Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Brekend glas

Een doemdenker ben ik niet, nooit geweest ook en zal ik bovendien nooit zijn daar de realiteit vandaag de dag voldoende stof tot nadenken geeft. Het gekke, vind ik althans, zijn heden ten dage de verschillen i.p.v. de overeenkomsten die worden benadrukt. Tegenwoordig accentueert men liever de punten die niet overeenkomen dan dat men de raakvlakken benoemt. Uiteraard en volstrekt terecht wekt dit wrevel.

Tijd voor een tegengeluid met leestip;

Titel: De blikken trommel
Auteur: Günter Grass

'DE BLIKKEN TROMMEL' begint niet met het leven van Oskar Matzerath zelf, maar met dat van zijn oma en de geboorte van zijn moeder. Oskar zelf ziet het licht te Danzig, tussen
WO I en WO II in, namelijk in 1924. Als Oskar op zeker moment naar het westen van Duitsland vertrekt en zich hier als kunstenaar vestigt, besluit hij dat hij niet medeplichtig wil worden aan de wantoestanden in de strijd. Een oorlog die zich tot op dat moment door ongekende bruutheid kenmerkte; waar voorheen onderscheid werd gemaakt tussen burgers en militairen, waarbij burgers geen primair doel vormden en zoveel mogelijk werden ontzien, werd dit beginsel in de Tweede Wereldoorlog op grote schaal verlaten. Er vielen tussen de 50 en 70 miljoen doden, waarvan naar schatting twee derde burger was. Minderheden werden stelselmatig vervolgd en vermoord. Volgens Wikipedia was het de eerste en tot op heden enige oorlog waarin kernwapens werden ingezet.

Naar mijn mening is in de literatuur deze oorlog het best en op z'n mooist door zowel Hermans als Mulisch verwoord. In 'DE TRANEN DER ACACIA'S' dient de oorlog namelijk als achtergrond voor diepere, zowel psychologische als filosofische, vraagstukken. Er wordt aan identiteiten getwijfeld. Het onderscheid tussen goed en kwaad berust op willekeur, moedwil en misverstand. In zowel 'DE DONKERE KAMER VAN DAMOKLES' als (leestip!) 'NOOIT MEER SLAPEN' illustreert Willem Frederik Hermans hoe lastig het voor mensen kan zijn om greep op de wereld te krijgen. Omgekeerd is duidelijk geen probleem getuige de vele rampen die onze globe treffen. Onder een kennelijke orde gaat chaotische werkelijkheid schuil waarin Hermans' personages compleet verstrikt raken zonder dat zij zien en horen wat er op dat moment daadwerkelijk speelt. Zonder dat zij zien wat er werkelijk aan de hand is. Ontgoocheling en totale desillusie treffen de hoofdpersoon in 'NOOIT MEER SLAPEN' als bij thuiskomst blijkt dat in Noorwegen meteorieten zijn ingeslagen, terwijl hij in dit subliem Scandinavisch land lang op zoek is geweest deze te vinden.

Al snel vermoeid geraakt door gebrek aan slaap veroorzaakt door muggen, muggen en nog eens muggen. Met als deceptie het niet-vinden. Dankzij de nodige humor en vitaliteit in Hermans' boeken hoef je als lezer niet in de zwartgalligheid te stikken.

In de psychologische oorlogsroman 'DE AANSLAG' van Harry Mulisch draait het om schuldgevoel, verzet en nasleep en verwerking in combinatie met het verzet in de Tweede Wereldoorlog. De hiervoor door mij genoemde Oskar uit DE BLIKKEN TROMMEL krijgt voor zijn derde verjaardag dit instrument. Dit slaginstrument dat binnen de muziek vrijwel altijd aanwezig is, heeft als juiste benaming eigenlijk trom. Als wordt geprobeerd de trom van Oskar af te pakken, schreeuwt hij oorverdovend, met als gevolg brekend glas...

Het wild op de trom slaan in de periode voor het uitbreken van de oorlog was, is en blijft een waarschuwing tegen DESTIJDS het nazisme. Duitsland, onze oosterbuur, is in de vaart der volkeren opgegaan en is al decennia een buitengewone bondgenoot. Helaas doet zich elders in de wereld, hoewel men dit naar mijn mening langzaam maar zeker een mondiaal probleem mag noemen, sinds 1948 een conflict voor waar honden geen brood van lusten.

>
Waarom zag Yitzhak Rabin het licht, terwijl het Yigal Amir verblindde...?
<

Natuurlijk weten wij het antwoord, maar loont het de moeite ten koste van zovele, veelal onschuldige doden...? Vanzelfsprekend niet, onder geen beding zelfs, maar 'mindsetting'* is zonder enige twijfel noodzakelijk, daar anders binnen afzienbare tijd onze wereld niet meer die van ons is. God, lees: Allah, Allah, lees: God, is op reis, zwevend in een ruimtecapsule zonder noodzakelijke maatregelen te hebben genomen... Voorzorgsmaatregelen heeft Hij niet getroffen. Ja, voor zichzelf, maar niet voor de wereld die zonder handen en voeten ten dode is opgeschreven.

Gelukkig regent het nog, ook al is die zuur en schijnt zo af en toe de zon...! Hoewel die ook niet ongevaarlijk is...!

*(nieuwe) denkrichting bepalen

Schrijver: Annejan Kuperus, 27 oktober 2014


Geplaatst in de categorie: literatuur

3.0 met 1 stemmen 93



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)