Vrijdag 11 oktober 2024

“Er zit iets tijdloos in deze beelden. De zonsopgang, de adem van het bos, mensen die hun dag leven en in stilte goed en kwaad doen. Het heeft die stilte die neerdaalt op de ziel, als schemering. Ik begrijp waarom het je aansprak; het brengt de natuurlijke wereld prachtig in evenwicht met de menselijke wereld.” Het antwoord van Yuriy uit het verre land met de bergen op het gedicht “De zon” van Georg Trakl was onderhoudend en duidelijk. Bjarne begreep dat zijn gevoelswereld nadrukkelijk met die van zijn verre vriend verbonden was en dat ze via de gedichtenwereld veel hadden om over te schrijven.

Er was ook een bericht van Dimitri, de blonde Rus uit Vietnam gekomen. Of Bjarne de draad weer op wilde pakken, maar Bjarne twijfelde. Hij had geen zin in een discussie over geldgebrek en het vooruitzicht op een klein fortuin. Het was niet elegant om iemand met een soort van chantage lastig te vallen. Hij had ook niet veel gevoelens meer voor Dimitri. Er was medeleven geweest na de dood van zijn vader, gemeend en met empathie, maar het was onduidelijk of het verhaal wel echt was. Niet alle gevoelens van vriendschap waren weg, maar die zouden vanzelf verdwijnen wanneer het wederzijdse zwijgen mocht beginnen.

Pavel uit Oekraïne was helemaal in de fysieke sferen van de liefde terechtgekomen. Hij stuurde de ene na de andere openhartige brief over zijn rijke erotische fantasieën. Het kon Bjarne nauwelijks bekoren. Hij had het liever met Yuriy over poëzie. De behoefte aan geestelijk contact bleek voor Bjarne het belangrijkst.

De korte brief van zijn geliefde Emma, die als een geschenk van na de dood uit een boek was gevallen, had indruk op Bjarne gemaakt. Wat was ze altijd goed met woorden geweest en had ze met haar dominante karakter overwicht op Bjarne gehad. Hoeveel dubbele gevoelens had het uiteindelijk opgeleverd? Een gedachtenoceaan vol verwarrende wanen, een over het paard getilde jongeman die niet meer wist wanneer hij op de aarde terecht zou komen. Een grote woordenvijver vol angstige schuldgevoelens en schaamte naar zijn omgeving.

Wat hem altijd bij was gebleven was haar uitleg over het verschil tussen cultiveren en sublimeren. Een belangrijke reden voor onrust toe hij nog in het psychiatrische circuit verkeerde. Maar had ieder mensen niet een eigen manier om dingen te sublimeren? De een deed aan sport, de ander werd muzikant. Er waren mogelijkheden zat.

Waarom had Bjarne ooit voor de schilderkunst gekozen? Hij herinnerde zich zijn fascinatie voor afbeeldingen in boeken. En de eerste schilderwerken die hij in zijn leven zag. De onnavolgbare techniek van Christiaan Buurtveen, die later in zijn carrière dikwijls in herhaling viel vanwege de grote vraag naar zijn werk. Het landschapje boven de eettafel van een gelovige tante die beneden de grote rivieren woonde, het had Bjarne geboeid ook al was het van een onbekende schilder. De kleuren van Picasso en Karel Appel. Hij had veel kunst in zijn leven gezien die eigenlijk veel beter was dan zijn eigen bescheiden bijdrage aan die culturele wereld. En toch was hij blij dat hij een schilderwerk verkocht aan een buurthuis in de Amsterdamse Indische buurt.

De expositie was afgelopen. Hij had er een kop koffie gedronken en de schilderwerken, op het verkochte werk na, weer mee naar zijn woning in de Amsterdamse Oosterparkbuurt gebracht.

vriendschap correspondentie Trakl

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

4.0 met 2 stemmen 66