Nog steeds welkom aan de Herengracht

(voor Jacob Groot)

Je bent geboren op 2 juli 1947 in Venhuizen, West-Friesland, Noord-Holland. Venhuizen ligt aan het Markermeer. Het oude gemeentehuis 'Het Koggehuis' op Westeinde 3 stamt volgens een cartouche uit 1662, maar dat is niet helemaal waar. Jij bent een schrijver, een essayist, een vertaler en een dichter. Over jouw achtergrond is opvallend weinig bekend. Je voltooide de HBS-B en je houdt van de analytische filosofie. Jij debuteerde met de dichtbundel 'Net Als Vroeger' bij Thomas Rap. Dat was in 1970 en je gebruikte het pseudoniem Jacob der Meistersänger. Met deze bundel was jij één van de pioniers van de neo-romantiek.

In 1972 verscheen jouw tweede dichtbundel 'Uit de diepten' bij uitgeverij De Harmonie. De Harmonie is in 1971 opgericht door de uitgever Jaco Groot (inderdaad, maar een 'b' verschil) en zijn vrouw Elisabeth Groot. Zij gaven later de Harry Potter-boeken van Joanne K. Rowling uit en de Fokke & Sukke serie. Jaco is in 1942 geboren en hij vormde van 1966 tot 1971 samen met Thomas Rap (1933 - 1999) uitgeverij Thomas Rap. De naam van de uitgeverij is door Remco Campert bedacht. Jaco en Elisabeth begonnen op een zolderkamer aan de Singel. Sinds 2008 zetelen ze op de Herengracht 555.

Jouw naam swingt niet, maar stokt. Je had jezelf ook Jacobus Grootzeil of Jacobine Grandiozo kunnen noemen. In 1975 verscheen jouw derde dichtbundel 'Op komst'. Je bent De Harmonie tot vandaag de dag trouw gebleven. Je was journalist voor de Haagse Post en je studeerde Nederlands in Amsterdam. Je publiceerde geregeld in 'De Revisor'. Volgens jou zijn er drie dichters de bronnen van de moderne, Nederlandse poëzie: Herman Gorter, Jan Hendrik Leopold en Johan Andreas dèr Mouw. Je zat in het poëzieklasje van Willem Wilmink, wat je niet met jouw eigen werk kon rijmen. Je beschouwt de popmuziek als een vorm van poëzie. Je bedoelt daarmee het geheel van muziek, stem en tekst. Je noemt het 'een soort betekenismachine, die heel snel eventjes nieuwe openbaringen aanslingert'. Je hebt een gewone, religieuze opvoeding gehad. Via jouw Friese vader heb jij een evangelisch voorgeslacht. Je zegt: 'Het hogere omringt ons en is er'. Je wilt geen mystieke dichter zijn en toch bedrijf je de mystiek, net als Erik van Ruysbeek dat deed.

Je bent een groot liefhebber van de poëzie van Atonin Artaud, die je in de Gedoemde Dichters bloemlezing van Paul Rodenko ontdekte. Je zegt: 'Artaud schreef fabelachtige poëzie in een heel rituele, muzikale vorm'. Precies wat jij zelf ook wilt doen. Kees 't Hart noemt jou 'een mysticus van het banale', die 'iedere bewering, ook de hoogste en intiemste, verandert in zijn tegendeel of laat verdwijnen in een wirwar van schijnbare banaliteiten'. In 1980 verschenen jouw dichtbundels 'De droom van het denken' en 'Leeg'. In 1981 verscheen 'De liefste', in 1986 'Topgeluk', in 1993 'Losse schuur', in 1998 'Natuurlijke liefde', in 2002 'Zij is er', in 2005 'Heerlijkheid van Luchtmetaal', in 2009 'Lofzang', in 2010 'Divina Noir', in 2014 'Nieuwe zon: een megagedicht' en in 2018 'Verlies me niet - een gedicht'. Je bent o.a. beïnvloed door Hans Faverey en Leo Vroman. In 2012 ontving jij de A. Roland Holstprijs, uitgereikt op 12 mei 2012, een penning plus 5000 euro. Je woont en werkt in Amsterdam.

In 1980 verscheen jouw vertaling van 'Le Spleen de Paris' van Baudelaire. In 1981 de vertaling van de novelle 'Sylvie' van Gérard de Nerval. In 1984 de vertaling van de roman 'Wolf Solent' van John Cowper Powys. En in 1991 de vertaling van 'Erzählungen' van de toneelschrijver/cultuurpessimist Thomas Bernhard. In 1999 verscheen de bloemlezing van wereldpoëzie 'Hoe de wereld beschreven moet worden' bij uitgeverij Querido. Maar even vreemd gegaan. In 1983 verscheen jouw roman 'De verzoening', in 2008 de roman 'Billy Doper' en in 2012 de roman 'Adam Seconde' en in november 2016 de roman 'Geloof in mij'. Waarschijnlijk ben je niet echt voor romancier in de wieg gelegd. Hier volgen enkele reacties over 'Adam Seconde'.

Daniëlle Serdijn maakte in de Volkskrant gehakt van 'Adam Seconde', wat ze 'het louche verslag van iemand met een pornografieverslaving' noemde. Ze noemt het boek 'gedateerd, obscuur en incommunicatief'. Rein Swart noemde het 'Onbegrijpelijke dikdoenerij over een pornoverslaving'. Hij vergeleek jou met een bezwerende Simon Vinkenoog, maar dan meer op het seksuele, dan het spirituele vlak. Wilbert Elting (in Tzum) is iets milder en looft de poëtische beschrijvingen, die er soms ook zijn. Verder noemde hij jou een mooischrijver met zinnen van een gemaakte kunstzinnigheid en ver gezochte metaforen. Een wonder dat De Harmonie nog steeds brood in jou ziet. In 1980 verscheen 'Nieuwe Muziek, een Herman Gorter-boek' en in 2004 nog 'Gelukkige Lippen', essays over popmuziek.



Eerste liefde


Zij kwam hem tegen: blinde
helderzienden in dat jaar
dat wij verblind beminden.

Zij ging opeens waar hij ging,
hij dacht aan een godin,
een droom waarom zijn arm hing -

haar lachen en haar praten
één en al schittering -
hij vroeg haar waar zij waren,

en zij kon fluisteren, haar
lippen in een kring:
vlak, vlak bij elkaar.

Zij waren bij het meer,
zijn leven stond stil,
in het hare: het deed zo zeer.

Hij leidde haar naar het gras
zij leidde naar de plaats
waar hij nog nooit geweest was:

aarde onder, wolken in haar ogen,
diepe haren als een woud
waarin hij ging, door haar bewogen -

langs stroomde het water, boven
klonk de wond door het lover:
wild en zacht zou hun pijn toen doven?


Jacob Groot
uit 'Op komst'

Jacob Groot Jaco Antonin Artaud

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 87