Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Dé beeldhouwster van het Noorderland

(voor Suze Boschma-Berkhout (1922 - 1997))

Je bent geboren als Suzanna Catharina (Suze) Berkhout in het regentschap Indramayu op West-Java. De verzetsstrijder Ton Amerika is daar ook geboren. Ton was burgemeester van Eenrum, Appingedam, Scheemda en Hoogezand-Sappemeer. Jouw ouders waren Frans Marie Christoffel Berkhout (1896 - 1985) en Clara Maria Francisca van Loon (1897 - 1980)). Jij was de oudste van twee kinderen. Jouw broertje heet Henk. Op jouw elfde zijn jullie ouders gescheiden. Samen met jouw moeder en Henk ging jij naar Alphen aan de Rijn. In 1934 is jouw moeder hertrouwd met de Indische assistent-resident Anton Gerhard Deelman, met wie ze in Bandung ging wonen.

Jouw vader was secretaris-generaal van Waterstaat en Wederopbouw in Nederlands-Indië en hoogleraar aan de Technische Hogeschool van Delft, gesticht op 8 januari 1842 aan de Oude Delft 95, waar voorheen de brouwerij 'De Cimbel' stond. De eerste directeur was de ingenieur/uitvinder Antoine Lipkens, die een goede vriend van koning Willem I der Nederlanden was. Hij ontwikkelde een mechanische rekenmachine, een kleine duikboot en een optische telegraaf of semafoor, die is uitgevonden in 1684 door Robert Hooke, een sterrenkundige, natuurkundige en architect.

Jij werd als eerst tot een kraamverzorgster opgeleid, maar na de Tweede Wereldoorlog begon je een opleiding tekenen/boetseren/beeldhouwen aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam, de huidige Gerrit Rietveld Academie. Tot 1948 was de architect/meubelontwerper Mart Stam daar de directeur. De dichter/beeldend kunstenaar Jan Elburg was er jarenlang docent. Charlotte Mutsaers was er ruim tien jaar docente schilderen. De schrijfster/kunstenares Maria Barnas en de dichteres/actrice/regisseuse Astrid Lampe gaven er ook les. Jouw leraren waren Barend Jordens en Ben Guntenaar.

In 1954 trouwde jij met Cornelis (Kees) Boschma, een ambtenaar bij Monumentenzorg van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In 1954 maakte jij in jullie tuintje in de Jordaan het beroemde beeld van Bartje, wat in Assen is geplaatst. Je maakte het van kalksteen en het werd diverse keren vernield, waardoor jij in 1982 een bronzen vervangbeeld maakte en het originele beeld naar het stadhuis verhuisde. In 1955 maakte jij het kalkstenen beeld van een bordurende Lammechien, het zusje van Bartje, wat in Ruinen is geplaatst.

In 1955 is jullie eerste dochter Francisca geboren. In 1956 werd Maaike geboren, in 1958 Barbara, in 1960 Klaartje en in 1962 Dieuwke. In 1963 werd jouw man Kees directeur van het Fries Museum, waardoor jullie naar Leeuwarden verhuisden. In 1964 gingen jullie aan de Spanjaardlaan in Ljouwerd wonen. In 1965 werd jouw kalkstenen beeld van Ot en Sien op de brink in Roden geplaatst. In 1970 maakte je het bronzen beeld 'Afke's tiental', wat in Warga staat en een eerbetoon aan het schrijfwerk van Nienke van Hichtum is. In 1971 werd er in Menaldum 'It feintsje fan Menaam' geplaatst, wat wel grappig is, maar niet opzienbarend.

In 1973 gloreerde jij met een waardig standbeeld van de romanfiguur Anton Wachter van Simon Vestdijk, wat in het midden van dé winkelstraat van Harlingen een mooie, centrale plek heeft gekregen. Al had je er ook een beeld van Simon Vestdijk kunnen plaatsen. In 1976 maakte je een beeldschoon standbeeld van de hoogst artistieke en tragische Mata Hari, wat in hartje Leeuwarden staat, vlak bij het geboortehuis of beter gezegd de geboorteplek van Gretha Zelle, op Kelders 33. De extreem vrijgevochten Mata Hari werd vermoord door kleinburgerlijke, despotische dictators, vooral vanwege haar sublieme en totaal afwijkende (hét kenmerk van genialiteit!) kunstenaarschap en liberale, libertijnse levensstijl.

In juni 1977 zijn Kees en jij gescheiden. Je woonde en werkte tot 1989 in Leeuwarden. In 1980 maakte je het bronzen beeld 'Vissende Kinderen', wat op een steiger bij een vijver in Sneek is geplaatst. In 1982 werd er in Balk een beeld van Herman Gorter geplaatst. Als kind logeerde Herman vaak bij zijn opa in Balk, dominee Douwe Simons Gorter. In 1983 is 'De Frisiaan', een voetbalspeler, in Leeuwarden neergezet. In 1986 werd er in Surhuisterveen jouw standbeeld voor de leugenbaron Jan Hepkes Wouda geplaatst. In 1991 werd 'De Melker' in Langedijke geplaatst.

Tenslotte werd er in 1989 in Sint Annaparochie het bronzen beeld 'Rembrandt en Saskia' neergezet. Rembrandt van Rijn en Saskia van Uylenburgh (1612 - 1642) trouwden op 22 juni 1634 in de oude kerk van Sint Annaparochie, die in 1682 gesloopt werd. Vanaf 1628 woonde Saskia bij haar oudere zus Hiskia en haar man Gerrit van Loo, een jurist. Saskia's vader was burgemeester van Leeuwarden en hij dineerde op 10 juli 1584 met Willem van Oranje, waarna Willem door Balthasar Gerards vermoord werd. Na Leeuwarden woonde je nog enkele jaren in Goutum. Je overleed op 2 juli 1997 in Alphen aan de Rijn. Je werd 75 jaar en je bent in Leiden gecremeerd.

Schrijver: Joanan Rutgers, 11 september 2019


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 39



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)