Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Tegen de klippen op voor Estland gestreden

(voor Lydia Koidula (1843 - 1886))

Jij bent geboren als Lydia Emilie Florentine Jannsen op 24 december 1843 in Vändra, in het Russische Lifljandija, wat sinds 1920 Estland is. Jouw vader was Johann Voldemar Jannsen, geboren op 16 mei 1819 in Vändra. Hij was journalist, dichter en vertaler. Jij was de oudste dochter. Jouw moeder was Anette Juliane Emilie Koch, geboren op 28 april 1821 in het landhuis Rüdaja in Viljandi, Törva. Jij had nog een zus en vier broers. In 1850 verhuisden jullie naar Pärnu, waar jouw vader in 1887 de lokale krant Pärnu Postimees begon, de eerste in het Estisch. Jij ging naar een Duitstalig gymnasium. Binnen de elite werd Duits gesproken. In 1864 verhuisden jullie naar de universiteitsstad Tartu aan de rivier de Emajögy. Daar begon jouw vader de landelijke, Esthische krant Postimees. Jij schreef anoniem voor beide kranten. In 1865 heb jij samen met jouw vader het Vanemuine-toneelgezelschap opgericht, wat in het Estisch vertaalde, Duitse toneelstukken opvoerde en originele, Estisch-talige stukken, waarvan jij de eerste schreef. In 1869 werd in Tartu het eerste, Estische Zangfeest gehouden, op initiatief van jouw vader. Er werden twee Estische liederen van jou gezongen, 'Tot de dood' (Sind Surmani) en 'Mijn vaderland is mijn liefde' (Mu isamaa on minu arm), en twee Finse liederen. De rest was in het Duits, de taal van de elite van Estland.

In 1873 trouwde jij met de Letse legerarts Eduard Piers Eugen Vastse-Kasaritsa Michelson, geboren op 22 november 1845 in Võrumaa. Jullie gingen in Kronstadt wonen, het hoofdkwartier van de Russische marine op het eiland Kotlin, 30 kilometer ten westen van Sint-Petersburg. In de jaren 1876 - 1878 bezochten jullie Breslau, Straatsburg en Wenen. Jij woonde 13 jaar in Kronstadt. In de zomermaanden was jij in Estland en jij had continu heimwee naar Estland. Eduard en jij kregen samen twee dochters en twee zonen. Op 17 juli 1874 werd Hans Voldemar Michelsen in Tartu geboren. Hij overleed op 29 juli 1878 in Tartu. Op 2 juni 1876 werd in Tallinn Hedvig Hedda geboren. Zij overleed in oktober 1941 in Leningrad. De andere kinderen waren Anna en Maximilian. Jij vertaalde Duitse proza, poëzie en toneel. Jij bent vooral door de Biedermeierstijl beïnvloed.

In 1866 werd de censuur verscherpt en werden de literaire uitingen beperkt, terwijl het nationaal bewustzijn van de Esten ontwaakte. Jij schreef in jouw gedichten over het streven naar zelfbeschikking van de Esten en tegen de overheersing en bevoorrechte positie van de Baltisch-Duitse adel. Jouw schrijversnaam Lydia Koidula betekent 'Lydia van de Dageraad'. Jij kreeg die naam van de schrijver/politicus Carl Robert Jakobson, geboren op 26 juli 1841 in Dorpat, nu Tartu. Hij was een belangrijke persoon van het Estse, nationale ontwaken. Hij heeft in 1878 de Estse krant Sakala opgericht en hij heeft de Vereniging van Estse Literati opgericht, met o.a. de schrijver Friedrich Reinhold Kreutzwald, de folklorist/theoloog/taalkundige Jakob Hurt, de theoloog/gymnasiumdirecteur Hugo Treffner, de kunstschilder Johann Köler, de dichter Mihkel Veske, de onderwijzer Hans Vanakubja en de schrijver/componist Karl August Hermann. Jij werd ok wel 'Zangeres van de Dageraad' genoemd.

In 1866 verscheen de dichtbundel 'Weidebloemen' (Vainulilled), waarin jij ook kritiek had op de slechte manier waarop de Esten zo'n 600 jaar zijn behandeld. Jij gebruikte eindrijm en jij uitte jouw emoties. Jij schreef o.a. 'Mijn land, ze hebben jou begraven!'. In 1867 verscheen jouw belangrijkste dichtbundel 'De Nachtegaal van de Emajögy' (Emajöe ööbik). Houw zus was Eugenie Cäcilie Fanni, geboren op 25 juli 1845 in Vändra. Zij trouwde met Heinrich Ferdinand Rosenthal, met wie zij drie kinderen kreeg; Elmar, Valter en Emmily, die op 10 november 1876 overleed en 2 weken werd. In 1870 verscheen jouw komedie 'De neef van Saaremaa', gebaseerd op 'Der Vetter aus Bremen' van de dichter/soldaat Karl Theodor Körner, die op 26 augustus 1813 in Gadebusch is vermoord en 21 jaar werd. In 1870 verscheen ook jouw stuk 'De verlovingsberken' en in 1871 verscheen 'Honderd korrels zout'. Tijdens de Sovjetbezetting was het volkslied 'Mu isamaa on önn ja rööm' van jouw vader verboden en was jouw lied 'Mu isamaa on minu arm' het onofficiële volkslied, wat nog steeds vaak gezongen wordt. Jouw laatste gedicht was 'Voor de dood, naar Estland!' (Enne surna, Eestimaale!).

Jij overleed op 11 augustus 1886 in Kronstadt door borstkanker. Jij werd 42 jaar en jij bent in Kronstadt begraven. In 1946 zijn jouw overblijfselen in de Woudbegraafplaats (Metsakalmistu) in de wijk Kloostrimetsa in Tallinn herbegraven. Daar zijn ook de schrijvers Anton Hansen Tammsaare en Juhan Smuul begraven. Juhan was met de Joodse vertaalster Ita Saks en de dichteres Debora Trull getrouwd. Daar is ook de dichter/politicus Johannes Vares begraven, die op 20 november 1946 zelfdoding pleegde en 56 jaar werd. Hij heeft zichzelf met een 7.65 mm-pistool Walther in de badkamer in het Kadriorg Paleis uit 1725 op de A. Weizenbergi tn 37 in het Kadriorg-park in Tallinn gedood. Of hij is door de NKVD (de latere KGB) vermoord. Zijn vrouw Emilie Roode overleed op 6 maart 1947 op een mysterieuze wijze. Zij werd 48 jaar. In Pärnu is nu een museum voor jouw vader en jou, het Lydia Koidula Museum, in jullie vroegere woonhuis op de Johan Voldemar Jannseni tänav 37, waar jouw vader als schoolmeester werkte. In Pärnu staat een standbeeld van jou, gemaakt in 1929 door Amandus Heinrich Adamson. Het was zijn laatste werk. Hij overleed op 26 juni 1929 in Paldiski. Het staat naast het Victoria hotel op Kuninga 25.

Jouw moeder overleed op 21 april 1890 in Tartu. Jouw vader overleed op 13 juli 1890 in Tartu. Zij zijn op de Raadi-begraafplaats uit 1773 in Tartu begraven. Jouw zus Eugenie overleed op 9 december 1897 en zij is in Tallinn begraven. Jouw man Eduard overleed op 23 maart 1907 in Kronstadt.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
17 april 2023


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 46



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)