Een Finse penneheldin met sjamaanse wijsheden

(voor Maria Gustava Jotuni (1880 - 1943))

Jij bent geboren als Maria Haggrén op 9 april 1880 in Kuopio, Finland. In Kuopio ging jij tot de zevende klas van de Finse co-educatieve school en naar de middelbare school in de postdoctorale klassen van de Finse meisjesschool. In 1900 ben jij afgestudeerd en wilde jij een lerares worden. Van 1900 tot 1904 studeerde jij (kunst)geschiedenis en literatuur aan de Universiteit van Helsinki op 34 Aleksanterinkatu. Jij was de eerste, vrouwelijke fellow van de universiteit, die folklore verzamelde en het idee van verlichting verspreidde. Jij was redactrice van het tijdschrift van de subgemeente Savo-Karjalainen van de universiteit. Naast het schrijven deed jij aan koorzang en ging jij naar het theater, jij danste en jij deed mee aan de Student Fiction Association. Jij was bevriend met Laura Silenius, Joel Lehtonen, Heikki Ojansuu en Viljo Tarkiainen.

Laura (1878 - 1952) trouwde met Samuli Koponen, met wie zij in 1913 de dochter Inari Elina kreeg. Laura was hooglerares in de filosofie en zij publiceerde o.a. over Lady Emma Hamilton en August Strindberg. De schrijver/criticus/vertaler Joel was getrouwd met Lydia Thomasson. Hij leed aan spondylitis ankylopoetica, slapeloosheid en depressies. Op 20 november 1934 heeft hij zichzelf in Haaga opgehangen en hij werd 52 jaar. Heikki was een taalkundige en hoogleraar Fins en aanverwante talen. Hij overleed op 18 januari 1923 in Helsinki en hij werd 49 jaar. Viljo was een literatuurwetenschapper/hoogleraar Finse en algemene literatuur, geboren op 18 april 1879 in Juva, net als de schrijfster Inka Nousiainen en de pacifistische martelaar Arndt Juho Pekurinen, getrouwd met de bontnaaister Aleksandra Havia, met wie hij 2 kinderen kreeg. Arndt werd op 5 november 1941 in het Kalevala District (USSR) door een Finse soldaat, op bevel van kapitein Pentti Valkonen, vermoord. Hij werd 36 jaar. In 1906 veranderde jij jouw achternaam in Jotuni, wat reus betekent. In 1905 verscheen jouw eerste korte verhalenbundel 'Relaties' en in 1907 'Liefde' (Rakkautta), wat als 'immoreel' werd beschouwd en erg populair was. In 1909 verscheen jouw debuutroman 'Dagelijks leven'. In 1913 verscheen de korte verhalenbundel 'Wanneer er gevoelens zijn', in 1914 'Martin's Misdaad', in 1921 'Jussi en Lassi', in 1927 'Het meisje in de rozentuin en andere korte verhalen' en in 1947 (postuum) 'Ivoren lied'. In 1949 verscheen de roman 'Afscheid', in 1963 de roman 'Deinend huis' (Huojuva talo) en in 1965 de roman 'Moeder en zoon. In de stille momenten van het leven'.

Diverse korte verhalen van jou dienden voor de film 'Kon on tunnet' uit 1954 van Erik Blomberg, getrouwd met de actrice Mirjami Kuosmanen, die op haar 48-ste door een bloedvatbreuk in haar hoofd overleed. Mirjami schreef het scenario voor de film en zij speelde Hulta in de film. Erik en Mirjami kregen samen 4 kinderen; Peter, Nina, Juha en Erkka. Jij vertaalde de huwelijksbeschrijvingen van de schrijfster/journaliste Karin Brondum-Michaëlis, die met de dichter/schrijver Sophus Michaëlis en de diplomaat/politiek econoom Charles Emil Slangeland getrouwd was. Karin overleed op 11 januari 1950 in Kopenhagen en zij werd 77 jaar. Haar zus was de filantroop/barones Alma Dahlerup, getrouwd met de schrijver/baron Joost Dahlerup, met wie zij 2 kinderen kreeg, Ida-Gro en Joost. Alma wist het geld bijeen te krijgen voor het bronzen standbeeld (zitbeeld) van Hans Christian Andersen in het Central Park NYC. Het is gemaakt door Georg John Lober en in 1956 geplaatst. Hans zit op een granieten bank en leest 'The Ugly Duckling' voor, terwijl er een bronzen eend bij hem staat. Echt heel fraai. Jouw roman 'Deinend huis' is door Eija-Elina Berghold tot theaterstuk en tvfilmserie gemaakt, met de filmactrice Sara Johanna Paavolainen en de filmacteur Kari Olavi Heiskanen, die met Sara getrouwd was en samen met haar 3 kinderen kreeg; Saimi, Eino en Väinö. Met de actrice Anna Maija Tuokko kreeg Kari 2 dochters.

Jij ontmoette Viljo Tarkiainen in 1911 in de Savo-Karelische subgemeente. In 1911 ben jij met Viljo Tarkiainen getrouwd. Viljo en jij kregen samen 2 kinderen; op 9 december 1912 werd Tuttu Viljo Tarkiainen geboren, die een politicoloog en hoogleraar in de filosofie en de politieke wetenschappen werd. De hoogleraar filosofie en historicus Kari Tarkiainen (1938, Helsinki) is zijn neef en jij bent Kari's oma. Kari schreef een biografie over jouw man, 'Viljo Tarkiainen, Finse humanist', wat in 1987 verscheen. Hij schreef ook een biografie over jou, 'Maria Jotuni - alleen begrip en glimlach', in 2013 verschenen. De broer van Kari, jouw kleinkind, was de dichter/theaterregisseur Lauri Tarkiainen. Jullie andere zoon was Mauno Johannes (Jukka) Tarkiainen, geboren op 10 januari 1912 in Helsinki. Hij was 11 maanden ouder dan Tuttu Viljo, dus werd jij 2 maanden na de bevalling van Jukka zwanger van Tuttu. Jij overleed op 30 september 1943 in Helsinki door een hartaandoening. Jij werd 63 jaar en jij bent in de Hietaniemi begraafplaats begraven. Jouw man Viljo overleed op 20 mei 1951 in Helsinki. Hij werd 56 jaar. Hij was getrouwd met Aili Wilhelmina Lindroos (1911 - 1962), die 51 jaar werd. Jouw zoon Mauno Johannes overleed op 20 december 1968. Jouw zoon Tuttu Viljo overleed op 29 oktober 1969 in Helsinki. Voor het Stadstheater in Kuopia op Niiralankatu 2 staat een monument voor jou.