Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Uit angst voor de plunderende, verkrachtende, Russische soldaten...

(voor Ida Orloff (1889 - 1945))

Jij bent geboren als Ida Margaretha Weissbeck op 16 februari 1889 in Sint-Petersburg. Jouw vader Georg Weissbeck overleed toen jij 4 jaar was. Hij was een brouwerijmanager, die van het Duitse Hessen naar Rusland verhuisde. Rond 1895 verhuisde jij met jouw moeder Ida en twee broers en zussen naar Heidelberg, waar jouw moeder vandaan kwam. Daarna gingen jullie naar Wenen, waar jij naar een kloosterschool ging. Jouw moeder hertrouwde met de Oostenrijkse edelman/legerkapitein Georg Siegler von Eberswald. Na het overlijden van jouw stiefvader ging jij naar de Ottosche Theaterschule in Wenen. Jouw achternaam werd Siegler von Eberswald. Jouw artiestennaam werd Ida Orloff. In 1905 speelde jij in het toneelstuk 'Die Büchse der Pandora' uit 1902 van Frank Wedekind, een vervolg op zijn tragedie 'Erdgeist' uit 1895. Frank trouwde in 1906 met de 22 jaar jongere actrice Tilly Newes, die een goede vriendin van jou was. Tilly en Frank kregen samen twee dochters; de actrice/zangeres Pamela en de schrijfster/actrice/journaliste Kadidja. Tilly speelde Lulu in 'Die Büchse der Pandora'.

Jij speelde de hoofdrol in de tragikomedie 'Kleine Sklavin' van Anton Dietzenschmidt, over vrouwenhandel. Op jouw 16-de had jij een liaison met de toneelschrijver Gerhart Hauptmann, die met de actrice/violiste Margarete Marschalk getrouwd was. Zijn eerdere vrouw was de rijke Marie Thienemann, met wie hij 3 zonen kreeg; Ivo, Eckart en Klaus. In 1900 schilderde Lovis Corinth Margarete op 'Die Geigenspielerin'. Voor Gerhart was jij zijn minnares en zijn engelachtige muze, zoals Beatrice Portinari (1266 - 1290) dat voor Dante Alighieri was. Jij bewonderde Gerhart en jij hoopte van zijn ervaring en contacten te kunnen profiteren. Jullie bleven lange tijd bevriend, maar later werden jouw brieven en schriftelijke verzoeken niet door hem beantwoord. In 1912 ontving hij de Nobelprijs voor de Literatuur. Samen met Margarete kreeg hij de zoon Benvenuto, de vader van de zangeres/schrijfster Anja Hauptmann (1943). Op 23 juli 1907 trouwde jij met jouw jeugdvriend Karl Satter. Als Gersuind speelde jij de enige, vrouwelijke rol in het toneelstuk 'Keiser Karls Geisel: Ein Legendenspiel' van Gerhart. Op 20 januari 1908 zijn Karl en jij officieel gescheiden, maar jullie woonden nog tien jaar samen.

Op 27 september 1908 werd jullie zoon Heinrich geboren. In 1909 werd jij een vaste actrice van van het Weense Burgtheater op de Ringstrasse 2. Het Parlementsgebouw ligt ook aan die weg, met de schitterende Pallas Athena Fontein ervoor, ontworpen door Theofiel Edvard Hansen, net als het Reichsratgebäude. In 1913 speelde jij in de Deense, stille film 'Atlantis' van August Blom, getrouwd met de actrice Agnete von Prangen. Het is gebaseerd op de roman uit 1912 van Gerhart. Jij speelde de danseres Ingigerd Hahlström. Met Ebba Thomsen, Lily Frederiksen, Alma Hinding, Marie Dinesen en Emilie Otterdahl. Omdat jij in deze film meespeelde, werd jij door het Burgtheater wegens contractbreuk ontslagen. In het najaar van 1913 begon jij jouw eigen theatergroep, die in Rusland speelde. Het bracht weinig geld op, waardoor jij in 1913 nog naar Wenen terug ging. Na het begin van de Eerste Wereldoorlog ging jij met Karl naar Kopenhagen, waar hij aan zijn dienstplicht wilde ontkomen. In 1916 werd jullie tweede zoon geboren, die na zes weken overleed. In 1917 werd jij opnieuw zwanger en tijdens jouw zwangerschap strandde jouw relatie met Karl en ging jij naar Wenen terug.

