Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Hoe een Joodse heldin in de fuik van de nazi's zwom

(voor Hannah Szenes (1921 - 1944))

Je bent geboren op 17 juli 1921 in Boedapest. Je vader Bèla Szenes was journalist en toneelschrijver.
Op je zesde overleed je vader. Je groeide op in een Joods gezin. Je zat op een protestantse privéschool voor meisjes. Als Jodin moest er driemaal schoolgeld voor jou betaald worden. Dit bizarre feit en de benarde positie van Joden in Hongarije was reden genoeg voor jou om je tot het Joodse geloof te bekeren.

Je werd zioniste en je was lid van de Hongaarse, zionistische studentenvereniging Maccabea. In 1939 behaalde je je eindexamen en emigreerde je naar het Engelse Mandaatgebied Palestina, waar je in Nahalal aan de Meisjeslandbouwschool studeerde. In 1941 werd je lid van de kibboets Sdot Yam, die door de ligging aan zee belangrijk was voor de immigratie van Joden op de vlucht voor het nazisme. Je werkte in de keuken en in de wasserij. Je werd lid van de Haganah, een paramilitaire groep, die vanaf 26 mei 1948 de kern van de Israel Defense Forces vormde.

In 1943 werd je Aircraftwoman 2e klasse bij de Women's Auxiliary Air Force en je begon je opleiding in Egypte als paratrooper voor de Special Operations Executive. Op 14 maart 1944 werd je samen met Yoel Palgi en Peretz Goldstein in Joegoslavië gedropt, waar jullie lid werden van de partizanen. Je was één van de 33 Joden, die in Joegoslavië de Hongaarse Joden hielpen, die spoedig naar Auschwitz werden gestuurd. Na de landing ontdekten jullie, dat de nazi's Hongarije bezet hadden, waardoor Yoel en Peretz afhaakten. Alleen Yoel overleefde de oorlog. Ondanks dat het gevaarlijk was, liep jij wel naar de Hongaarse grens, waar de gendarmes jou arresteerden. Ze vonden jouw Engelse, militaire zender om met de SOE en de partizanen te communiceren.

Je werd naar een gevangenis in Boedapest gebracht, waar je bent uitgekleed en vastgebonden op een stoel. Je werd urenlang met een zweep en stokken geslagen. Urenlang! Ze wilden de zendercode hebben om te ontdekken waar de andere parachutisten zaten. Je werd drie dagen buiten westen geslagen en je verloor tanden door het martelgeweld. Ondanks al je pijnlijkheden bleef je je missie trouw. Je zei alleen je naam en verder bleef je zwijgen, ook toen ze je moeder naar je cel brachten en ze dreigden ook haar te martelen en daarna te vermoorden.
Met een spiegel maakte je buiten je celraam signalen naar de andere, Joodse gevangenen. Je zette grote, uitgesneden, Hebreeuwse lettertekens in het raam en je tekende de Davidster in het zand. Je zong jezelf en de anderen moed in.

Op 28 oktober 1944 werd je berecht voor 'verraad'. Vanaf je dertiende hield je een dagboek bij en tot je laatste dag schreef je daarin. Je moeder werd in september 1944 vrijgelaten en zij vroeg de Joods-Hongaarse advocaat Rudolf Kastner om voor jou te pleiten, maar hij weigerde dat, hij probeerde het niet eens. Hij kocht duizenden Joden vrij, terwijl hij een veelvoud (een miljoen?) Joden had kunnen redden. In wezen collaboreerde hij met de nazi's, vooral met Adolf Eichmann en Kurt Becher. Kastner is in 1957 in Tel Aviv vermoord.

Op 7 november 1944 ben je op een besneeuwde binnenplaats door een Duits vuurpeloton geëxecuteerd. Je weigerde een blinddoek. Je werd drieëntwintig jaar.
In 1950 zijn je overblijfselen herbegraven op de begraafplaats op Mount Herzl in Jeruzalem.

In 1946 verscheen je dagboek in het Hebreeuws. Je was een dichteres en net als je vader een toneelschrijfster. Je schreef in het Hebreeuws en het Hongaars. Je bekendste gedicht is 'Halikha LeKesariya' (Een Wandeltocht naar Caesarea), ook wel 'Eli, Eli' genoemd. Het is o.a. gezongen door Ofra Haza, Regina Spektor en Sophie Milman.
In 1988 verscheen de film 'Hanna's War' van Menahem Golan, met de Nederlandse actrice Maruschka Detmers in de hoofdrol.
In 2008 verscheen de documentaire 'Gezegend is de Wedstrijd: Het leven en de dood van Hannah Szenes' van Roberta Grossman.

Schrijver: Joanan Rutgers, 21 april 2015


Geplaatst in de categorie: idool

4.0 met 3 stemmen 77



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)