijd zin in iets lekkers." Ze schreef een boek met de titel Doorzakken bij Jamin. Je hoorde aan hun toon dat ze het meenden. Maar wat zou een emotie-eter dan moeten zijn?

Het is interessant hoe wij mensen onszelf en anderen een beetje voor de gek houden. Niet altijd met opzet. We zitten vol met tegenstrijdigheden, vaak zonder dat we ons er van bewust zijn.
We zeggen één ding, maar doen of voelen iets anders. Soms is dat zelfs noodzakelijk om met de chaos in ons leven om te gaan.

Onlangs keek ik naar de geschiedenis van J.E. Hoover, op CNN. Al rennend staarde ik naar het scherm dat tegenover me hing. Mijn voeten maakten een bonkend geluid op de loopband. Door mijn geest af te leiden leek het net alsof ik dat rennen er maar bij deed.

Hoover werd in 1924 benoemd als de eerste baas van de FBI. Deze man stond bekend als een fel tegenstander van homoseksualiteit. In zijn functie hield hij ‘een klopjacht’ op mannelijke mannenliefhebbers. Zij zouden volgens hem ontvankelijk zijn om ingezet te worden als spion. Homo’s als regelrechte bedreiging voor democratisch Amerika. Hoe verzint hij het. Wat me fascineerde is dat veel erop wijst dat Hoover zelf van de herenliefde blijkt te zijn geweest. Wonderlijk hoe mensen zichzelf kunnen verloochenen.

Het is wat psychologen ‘reactieformatie’ noemen: het tegenovergestelde doen of zeggen van wat je diepste verlangens zijn, vaak als afweermechanisme om met je eigen innerlijke conflicten om te gaan. In het geval van Hoover een extreem voorbeeld.
We verbergen soms wat we echt voelen, ook voor onszelf, om de pijn van de tegenstrijdigheid te vermijden. We doen het allemaal, in grote of kleine mate.

Reactieformatie psychologie

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

3.9 met 7 stemmen 202