Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Met dezelfde psychiatrische diagnose als van Van Gogh

(voor Wolfgang Paalen (1905 - 1959))

Je bent geboren als Wolfgang Robert Paalen op 22 juli 1905 in Wenen, Köstlergasse 1. Jouw vader was de Joodse koopman en uitvinder Gustav Robert Paalen en jouw moeder was de actrice Clothilde Emilie Gunkel. Je was de oudste van vier zonen. Jouw vader werd rijk door het uitvinden van de stofzuiger, de Thermos fles en de eerste stromingsverwarming. Hij verzamelde oude meesterwerken, zoals 'Señora Sabasa Garcia' van Francisco Goya. Hij opende de badplaats Tobelbad en daar ontving hij o.a. Gustav Mahler, de dichter Fritz von Herzmanovsky-Orlando, de schrijver Julius Meier-Graefe en Ida Zweig, de moeder van Stefan.

In 1912 verhuisden jullie naar Rome, waar jullie in de Villa Caetani op de Janiculum vele gasten ontvingen, o.a. de schilder Leo von König, jouw eerste kunstleraar. Onder leiding van jouw vader's vriend, de archeoloog Ludwig Polak, werd jij deskundige in de Griekse en Romeinse archeologie. In 1923 ging je naar de Academie in Berlijn en je ontmoette de violiste/fotografe Eva Sulzer, die jouw levenslange vriendin en mecenas werd. In 1925 exposeerde je op de Berlijnse Secession en je studeerde esthetiek in Parijs en Cassis, waar je Georges Braque, Jean Varda en Roland Penrose ontmoette.

Je ging naar de kunstschool van Hans Hofmann in München. In 1928 ging je via Saint-Tropez opnieuw naar Parijs. Je had een homoseksuele affaire met een psycholoog en jouw jongere broer Hans-Peter overleed in een psychiatrisch ziekenhuis, vermoedelijk door zelfdoding. Jouw ouders zijn daardoor gescheiden. In 1929 ging jouw vader failliet. Jouw geliefde broer Rainer schoot een kogel in zijn hoofd, waar jij bij was, maar hij overleefde het. Je studeerde een tijd bij Fernand Léger.

In 1934 trouwde je met de dichteres/kunstenares Alice Phillipot, die later als Alice Rahon bekend werd. Jullie waren surrealisten en jullie reisden veel. Roland en Valentine Penrose brachten jullie in contact met Paul Éluard. In de zomer van 1935 verbleef je in het kasteel van de surrealistische schrijfster Lise Deharme, waar jij André Breton en andere surrealisten ontmoette. Lise was veel meer dan enkel de 'beruchte muze' van Breton. Je werd een dikke vriend van Breton en via hem kon veel exposeren, zoals in Galerie Pierre van Breton's vriend Pierre Loeb en in Breton's Galerie Gradiva. Je exposeerde ook op de Internationale Surrealistische Expositie in Londen.

Je ontdekte de surrealistische kunsttechniek Fumage, waarmee je met de rook van een kaars of een kerosine lamp indrukken maakt op een stuk papier of een doek. Jouw eerste olieverfdoek op basis van Fumage was 'Pays interdit' uit 1936. In 1938 exposeerde je in het Palais des Beaux-Arts met een vloer met dode bladeren en modder van de begraafplaats Montparnasse. En met een kunstmatige vijver met water, echte waterlelies en riet, onder een plafond van lege kolenzakken van Duchamp. Een pop versierde je met een zijden sjaal, een gigantische vleermuis op haar hoofd en een vrolijke, met paddestoelen bedekte bladkleding. Jouw bekendste werk is 'Nuage articulé', een paraplu, die bedekt is met natuurlijke sponsen.

In Parijs ontmoette je Frida Kahlo, die jou uitnodigde om naar Mexico te komen. In 1939 ging je naar New York en British Columbia. In september 1939 ging je met jouw vrouw naar een huis in Coyoacán, wat Frida voor jullie huurde. Door politieke meningsverschillen verbrak je de vriendschap met Frida en in jouw tijdschrift 'DYN' (Dat Is Mogelijk) zei je het surrealisme vaarwel. Zelfs Breton vond jouw kritiek gerechtvaardigd en als hoogst invloedrijke kunsttheoreticus kon je niet meer stuk. Breton gaf zich totaal over. In 1942 overleed Rainer in een psychiatrisch ziekenhuis in Tsjechoslowakije. In 1946 scheidde je van Alice en kreeg je een relatie met de 15 jaar jongere kunstenares Luchita Hurtado.

Jullie gingen naar San Francisco, waar je solo-exposities had. Luchita ging bij jou weg en koos voor de schilder Lee Mullican. Met jouw verloofde, de schilderes Maria Wilson, woonde je drie jaar in het ateliergebouw van de surrealistische schilder Kurt Seligmann in de Impasse Villa Seurat in Parijs. Je verzoende je met Breton en 's zomers verbleef je in zijn huis in Saint Cirq La Popie. In de zomer van 1954 reisde je door Duitsland en daarna ging je naar Mexico terug. Je kreeg meer en meer last van jouw manische depressie, waardoor jouw gezondheid flink kelderde. Met de hulp van Eva Sulzer en andere vrienden kreeg je een oud huis annex atelier in het stadje Tepoztlán in Morelos, waar je de rest van jouw leven woonde en werkte.

Je wist nog enkele meesterwerken te schilderen en voortreffelijke theaterspelen en korte verhalen te schrijven. Ze weerspiegelden jouw toenemende depressie. In de nacht van 24 september 1959 verliet jij jouw hotelkamer in de Hacienda San Francisco Cuadra in Taxco, waar je soms in jouw depressie-aanvallen verbleef. Je hebt jezelf op een heuvel door het hoofd geschoten. Je werd 54 jaar.

Schrijver: Joanan Rutgers, 25 april 2017


Geplaatst in de categorie: idool

4.0 met 2 stemmen 47



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)