De Symphonie van Cesar Franck II

Cesar Franck heeft zijn Symphonie maar één keer kunnen horen. Geboren in de vroege morgenuren wanneer Franck door het stille Parijs naar zijn leerlingen liep (de rest van de dag was hij te druk in zijn hoofd om zich te kunnen concentreren, volgens eigen zeggen) en gewijd "A la Gloire de Dieu", zoals op het titelblad vermeld staat.

De eerste uitvoering schijnt heel wat voeten in de aarde gehad te hebben, maar eindelijk was het dan zover: een uitvoering in het Conservatorium onder leiding van Jules Garcin. Die eerste uitvoering moet helemaal niet slecht geweest zijn. Het waren het publiek en de pers die de uitvoering gemaltraiteerd hebben door volkomen ongeinteresseerdheid, met stoeltjes te klapperen en door te vroeg weg te gaan.

Het zijn premièretonelen die wij niet meer kennen, maar die vroeger meer voorkwamen dat wij denken. Het afschuwelijk en onaangenaam en onbeschoft (want dat is het) het moge lijken, laten we niet vergeten dat een symfonie in Frankrijk en vooral door een Frans componist gemaakt onbekend was, en dat het Parijse publiek nog steeds buiten adem was na de "Symphonie Fantastique", muziek waarbij men zich iets kon voorstellen, maar een "absolute" symfonie naar Duits model werd niet op prijs gesteld. Dat voerde alleen maar "das Deutschtum" in de Franse muziek!

Er wordt verteld dat alleen Francks leerlingen, allen aanwezig, overbleven en heftig applaudiseerden De componist was opgetogen over de uitvoering. Hij had naar zijn zeggen het lawaai in de zaal helemaal niet gehoord! Tegen een kleine groep van bewonderaars zei hij na afloop: "Ik ben
blij het stuk gehoord te hebben. Het klonk precies zoals ik het mij had voorgesteld. Een uitvoering onder zo'n goede dirigent is onvergetelijk en wat heb ik er veel van geleerd!"

Inmiddels behoort de Symphonie van Cesar Frank tot de standaarwerken van de symfonische literatuur. Behalve de puur muzikale waarde van het stuk is het Franck gelukt de struktuur van het werk vanuit één enkel motief op te bouwen en alles wat in de Symphonie gebeurt daaraan te ontlenen of terug te voeren. Dat kleine motief bestaat uit drie noten, aan het begin van het werk te horen. Franck ontwikkelt van hieruit de "cellule"techniek, heel vaak in zijn muziek te horen.

Francks Symphonie is de eerste in Frankrijk en zet een nieuwe ontwikkeling aan. Bijvoorbeels ook voor orgel door componisten als Charles-Maria Widor, Charles Tournemire en Alexandre Guilmant.
Francks invloed op de Franse orgelmuziek is heel groot en heeft tot prachtige resultaten geleid.