De totale vernietiging van al het oorlogstuig

(voor Bertha von Suttner (1843 - 1914))

Jij bent geboren als Bertha von Suttner, Gräfin Kinsky von Wchinitz und Tettau op 9 juni 1843 in Praag. Jij was lid van een Boheemse, adellijke familie. Jouw vader was Feldmarschall-Leutnant Franz Michael de Paula Josef Graf Kinsky von Wchinitz und Tettau (1769 - 1843) en hij was al voor jouw geboorte overleden. Jouw moeder was Sophie Wilhelmine von Körner (1815 - 1884), de dochter van de kameraad van jouw vader cavalerie-kapitein Joseph von Körner, verre familie van de dichter Carl Theodor Körner, die op zijn 21-ste door Franse soldaten werd vermoord. In Dresden staat een prachtig standbeeld van hem, in 1871 door Ernst Julius Hähnel gemaakt. Jij was ook familie van Theodor Körner, Edler von Siegringen, de 4-de president van Oostenrijk (1951 - 1957). De Oostenrijkse, hoge adel weerde jou levenslang, omdat jij geen zuivere afkomst had en jouw vader geen grote landgoederen of andere financiële middelen had. Jij bent in de Onze-Lieve-Vrouw van de Sneeuw gedoopt.

Jij verhuisde met jouw moeder naar Brno, nabij jouw voogd, landgraaf Friedrich Michael zu Fürstenberg-Taikowitz. Jouw oudere broer, graaf Arthur Franz Kinsky (1827 - 1906) ging op zijn 6-de naar een militaire school en hij had verder weinig contact met de familie. In 1855 gingen jouw tante, de weduwe Charlotte von Körner, en haar dochter Elvira bij jullie wonen. Door Elvira ontdekte jij de literatuur en de filosofie. Jij leerde Engels, Frans en Italiaans. Jij was ook een pianiste en zangeres. Jouw moeder en tante Charlotte beschouwden zichzelf als helderzienden en in 1856 gingen zij in Wiesbaden gokken, maar zij verloren zoveel, dat jullie naar Wenen verhuisden. Jij kreeg een huwelijksaanzoek van prins Philipp zo Sayn-Wittgenstein-Berleburg, wat wegens jouw jonge leeftijd werd afgewezen. Philipp overleed op 12 februari 1858 en hij werd 21 jaar. In 1859 reisden jullie naar Wiesbaden terug, maar jullie kwamen in een klein huis in Klosterneuburg te wonen, waar vlakbij, in de Weidling Friedhof, de grote dichter Nikolaus Lenau is begraven, die op 22 augustus 1850 in het gesticht in Oberdöbling overleed. Hij leed aan Weltschmerz en hij werd 48 jaar. Hij was hopeloos verliefd op de getrouwde Sophie von Löwenthal von Kleyle, moeder van 3 kinderen. Op Sophie's grafsteen staat: 'Du warst an Liebe reich und Geistesgaben, Viel Herzeleid ist hier mit dir begraben!'.

In Klosterneuburg schreef jij jouw novelle 'Erdenträume im Monde', verschenen in 'Die Deutsche Frau'. Vanwege de slechte financiële toestand verloofde jij met de rijke, Joodse, 31 jaar oudere Gustav, Baron Heine von Geldern, terwijl jij hem onaantrekkelijk vond en walgde van zijn pogingen om jou te kussen. Hij was de weduwnaar van Emilie Kaan von Albest, met wie hij 5 kinderen kreeg. Jij hebt de verloving al snel verbroken. In de zomer van 1864 waren jullie in de gokplaats Bad Homburg, waar jij de vriendin van Ekaterine Dadiani, prinses van Mingrelia, werd en waar jij tsaar Alexander II ontmoette. In 1867 kreeg jij zangles van Gilbert Duprez en in 1868 van Pauline Viardot, maar het lukte jou niet om als operazangeres succes te hebben, ook door jouw plankenkoorts. In de zomer van 1872 verloofde jij met prins Adolf zu Sayn-Wittgenstein-Hohenstein, maar hij overleed in oktober 1872 op zee richting Amerika, waar hij aan zijn schulden wilde ontkomen. Hij werd 32 of 33 jaar. In 1866 overleden jouw voogd Friedrich en Elvira. In 1873 werd jij de tutor/metgezellin van de 4 dochters van Karl, Freiherr von Suttner, die in de Innere Stadt van Wenen woonden en in de zomers in Schloss Harmannsdorf. Jij verloofde met hun oudere broer, baron Arthur Gundaccar von Suttner, en in 1876 was jij korte tijd in Parijs de secretaresse/huishoudster van Alfred Bernhard Nobel, de uitvinder van dynamiet, met wie jij bevriend bleef.

