Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

OVER EVOLUTIE VAN HET ZELFBEWUSTZIJN (2)

Deel 1 van deze beschouwing eindigde met de vraag of we ons enige voorstelling kunnen maken van een evolutie van het individuele zelfbewustzijn van de mens naar een collectief menselijk zelfbewustzijn. Mijn conclusie was: niet concreet voorstelbaar maar wel enigszins beredeneerbaar. Ziehier een poging.

Een hoog ontwikkeld bewustzijn vooronderstelt een hoog ontwikkeld zelfregulerend organisme en met name ook een hoog ontwikkeld brein (“brein” hier in de betekenis van een coördinerend en sturend vermogen in de breedste zin van het woord). Dit brein ligt als het ware aan de basis van de zelfregulering van het organisme: het bewerkstelligt binnen en tussen alle onderliggende niveaus van organen, cellen enz. de samenwerking die noodzakelijk is om het organisme in stand te houden en adequaat te doen functioneren. (Als je er goed over nadenkt: een zo ongelofelijk complex en ingenieus systeem dat het bestuur van een land als China daarbij vergeleken een peulenschilletje is!)

Als we bovenstaande algemene uitgangspunten toepassen op het ontstaan van collectief zelfbewustzijn, dan leidt dat tot de volgende redenering:
Een zelfbewustzijn dat een niveau hoger ligt dan het individueel-menselijke zelfbewustzijn (we hebben dat niveau aangeduid als supra-personalisatie) vooronderstelt dus een hoger ontwikkeld organisme (door holistische samenwerking van alle onderliggende organismen) met een hoger ontwikkeld brein (door holistische samenwerking van alle onderliggende breinen). Dit supra-brein moet binnen en tussen alle onderliggende niveaus (van organisaties, organismen, organen, cellen enz.) de samenwerking bewerkstelligen die noodzakelijk is om het supra-organisme in stand te houden.

Welke signalen zijn er die wijzen op een ontwikkeling in de richting van zo’n supra-personalisatie? En hoever zou die ontwikkeling dan gevorderd kunnen zijn?

De wereld is in hoog tempo bezig zich in de meest letterlijke betekenis van het woord te "orgaan-iseren" (organisaties zijn te beschouwen als organen van gemeenschappen). Ook het “hoger ontwikkeld brein” lijkt in wording te zijn, zowel door samenwerking in organisaties van individuele menselijke breinen als door de vorming van wereldomvattende communicatienetwerken (in het bijzonder computernetwerken), die in hun totaliteit een artificiële uitbreidingen vormen van het menselijk brein en waarvan de “zenuwdraden” de wereld tot in de verste uithoeken gaan omspannen. Nu al kunnen computerconstellaties vraagstukken oplossen waarvoor het individuele menselijke brein alléén absoluut ontoereikend is. Toegegeven: computers kunnen (zelfs in samenwerking) nog een heleboel niét, maar de ontwikkeling staat nog in de kinderschoenen en zet zich versneld voort. Er wordt zelfs nagedacht over mogelijkheden om neuronenbreinen (hersenen) te koppelen aan elektronische breinen.
De vraag is: wanneer kan een collectief zelfbewustzijn, een “supra-personalisatie”, dóórbreken? Dat zal afhangen van de vraag wanneer de complexiteit/labiliteit van de menselijke samenleving het kritieke punt heeft bereikt waarop ze door inwendige spanning óf ontploft óf transformeert naar een hoger niveau. Zoals gezegd: we lijken die grens te naderen.

Rest de vraag: hoe zullen wij, individuele mensen, weten of een doorbraak naar supra-personalisatie heeft plaatsgevonden? Het antwoord kan het beste vervat worden in een tegenvraag. Die luidt: hoe stellen we vast dat er in een organisme of een organisatie sprake is van een regulerende centrale regie? En daarop is het antwoord: dat blijkt uit een gecoördineerde, interne samenwerking. Zonder centrale aansturing zou er geen georganiseerde samenwerking en dus geen organisme of organisatie zijn. Met andere woorden: centrale aansturing van de mensheid door een collectief brein zal af te leiden zijn uit de gevólgen van een “regie van bovenaf”, namelijk dat individuen en organisaties zich gaan verhouden tot de mensheid-als-geheel zoals cellen en organen zich verhouden tot het menselijk individu als geheel. Aangestuurd door een collectief brein zullen individuele mensen zich dan in toenemende mate bewust worden van hun eenheid in verscheidenheid, hun onderlinge afhankelijkheid en de voor hun voortbestaan absolute noodzaak tot constructieve samenwerking op alle niveaus van de samenleving...én zullen zij dienovereenkomstig gaan handelen.

Reden voor hoop en verwachting!

Schrijver: H.P. Winkelman, 1 mei 2012


Geplaatst in de categorie: filosofie

3.1 met 10 stemmen 234



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
J.de Groot
Datum:
4 mei 2012
Email:
joke190411telfort.nl
Jammer dat over dit artikel (alhoewel ook voor een specifieke groep maar dat moet kunnen,) geen aandacht was.
Maar goed te lezen.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)