Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen over overlijden

Als je je kind verliest

Heel vaak schrijf ik over palliatieve zorg en over het overgaan van ouderen. Helaas overlijden er ook kinderen. Een moeilijk en teer onderwerp, maar wel belangrijk om erbij stil te staan. Zelf weet ik wat dat verdriet inhoudt. Graag wil ik dat beschrijven om ouders die hun kind verliezen te troosten. Vaak is de herkenning in een verhaal al troostend. Dat is tenminste mijn ervaring, omdat je dan niet alleen staat in het verdriet. Ook mensen, die geen kinderen kunnen krijgen, gaan door een rouwproces.

Bijna tien jaar geleden verloren mijn man en ik ons meisje na een prachtige zwangerschap van tweeënveertig weken. Alles leek goed te gaan: het hartje klopte en mijn meisje trapte vrolijk tegen mijn buik. Mijn arts vond het na al die weken toch echt tijd worden dat de baby geboren werd en stuurde me daarom naar het ziekenhuis.
Het was drie oktober en het weekend stond voor de deur. In het ziekenhuis werd bekeken of ze tot maandag konden wachten met het inleiden van de bevalling. De echo werd gemaakt en het meisje bleek een forse groeiachterstand te hebben, wat vreemd was na al die weken. Zaterdag vier oktober werd de bevalling ingeleid en na een zware bevalling kwam onze dochter ter wereld. Het meisje bleek te ziek te zijn om te leven. Na anderhalf uur overleed mijn dochter Lisette in mijn armen.

Daar zit je dan met je kindje in je armen: na anderhalf uur strijd overleden. Wat ik mezelf een tijd lang kwalijk nam is dat ik mijn meisje niet wou zien; ik durfde niet. Dat strijdende wijfie kon ik niet zien. Later hoorde ik dat zoiets natuurlijk was omdat je je onbewust niet wilt hechten. Op het moment dat je kind overlijdt gaat er van alles door je heen; dat is bijna niet te beschrijven. In de uren en dagen daarna krijg je een enorme kracht. Deze kracht heb je ook nodig, anders zou je het niet allemaal kunnen verwerken.

Wij hadden er vrede mee dat ons meisje stierf omdat ze geen levenskansen had door een ernstige chromosomenafwijking. Het wordt anders als je kind overlijdt zonder aanwijsbare oorzaak. Je blijft dan met vragen zitten als: ‘Waarom overkomt ons dit?’ Het gebeurt namelijk vaak dat een kind zonder duidelijke oorzaak in je buik sterft.
Een lieve collega verloor ook haar meisje zonder dat ze ooit de oorzaak hebben achterhaald.

Hoe ga je verder na het overlijden van je kind? Iedereen doet dat op zijn eigen manier. Dat is ook afhankelijk van je levensovertuiging. Wat mij troostte was mijn geloof. Door het verlies van Lisette kwam ik dichter bij Jezus, maar ik kan me ook voorstellen dat er mensen zijn die Hem juist de rug toekeren na zo’n gebeurtenis.

Wat ik wel erg betreur is dat sommige mensen egoïstisch worden en anderen het geluk van een kind niet gunnen omdat zij zelf geen kinderen kunnen krijgen of een kind hebben verloren. Dat heb ik gemerkt toen ik lid was van een lotgenotenforum.
Daar zaten allemaal mensen die een kindje hadden verloren of geen kinderen konden krijgen door dezelfde afwijking waar ik drager van ben. Deze chromosomenafwijking kan worden doorgegeven aan je kind. Daardoor hebben ze geen of bijna geen levenskansen. Als er dan een kindje was overleden of er een IVF-poging was mislukt, kreeg men alle steun. Als er echter een gezond kindje was geboren, hoorde je niks.

Zo raakte ik ook een vriendin kwijt toen ik, na twee kinderen te hebben verloren en tal van miskramen te hebben ondergaan, mijn dochter Anna mocht ontvangen. Mijn vriendin kon geen kinderen krijgen omdat zij DES-dochter was. Ze kon mijn geluk niet verdragen en verbrak daarom het contact. Dat heeft mij heel veel pijn gedaan. Hoe kun je iemand dat geluk niet gunnen? Deze mensen zijn verbitterd. Het zijn ook vaak de mensen die niet op kraamvisite komen of even in een kinderwagen kijken. Toch veroordeel ik die mensen niet, want ze hebben er ook niet voor gekozen. Wél vind ik het jammer, want je maakt het jezelf dan heel zwaar.