Daarna trouwde jij in het geheim met Arthur in de St Aegyd Kirche in Gumpendorf. Zijn ouders waren tegen jullie huwelijk en hij werd onterfd. Jullie gingen in Kutaisi, Georgië, wonen, waar jij een lerares talen en muziek voor aristocratische kinderen was. Jullie woonden eenvoudig en door de Russisch-Turkse Oorlog verslechterde de situatie. Jij schreef jouw eerste romans. In 1885 gingen jullie naar Wenen en was er een verzoening met de familie van Arthur. Jullie woonden in het familiekasteel Harmannsdorf en jij werd een overtuigd pacifiste. Begin 1889 verscheen 'Das Maschinenzeitalter', waarin jij de resultaten van overdreven nationalisme en bewapening voorspelde. Daarna in 1889 verscheen jouw wereldberoemde, pacifistische roman 'Die Waffen nieder!' bij E. Pierson's Verlag in Dresden. Het gaat over de verschrikkingen van de oorlog. Het leven van het hoofdpersonage Martha Althaus, een Weense aristocrate, die vier oorlogen meemaakt, is een aanklacht tegen de zinloosheid van de gewapende strijd. Je was o.a. beïnvleod door het werk van Thomas Carlyle, Charles Darwin, Henry Thomas Buckle, David Strauss, Ernest Renan, Abbé de St Pierre, Johann Kaspar Bluntschli en Immanuel Kant. Jij hield lezingen en jij was bij vredescongressen.

Jij kwam in contact met de International Arbitration and Peace Association, in 1880 in Londen opgericht. In 1891 stichtte jij de Oostenrijkse vredesbeweging en in 1892 de Duitse en Hongaarse vredesbeweging. Samen met Alfred Hermann Fried stichtte jij in 1892 het vredestijdschrift 'Die Waffen Nieder', wat in 1899 'Friedenswarte' werd. Op 10 december 1896 overleed Alfred Nobel in San Remo. In 1899 werd in Den Haag de Eerste Vredesconferentie op regeringsniveau gehouden. Jij liet de internationale pacifisten, journalisten en politici in het Kurhaus bijeenkomen. Er werd een Internationaal/Permanent Hof van Arbitrage opgericht, wat van 1901 tot 1913 op de Prinsegracht 71 zat. In 1900 verscheen de Nederlandse vertaling 'De wapens neergelegd', met op de cover een engel met een gebroken zwaard, gemaakt door Gustaaf van de Wall Perné, die op zijn 34-ste door loodvergiftiging overleed. In 1902 is Arthur overleden en ging jij in Wenen wonen. In 1904 hield jij lezingen in Amerika, waar de Wereldvredesconferentie in Boston was. Jij was op bezoek bij president Theodore Roosevelt in the White House.

Op 10 december 1905 ontving jij als eerste vrouw de Nobelprijs voor de Vrede. In 1907 was jij bij de tweede Vredesconferentie in Den Haag. Jij ging nogmaals naar Amerika en Andrew Carnegie, die jou bewonderde, bekostigde de bouw van het Vredespaleis en jouw pensioen. In 1911 wonnen Alfred Fried en Tobias Asser de Nobelprijs voor de Vrede. In 1913 opende koningin Wilhelmina het Vredespaleis, waar jij bij aanwezig was. Jij overleed op 21 juni 1914 in Wenen. Jij werd 71 jaar en jij bent in Gotha gecremeerd. Jouw urn staat in het columbarium van Gotha. In het Vredespaleis staat een buste van jou, in 2013 gemaakt door de beeldhouwster/medailleur Judith Pfaeltzer (20 mei 1950, Hilversum).

'Het woord 'vreugde' werd niet anders gebruikt dan met betrekking tot dood, strijd en sterven. Vanuit het standpunt van een veldprediker lijken doden en gedood worden de belangrijkste vormen van levensvreugde te zijn. Al het andere is zondige, zwak makende lust. Ook werden er verzen gedeclameerd waarin de dood op het slagveld werd verheerlijkt. Eerst Körners 'Gebed tijdens de slag', daarna het oude volkslied uit de Dertigjarige Oorlog, vervolgens het lied van de krijgslustige wapensmid van Lenau. Ten slotte werd Luther geciteerd: 'Als ik oorlog beschouw als iets wat vrouw, kind, hof, goed en eer beschermt en dus vrede in stand houdt en bewaart, is het een hemelse zaak.' 'Ach, als ik een panter voor een duif aanzie, is een panter een heel zachtaardig beestje', merkte ik onhoorbaar op.' 'Want wie zijn degenen die zich het heldhaftigst voordoen, die het meest dwepen met oorlogshandelingen en oorlogsgevaren? Dat zijn zij die er veilig voor zijn: geleerden, politici, de betweters in de cafés, het koor der grijsaards, zoals in 'Faust'. Als ze die veiligheid kwijt zijn, zal het koor verstommen.'

uit 'De Wapens Neer!'.

Bertha von Suttner

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 50