Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Bewustzijnsverruiming

Soms kost het moeite om een logge massa in beweging te krijgen. Ik weet nog dat ik op een Grieks spoor stilstond, onderweg naar Istanbul. De diesellocomotief gaf gas, terwijl onze trein muurvast bleef staan. De locomotief moest hard werken om de hele trein in beweging te krijgen.
Het bewustzijn is logger dan de trein als het in beweging moet komen. Het bewustzijn heeft veel trage massa, terwijl het soms gewichtloos lijkt. Om het in beweging te krijgen, moet arbeid verricht worden door de eigenaar, of zo je wil de bestuurder van het bewustzijn.
Hoe komt het bewustzijn in beweging? Ten eerste lijkt het voor bestuurders dat het al volop in beweging is. Om die illussie te doorbreken moet hij leren zien dat het bewustzijn steeds hetzelfde pad afloopt en dezelfde bomen ziet, hetzelfde landschap beoordeelt en hetzelfde reageert op kleine irritaties of leuke afleidingen. De bestuurder wil zich ook veilig voelen en op bekend terrein blijven. De angst bestaat dat op vreemd terrein onbeheersbare situaties ontstaan. Maar er zijn miljarden bestuurders die zich overwegend veilig weten en vanzelfsprekend een ander bewustzijn hebben. Dat zou vertrouwen moeten geven eens een ander pad te bewandelen.
Ten tweede moeten bestuurders er het nut van inzien om andere paden te bewandelen. Zoals P.F. Thomése aangeeft in Vrij Nederland (1) wat het lezen betreft, moeten bestuurders zich niet afvragen wat veranderingen hem te bieden hebben, maar wat hij aan veranderingen kan toevoegen. Veranderen is niet lijdzaam ondergaan. Van passief ondergaan is nog nooit iemand beter geworden. Veranderingen passen ook niet goed, als ze passie- en inspiratieloos worden ondergaan. Maar welk voordeel biedt een verandering op zich? Het is een verrijking, net zoals reizen. Iemand die veel reist heeft veel verhalen, kijkt met een ruimere blik de wereld in en raakt minder snel van slag als er vreemde dingen gebeuren. Het lijkt alsof het immuunsysteem sterker wordt door alle veranderingen. De vergelijking met gevarieerd eten en sporten dient zich aan.
Ten derde moeten bestuurders leren toegeven dat ze een beetje blind zijn. Als je steeds hetzelfde ziet, hoe groot is dan je gezichtsveld? De horizon ziet er steeds eender uit, alsof er niets anders is. Een wetenschapper ziet bewezen verbanden, een priester ziet goddelijke bemoeienis en een kunstenaar ziet materialen om iets mee te scheppen. Ruziënde partijen laten zien dat ze weinig van elkaar begrijpen of hun belangen belangrijker vinden dan de belangen van anderen. Dat laatste is een teken van hun ervaringshorizon bij uitstek.
Helaas willen bestuurders eerst horen wat verandering oplevert. Wat dat betreft zijn de bestuurders net speculanten. Speculanten is in mijn optiek een verkeerd woord, want juist speculanten willen er zeker rijk van worden. Dat hun verwachting vaak niet uitkomt, is niet een gevolg van de speculatie op zich, maar van de wetmatigheid dat niets zeker is. Speculanten lappen deze wet aan hun laars en daarop is blijkbaar de naamgeving gebaseerd. Maar veranderingen, variatie in beleving en verder kijken leveren toch iets op. Ik geloof niet in buitenzintuiglijke waarneming en paranormale gaven, maar velen laten zich erdoor lokken, als vliegen door zoete stroop. Goeroes maken hier handig gebruik van, omdat ze weten dat hun charisma overweldigend is. De term bewustzijnsverruiming kan goed gebruikt worden om hun punt te maken. Meteen komen ze met het wonderbaarlijke aanzetten om het nut van bewustzijnsverruiming te verkopen. Wat levert bewustzijnsverruiming reëel op?
De gezondheid en tevredenheid nemen toe, dat rechtstreeks invloed heeft op het immuunsysteem. De Duitse filosoof Peter Sloterdijk geeft in zijn boek ‘Je moet je leven veranderen’ aan dat oude geloofssystemen en levenswijzen niets anders waren dan oefensystemen om het immuunsysteem van mensen te versterken. De kracht van oefenen is al vroeg door de mensheid ontdekt en heeft nog steeds magische invloed. Bewustzijnsverruiming kan ook als een oefenende praktijk beschouwd worden, doordat mensen zich trainen om andere standpunten in te nemen.
Het zelfvertrouwen is ook één van de eerste hoedanigheden, dat zal toenemen. Doordat iemand zichzelf leert zien op de manier hoe anderen hem zien, beseft hij dat de meeste onzekerheidsfactoren die hij voelt geen realiteitswaarde hebben. De conclusies zijn gerechtvaardigd, bijvoorbeeld dat de meewarige blik van de baas geen negatief oordeel is, dat het lachen van collega’s niet kwaad bedoeld is en dat het niets met de prestaties te maken heeft als er weinig waardering kenbaar wordt gemaakt. De meeste onzekerheden blijken waanvoorstellingen te zijn, die een gevolg zijn van de smalle ervaringshorizon doordat angstvallig persoonlijke platgelopen paden bewandeld worden.
Relaties worden intenser en met een voller begrip omgeven. Dat geldt zowel voor de relatie met een levenspartner en eventuele kinderen als met anderen. Het vreemde wordt minder onbekend, omdat het eenvoudiger wordt de redenen en motieven van anderen, die potentieel als vreemd ervaren worden, te begrijpen.
Het inzicht in de werkelijkheid neemt toe. Wat is de werkelijkheid? De werkelijkheid bestaat uit tastbare dingen en verbanden. Tastbare dingen lijken duidelijk waarneembare objecten te zijn, maar als het besef doordringt dat zoals objecten waargenomen worden geen onderdeel van de werkelijkheid is, maar een vorm van gezichtsbedrog dat door de menselijke perceptie over de werkelijkheid heen wordt gelegd, gaan de verbanden anders uitzien. In de fenomenologische studies van Edmund Husserl en Martin Heidegger, deels ook door Jean-Paul Sartre, zijn hierover prachtige inzichten opgedaan.
Het laatste dat ik wil noemen als te verwerven mogelijkheid is groei van vrijheid. Of de mens werkelijk vrij is, daarover lopen nog steeds de meningen uiteen. De prachtige inzichten, zoals genoemd in de vorige alinea, kunnen niet worden ontsloten als ze alleen op een theoretische manier worden bestudeerd. Volgens Jean-Paul Sartre is de mens veroordeeld vrij te zijn. Volgens die zienswijze zou er geen groei van vrijheid kunnen bestaan, hoogstens een verandering van vrijheid. Met groei van vrijheid bedoel ik een toename van inzicht hoe vrijheid werkt. Volgens Sartre is zelfs een slaaf vrij, hij kan kiezen tussen lijdzaam toezien en proberen om zijn situatie te veranderen. Iemand die gegroeid is in vrijheid, weet welke keuzen voor hem het beste uitpakken.