In 1918 gaf jij jouw pasgeboren zoon aan jouw schoonzus Hanna en ging jij vanwege gebrek aan werk in het Burgtheater met Heinrich naar Berlijn, waar jij in diverse, tweederangs toneelstukken speelde en lezingen gaf. In 1919 speelde jij in de dramafilm 'Baccarat'. Jij vertaalde Russische fictieliteratuur en jij gaf acteerlessen. Tot 1923 zat jij zeer krap bij kas, totdat jij voor de toneelzenders van de Nordische Rundfunk AG van de graanhandelaar Friedrich Blonck en de Funk-Stunde AG Berlin van de diplomaat Ernst Ludwig Voss ging werken. In 1924 speelde jij Pippa in 'Und Pippa tanzt' van Gerhart, naast de hoorspelspeaker Richard Ohnsorg. Jij trouwde met de Joodse journalist/publicist Franz Leppmann, geboren op 4 november 1977 in Berlijn. Op 9 juli 1922 werd jullie zoon Wolfgang Arthur Robert geboren. In 1925 speelde jij Hannele in het hoorspeldrama 'Hannele's Himmelfahrt' van Gerhart, naast de acteur Theodor Loos. In 1933 verhuisden Franz, Wolfgang en jij naar Florence, waar Franz en jij aan het Landschulheim Florenz doceerden. Op 7 september 1938 werd het Landschulheim Florenz door de rassenwet gesloten. Italië leverde deels Duitse emigranten aan nazi-Duitsland uit, wat ook met Franz dreigde te gebeuren. Jij vroeg Gerhart, die op goede voet stond met de nazi's, om hulp, maar die kon niet helpen.

Franz en jij gingen scheiden en Franz vluchtte samen met Wolfgang naar Londen. Jij ging voor een korte tijd naar Londen en daarna naar Berlijn, terwijl Franz en Wolfgang in Londen bleven. In 1941 had jij als actrice succes in het Berlijnse Rose-Theater aan de Grosse Frankfurter Strasse 132. De cabaretière/volkszangeres Clara Wortmann (Claire Waldoff) heeft ook in het Rose-Theater opgetreden. Clara had een levenslange liefdesrelatie met Olga van Roeder, met wie zij vanaf 1939 in Bayerisch Gmain in afzondering woonde. Op 31 maart 1942 speelde jij jouw laatste rol in 'Pillar's of Society' van Henrik Ibsen. Jij ging in Wenen wonen en vanaf 1942 in Tullnerbach bij Wenen. Op 31 augustus 1944 hield het Rose-Theater de laatste uitvoering, de operette 'Friederike' van Franz Léhar. Daarna werd het een bioscoop en in de Slag om Berlijn werd het vernietigd.

Tijdens de Slag om Wenen, van 16 maart tot 15 april 1945, was jij ontzettend bang voor de plunderingen en verkrachtingen van het oprukkende Sovjet-leger. Op 9 april 1945 pleegde jij zelfdoding in Tullnerbach. Jij werd 56 jaar en jij bent in jouw landgoed in Tullnerbach begraven. In 1953 zijn jouw overblijfselen in het Pressbaum Friedhof op de Hauptstrasse 84 herbegraven. Jouw graf is onvindbaar, wat vreemd is, gezien de keurige orde, die daar heerst. Ignaz Zecha was destijds de burgemeester. Men wist toch dat jij een beroemde actrice was geweest of heeft men jouw graf bewust laten verdwijnen, vanwege jouw zelfdoding? Wat waren jouw banden met Pressbaum, dat het belangrijker werd geacht om jouw overblijfselen daar opnieuw te begraven? Wat kon er belangrijker dan jouw landgoed in Tullnerbach zijn? Of waren het juist de gemeentebestuurders in Tullnerbach die bezwaar maakten tegen jouw graf of wat ook kan, de nieuwe bewoners van jouw landgoed? In beide gemeentegevallen is het respectloos. En Wolfgang dan? Hield die geen oogje in het zeil? Hij was een geleerde en de auteur van cultuurhistorische biografieën over o.a. Goethe, Winckelmann, Rilke en jouw ex Gerhart.

Gerhart overleed op 6 juni 1946 door bronchitis in zijn huis 'Wiesenstein' in Agnetendorf, Silezië. Hij is na 52 dagen in Kloster op Insel Hiddensee begraven, in een sparrenplankkist en in een Franciscaans habijt, wat hij 40 jaar eerder van een Franciscaanse monnik kreeg. In zijn kist liggen een klein Nieuw Testament, wat hij als kind heeft gekregen, zijn gedicht 'De Grote Droom' en de Lofzang van Sint Franciscus. Franz overleed in 1948 en Wolfgang op 3 december 2002.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
14 maart 2022


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 40



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)