De verarmde barones, die in contactarmoede stikte

(voor Elsa von Freytag-Loringhoven (1874 - 1927))

Je bent geboren als Else Hildegard Plötz op 12 juli 1874 in Swinemünde. Je ouders waren Adolf Julius Wilhelm Plötz en Ida Marie Kleist.
Je vader was een metselaar en in jouw jeugd ben je door hem lichamelijk en psychisch misbruikt. Hij was gevaarlijk en opvliegend.
Je moeder was intens hartstochtelijk, maar ingetogen. Je jongere zus was Charlotte Louise, die praktischer was.
Je bent opgeleid voor actrice en vaudeville performer en je had talloze affaires met kunstenaars in Berlijn, München en Italië.

Op je achttiende overleed je moeder door baarmoederkanker. Je gaf je vader de schuld, omdat haar kanker het gevolg van een onbehandelde syfilis was, vond jij, wat zij door je vader had gekregen. Hij hertrouwde na drie maanden en jij verafschuwde je stiefmoeder.
In 1892 vluchtte je naar Berlijn, waar je bij een tante woonde. Je ontmoette de dichter Stefan George en je had in 1896 drie jaar een relatie met de Boheemse artiest Melchior Lechter. Je had ook een passionele relatie met Ernst Hardt, die stormachtig verliep en die stopte, toen je ontdekte, dat hij al verloofd was met de dochter van een diplomaat in Athene.

Daarna reisde je twee jaar door Italië, samen met de kunstenaar Richard Schmitz, met wie je een platonische relatie had. Je woonde in Dachau, waar je kunstlessen volgde.
Je ontmoette de Jugendstil-architect Augustus Endell, met wie je op 22 augustus 1901 in München trouwde. Jullie verhuisden naar Berlijn, waar Endell het Wolzogen's Cabaret Theater ontwierp. In 1913 had je met zijn vriend Felix Paul Greve, dichter/vertaler, ook een relatie. Je man, Felix en jij gingen begin 1903 naar Napels en daar strandde je huwelijk.

Jij ging met Felix naar Palermo en je hertrouwde met Felix. In 1906 ben je officieel van Endell gescheiden. Endell hertrouwde met de beeldhouwster Anna Meyn. Jij wijdde vele gedichten aan hem. Felix kwam vanwege oplichting in de gevangenis terecht, waar hij vertaalwerk deed. Jij begon te dichten en in juni 1904 kwam Felix vrij, waarna jullie in Wollerau woonden.
In 1905 verscheen de eerste roman van Felix, 'Fanny Essler', en een jaar later 'The Master Mason's House', allemaal over jouw leven. Jij dicteerde je belevenissen en hij schreef het op. Jullie woonden in Paris-Plage en in 1906 in Berlijn. In 1909 deed Felix alsof hij zelfdoding had gepleegd en jij speelde dat met hem mee. In werkelijkheid reisde hij naar Montreal en werd hij de Canadese schrijver Frederick Philip Grove.

In de debuutroman van Grove, 'Colonists of the March', was jij de hoofdpersoon Clara Vogel, een 'slechte vrouw'. In 1910 ging je naar Pittsburg, waar Felix woonde. Jullie gingen naar een kleine boerderij in Sparta. Felix was geobsedeerd door maagden en hij weigerde nog seks met jou. In 1911 verliet hij jou, terwijl je nauwelijks Engels kon praten.

Je ging naar Cincinnati, waar je een kunstenaarsmodel werd, later o.a. voor George Biddle en Charles Sheeler in Philadelphia. In november 1913 trouwde je in New York met baron Leopold Freytag-Loringhoven. Je was ook model voor Louis Bouché, George Grantham Bain en Theresa Bernstein.

Je publiceerde dada-poëzie in 'The Little Review' van Margaret Anderson en je was één van de eersten, die aan Sound Poetry deed. Je maakte kunst van gevonden afval. Je kleedde jezelf met kostuums van gevonden objecten. Je was een levend kunstwerk. Het beroemde urinoir van Duchamp was jouw idee. Je werkte ook samen met de modernistische artiest Morton Schamberg. Hij fotografeerde jouw sculptuur beroemde 'God', waardoor hij er lange tijd met de eer vandoor ging.

In 1923 ging je terug naar Berlijn, waar je in armoede en bijna krankzinnigheid overleefde. Je kreeg steun van Djuna Barnes, Berenice Abbott en Peggy Guggenheim. In Parijs ging het weer wat beter met je.
Maar 14 december 1927 overleed je in je flat door gasverstikking. Je werd drieënvijftig jaar en je bent begraven op Cimetière de Père-Lachaise.

Pas in 2011 verscheen je bundel poëzie 'Body Sweats' bij de Amerikaanse MIT Press, bewerkt door Irene Gammel en Suzanne Zelazo.

Elsa von Freytag-Lor Augustus Endell Leopold von Freytag-

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

3.8 met 4 stemmen 66