Er zijn gelukkig ook mensen die niet verbitterd raken en hun leven een gezonde invulling geven. Daarbij denk ik aan een lieve vrouw die geen kinderen kon krijgen door een vroege overgang. Veel pogingen om zwanger te raken mislukten, wat haar veel pijn heeft gedaan. Zij heeft haar leven weer opgepakt door gastouder te worden en als vrijwilligster te werken bij “De Zonnebloem”. Daar heb ik veel bewondering voor.

God zij dank heb ik nog een gezonde dochter ontvangen, terwijl dat volgens de medische wetenschap niet mogelijk was. Ik bleef op Jezus vertrouwen en heb in 2007 mijn dochter Anna op de wereld gezet. Dolgelukkig zijn we met haar, maar het is geen vervanging van Lisette, zoals weleens wordt gedacht. Als je kind sterft, dan sterft er ook een stuk van jezelf dat niet meer terugkomt. Wel troost mij de gedachte dat zij nu in het hemelse paradijs is en daar gevoed wordt met zuivere liefde. Haar foto staat bij ons op de kast, samen met de urn van mijn overleden jongetje Simon. Zij zullen er altijd bij horen.

Vroeger was dat heel anders, want toen dacht men: ‘Wat niet weet, wat niet deert’. Een moeder zag toen haar overleden kind niet. Zo verloor mijn moeder in de jaren vijftig een kind; ze heeft het kindje nooit gezien. Dat droeg zij haar hele leven met zich mee. Nu krijgt men alle ruimte om het verdriet te verwerken.
Het is anders als je een miskraam krijgt, want vaak weten mensen dan nog niet dat ze zwanger zijn. Dat verdriet draag je dan alleen, en als je er wel over praat, hoor je vaak geluiden als: ‘Ach meid, volgende keer beter’ en ‘Je bent nog jong’. Zelf heb ik zes miskramen gehad. Op den duur zei ik het niet eens meer om dat soort opmerkingen te voorkomen.

Wees voorzichtig met wat je zegt tegen mensen die een miskraam hebben gehad of een kind hebben verloren, want je kent de oorzaak daarvan niet. Neem alle tijd en ruimte als je zelf een miskraam hebt gehad of er een kindje van je is overleden. Doe wat bij je past en wat je hart je ingeeft.

Schrijver: Dyenne Hendrikse, 10 april 2013


Geplaatst in de categorie: overlijden

3.3 met 6 stemmen 810



Er zijn 2 reacties op deze inzending:

Naam:
Regatta
Datum:
11 april 2013
Wat een aangrijpend verhaal! Triest is het om te lezen hoe bitter en jaloers mensen, die zelf geen kinderen kunnen krijgen, soms reageren op iemand die wél een gezond kind ter wereld heeft gebracht. In plaats van blij te zijn voor een ander denken ze alleen maar aan hun eigen ellende en reageren hun bitterheid af door niets meer van zich te laten horen.

Twee jaar geleden vertelde een Vlaamse verpleegster in de GGZ mij dat een paar collega's van haar een patiënte, die zwanger was, dwongen om zware antipsychotica te blijven slikken die voor zwangere vrouwen heel schadelijk kunnen zijn; ze waren jaloers omdat die patiënte zwanger was geworden en zijzelf niet. Zo ver kunnen mensen daarin gaan!
Naam:
Mirjam
Datum:
10 april 2013
Wat een ellende, onvoorstelbaar. Miskraam. Alleen het woord al. Ook moeilijk voorstelbaar dat het mis ging omdat het Gods Wil was en als het dat niet was een foutje of speling van Moeder Natuur. Wie het weet, mag het zeggen. Wie het niet weet en iets gelooft, ook. Alle Troost lijkt mij welkom na deze tranen trekkende column.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)