Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

In de schaduw van de Martinitoren

(voor Anda Kerkhoven (1919 - 1945))

Je bent geboren als Melisande Tatiana Marie Kerkhoven op 10 april 1919 in Saint-Cloud in Frankrijk, waar ooit het Château de Saint-Cloud stond, waar op 2 augustus 1589 koning Hendrik III, die door de Dominicaanse monnik Jacques Clément was neergestoken, overleed. Lodewijk XVI kocht het kasteel voor Marie Antoinette, die het naar haar smaak liet verbouwen en inrichten. Op 18 mei 1804 werd Napoleon er tot keizer gekroond en het was zijn geliefde residentie. Op 13 oktober 1870 is het kasteel door de Franse soldaten afgebrand. De psycho-analytica/prinses Marie Bonaparte (1882 - 1962) is ook in Saint-Cloud geboren. Zij was o.a. bevriend met Sigmund Freud en de Nederlandse psycho-analytica Jeanne Lampl-de Groot. Multatuli was de huisvriend van het huisartsgezin van Jeanne's moeder Henriette Dupont. Jeanne trouwde met de Joodse Hans Lampl, die tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zat, terwijl Jeanne stiekem aan psycho-analyse deed, wat door de nazi's was verboden.

Jij kwam uit een welgestelde familie. Jouw vader was de ingenieur Adriaan Rudolph Willem Kerkhoven en jouw moeder was Constanze Pauline Marie Bosscha. Van beide kanten stamde je af van de bankier Johannes Kerkhoven en zijn tweede vrouw Anna Jacoba van der Hucht. Enkele (klein)kinderen van hen exploiteerden theeplantages in Nederlands-Indië. Hella Haasse's roman 'Heren van de thee' gaat over hen. Johannes stichtte de Johannes Kerkhovenpolder in de gemeente Delfzijl. Je groeide op in Nederlands-Indië, waar jouw vader op West-Java de eigenaar van de thee- en rubberonderneming Panoembangan was. Je studeerde geneeskunde in Batavia, terwijl je uit principe weigerde dierproeven te doen, wat in 1938 de reden van vertrek naar Nederland was.

Je studeerde verder aan de Rijksuniversiteit van Groningen, waar het doen van dierproeven niet verplicht was. Je was lid van de studentenvereniging Magna Pete voor vrouwen, wat op 1 november 1898 als eerste, Nederlandse studentenclub voor vrouwen is opgericht. Aletta Jacobs was één van de eerste leden. Het Clubgebouw zat op de Grote Markt 12 en werd gehuurd van het Groninger Studenten Corps Vindicat atque Polit. De ingang was aan de achterkant, via een smal steegje vanuit de Oude Ebbingestraat. Maar in jouw tijd, vanaf 30 juni 1930 tot en met 1 mei 1942, zat het Clubgebouw in het pand van Vopel Bond aan de Kreupelstraat 2. Dit gebouw is op 17 april 1945 bij de bevrijding van Groningen verwoest. Jouw docent tekenen en mentor was de De Ploeg-schilder Johan Dijkstra, die enkele portretten van jou heeft gemaakt. Je was een veelgevraagd model voor schilders en tekenaars.

In het studentenblad 'Der Clercke Cronike' schreef jij over jouw pacifistische overtuigingen, waarbij je niet altijd applaus kreeg. In het begin van de Tweede Wereldoorlog bleef je voor geweldloos verzet pleiten. Je werd lid van de verzetsgroep Groep-De Groot van Gerrit Jacobus Boekhoven en zijn vriendin Dinie Aikema, die meer pacifisten had aangenomen. Gerrit en Dinie woonden aan het Nassauplein 33 in Groningen. Jullie probeerden distributiebonnen via contacten te regelen, inplaats van via gewapende overvallen. Verder vervalsten jullie persoonsbewijzen en onderhielden jullie de contacten tussen de verzetsstrijders. Jij was een belangrijke koerierster, die bonkaarten distribueerde.

Op 27 december 1944 werd je door de Sicherheitsdienst gearresteerd. In het beruchte Scholtenhuis aan de oostkant van de Grote Merkt, vlakbij het Vindicat-Clubgebouw, werd jij zwaar gemarteld, o.a. door de SD-er Robert Wilhelm Lehnhoff, alias de Beul van Groningen (1906 - 1950), die o.a. met een gummiknuppel keihard in jouw maag sloeg. Lehnhoff, getrouwd met Liesel Kohlstadt, werd op 24 juli 1950 op het kazerneterrein aan de Hereweg in Groningen geëxecuteerd. Jij bleef ondanks de meest gruwelijke martelingen zwijgen. Op 12 januari 1945 werden Gerrit en Dinie ook gearresteerd en eveneens in het Scholtenhuis keihard verhoord. Dinie werd zelfs verkracht. Bijna de hele verzetsgroep werd opgepakt.

Op 19 maart 1945 ben jij door leden van de Nederlandse Sicherheitsdienst, aangevoerd door Meindert Vonk en Harry Bouman, doodgeschoten. Dit gebeurde aan de bosrand van Appelbergen op de Oosterbroekweg tussen Glimmen en Haren. Op die dag werd Gerrit op het landgoed Vosbergen in Eelde doodgeschoten. Op 24 maart 1945 werd Dinie in Appelbergen door Harry Bouman van achteren doodgeschoten. Jij werd op de plek van de executie begraven. Op 22 mei 1945 werd jij op de Noorderbegraafplaats in Groningen met veel respect herbegraven. In 1967 werd je op de erebegraafplaats in Loenen nogmaals herbegraven. Je werd 25 jaar. Op jouw gedenksteen op de executieplek staat: 'Wij gedenken haar die het leven innig liefhad en respecteerde. Op deze plaats door de vijand omgebracht.'.

Schrijver: Joanan Rutgers, 27 mei 2019


Geplaatst in de categorie: idool

4.5 met 2 stemmen 71



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)