(1) De kunst van het lezen


Zie ook: https://sites.google.com/site/willemhoutgraaf/

Schrijver: Willem Houtgraaf, 10 april 2014


Geplaatst in de categorie: vrijheid

5.0 met 3 stemmen 145



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Joanan Rutgers
Datum:
11 april 2014
Aldous Huxley, gebruiker van allerlei harddrugs, schreef al in zijn 'Doors of Perception', dat de individuele perceptie de levensvisie bepaalt. Je verstandelijke bewustzijnsverruiming verwerkt. Dat 'Oude geloofssystemen oefensystemen voor menselijke immuunsystemen zijn' vind ik een belachelijke stelling. Geloofssystemen zijn juist gebaseerd op de zwakte van de mensheid en streven geenszins onsterfelijke immuniteit na. Je geeft aan niet in paranormale verschijnselen te geloven, wat je onderwerp inderdaad funest beperkt. Kundalini-verlichting is niet louter een fysiek element en naar mijn mening is er zonder de genade van de goddelijke krachten geen ware bewustzijnsverruiming mogelijk. Alleen pure, angstloze, redeloze openheid kan zoiets bewerkstelligen. De Egyptische initiatierituelen impliceerden overgave aan de goddelijke krachten. Het sjamanisme heelt ook in samenwerking met de voorouders en de goddelijke wezens, ook dierlijke. Een brainmachine werkt maar beperkt, evenals intellectuele bevrijdingsmethoden, zoals jij aangeeft. Jean-Paul Sartre is een beroerd voorbeeld inzake bewustzijnsverruiming, want de kettingrokende hypochonder in kwestie verzandde in zijn bewustzijnsvernauwende existentialisme!...

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)