Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Nynke Laverman - Man Op It Sân

Nynke Laverman is geboren op 14 april 1980 in Weidum, wat is ontstaan op een terp. Op de restanten van de terp staat nog steeds de 13-de eeuwse Johanneskerk, met klokken van Geert van Wou, Johan Tersteghe en Hans Falck, die als geschuts- en klokkengieter een gieterij in Leeuwarden en in de kerk van Nijehove had. De onvervalste fadozangeres in de dop Nienke ging naar het vwo in Leeuwarden en op haar 18-de ging ze naar de Academie voor Kleinkunst aan de Jodenbreestraat 3 in Amsterdam. Tijdens haar opleiding zong ze in het ensemble van Paul de Leeuw tijdens zijn concertreeks in Ahoy. Een aardigheidje. In 2002 is zij afgestudeerd.

In de videoclip bij 'Houdoe' van De Vliegende Panters speelde zij een kassameisje. Ze speelde ook enkele keren in de jeugdserie 'Toscane'. Allemaal voorproefjes voor het echte werk. Ze liep stage bij het Friese toneelgezelschap 'Tryater', opgericht in 1965. Later ging ze bij 'Tryater' werken. Voor Omrop Fryslân presenteerde zij het muziekprogramma 'No Nynke'. In 1996 won ze met het lied 'Kom werom' de publieksprijs bij de talentenjacht in Leeuwarden. In 2003 presenteerde ze samen met drie anderen het theaterstuk 'Angela Vicario' op het Oerol Festival in de duinen van Terschelling.

Op 5 juni 2004 verscheen haar hoogst bijzondere debuutalbum 'Sielesâlt', met fadomuziek en teksten van Jan-Jacob Slauerhoff. Ze heeft dezelfde onverzettelijke, woeste en krachtdadige Friese inborst als Jan-Jacob. De multi-instrumentalist Sytze Pruiksma deed de percussie, Carel van Leeuwen de cello, Wytze van der Meer de contrabas en Herman Woltman de gitaar. Met o.a. 'De iensumen', 'Vida triste', 'De ûntdekker' en 'Foar de fiere prins'. Voor haar Slauerhoff-vertalingen ontving zij de literaire Piter Jellespriis.

Op 15 mei 2006 verscheen haar tweede album 'De Maisfrou', met teksten van de al net zo mysterieuze en ongenaakbare dichteres Albertine Soepboer. Albertine en Nynke verbleven enkele maanden in Mexico om inspiratie te vergaren. Met de percussionist Sytze Pruiksma, de contrabassist Joël Groenewold en de gitarist Ward Veenstra. Met o.a. 'Gjin begjin', 'Riedsel', 'Man op it sân', 'De witte moarne' en 'Myn blauwe bruja'. Een bruja is een heks. Nynke is een vurige passieheks. Haar zangstem en haar teksten verraden een intens liefdesleven, wat haar Friese, nuchtere, kortaf doende, koele uiterlijk niet doet vermoeden.

Op 1 januari 2009 verscheen haar derde album 'Nomade', waarvoor ze in 2010 een Edison kreeg. Ze schreef dit album tijdens en na haar verblijf in Mongolië. Ze leefde een maand bij een nomadenfamilie. Ze molk er de yaks, ze kookte en ze zaagde hout. Ze leerde van de nomaden om nieuwe uitdagingen aan te gaan, het onbekende tegemoet. Met o.a. 'Net fertelle', 'Steltrinners', 'It sielenwyfke', 'As de fisken' en 'Lit my rinne'. Ze schreef voor het eerst ook de muziek zelf, samen met Ward Veenstra. Ze verlegt graag haar grenzen, ook met vrienden en de liefde.

Op 5 april 2013 verscheen haar vierde album 'Alter', met o.a. 'Nei Hûs', 'Foarsizzing', 'Lit Los', 'Tichter' en 'Wetterjuffer'. Op 'Alter' klinken Spaanse ritmes, zoete teksten en een laagje dramatiek. Het is een ode aan de lente en de ontluikende, frisse liefde. Ze ging ervoor naar Madrid, waar ze samenwerkte met de flamenco-gitarist Javier Limón, die ook de bouzouki en ud bespeelde. Met haar indringende, overweldigende en luide sirenestem weet ze heel onomwonden haar diepste emoties over te brengen. De Friese taal vormt daarbij absoluut geen hindernis. Sytze deed de toetsen, percussie en plankciter. Ze kreeg succes in Spanje, Engeland en Duitsland.

In 2016 verscheen haar vijfde album 'Wachter', met naast de titelsong o.a. 'Boskûle', 'De langste sliep', 'Katedralebouwer', 'Ald mei dy', 'Man fan hout' en 'Swannesang'. 'Boskûle' is een lyrische hommage aan de steenuil, die subliem weet te wachten op het juiste moment. Ze uit haar liefde voor de natuur en ze bekritiseert de wereldwijde uitbuiting en vernietiging van de aarde door de hebzuchtige, egoïstische, kortzichtige, materialistische, anti-spirituele mensen. Geneviève Verhage bespeelt heel expressief de cello, die een hoofdrol heeft. Sytze bespeelt de piano, marimba, dulcimer en drums. Nynke en Sytze zijn met elkaar getrouwd. Ik weet niet of dat wel rijmt met haar aandrift tot de vrije liefde.

Sytze Pruiksma is geboren in 1972 in Workum, waar Jopie Huisman ook geboren is. Zijn vader was organist en koordirigent. Sietze en Nynke kregen samen een zoon, genaamd Pelle. Sytze en Nynke werkten samen met de Friese dichter Tsjêbbe Hettinga (1949 - 2013), die een moeder had, die zichzelf op haar 55-ste verdronk. Tsjêbbe was vrijwel blind en hij droeg voor uit zijn hoofd. Zijn broer Eeltsje is een dichter, die in 'Trotwaer' en 'Hjir' publiceerde. En die de literaire internettijdschriften 'Kistwurk' en 'Erosmos' had opgericht. Nynke's heldin is de Mexicaans-Amerikaanse folkzangeres Lhasa de Sela (1972 - 2010), die op haar 37-ste door borstkanker overleed. Nynke woont in het buurtschap It Wiel (Wiel), wat even ten noorden van Weidum ligt, aan de Wielsterdyk.

Schrijver: Joanan Rutgers, 23 augustus 2019


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 49



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)