De draad weer oppakken
De draad weer oppakken nadat een dierbare overleden is, is vaak heel moeilijk. Helemaal moeilijk wordt het als je je naasten jarenlang hebt verzorgd. Ook in het verpleeghuis waar ik werk zie ik dat gebeuren. In de privésfeer heb ik dat eveneens ervaren. Aan de hand van enkele voorbeelden wil ik de mensen, die in zo'n situatie zitten of daar binnenkort mee te maken hebben, laten zien wat er kan gebeuren en hoe je de draad weer op kunt pakken.
In mijn werk zie je regelmatig dat familieleden de zorg voor hun dierbare voor een deel overnemen. Je moet daarbij denken aan bijvoorbeeld eten geven en naar bed brengen.
Deze mensen komen vaak dagelijks op bezoek.
Zo ken ik een man die dagelijks op bezoek komt bij zijn moeder. Deze mevrouw woont op de afdeling waar ik werk. Hij neemt een groot deel van de zorg voor zijn rekening. Geen dag slaat deze man over. Daar heb ik diepe bewondering voor, want zoiets kan ook een opgave zijn en als een 'verplichting' voelen. Door thuis te blijven zou hij zich namelijk schuldig kunnen voelen. Het kan dwangmatig worden. Zo heb ik dat ervaren bij de zorg voor mijn vader. Vier jaar lang heb ik hem thuis verzorgd.
Mijn vader begon in 2000 dingen te vergeten. Als ziekenverzorgster herkende ik dat meteen. Op dat moment besloot ik dat ik hem koste wat kost thuis wilde houden, in zijn eigen huisje, ook al wist ik dat het loodzwaar zou worden. Ik vond dat ik dat aan hem 'verplicht' was.
De eerste jaren kon ik het aardig in mijn eentje redden. Ik verbloemde het voor iedereen, ook voor de familie. Toch moest de man steeds meer inleveren. Uiteindelijk werd de zorg voor mij alleen te zwaar. Tot grote ergernis van mijn vader werd daarom thuiszorg aangevraagd, want voor zijn gevoel kon hij immers alles nog zelf. Hij had totaal geen ziekte-inzicht. De strijd die je dan gaat voeren, ook met jezelf, is niet te beschrijven.
Mijn vader leed niet alleen aan dementie, hij was ook zwaar longpatiënt en had het vaak heel benauwd. Voor zijn benauwdheid kreeg hij medicatie. Omdat hij vergat dat hij de medicatie al had ingenomen, nam hij vaak veel te veel, wat erg schadelijk kan zijn. In overleg met de thuiszorg en de arts werd besloten dat ik zijn medicatie in beheer kreeg omdat het niet vertrouwd was dat het bij mijn vader thuis bleef liggen. Dat hield in dat ik wekelijks de medicijnen uitzette voor een week; die werden dan verstopt in zijn huis. Omdat die schat het vaak zo benauwd had, ging hij namelijk regelmatig op zoek naar zijn medicijnen.
De thuiszorg werd uitgebreid tot zes keer per etmaal; zelf ging ik er drie keer per dag naartoe. Dat werd dwangmatig voor mij, want ik kon er niet zonder en voelde me schuldig als ik thuis bleef. Als ik bij hem kwam, vroeg hij altijd 'Heb je wat lucht voor me?' Ik had altijd wat medicatie bij me en gaf hem die dan stiekem, want eigenlijk mocht het niet, maar ik kon niet aanzien dat die lieverd het zo benauwd had. Soms, als ik 's avonds bij hem wegging, dacht ik: 'Ik laat het staan; leef je uit, lieverd' Hier voelde ik me dan ook weer schuldig over, want eigenlijk wou ik dat het stopte, maar ik kon hem ook niet missen.
Na ruim een jaar intensieve zorg was ik kapot en besloot samen met mijn gezin uit te rusten tijdens een korte vakantie. Mijn oom en tante bleven een week bij hem, zodat wij met een gerust hart konden vertrekken. Met de huisarts had ik afgesproken dat ik niet eerder zou bellen dan op de laatste dag van de vakantie. We hadden een fijne week gehad en zoals afgesproken belde ik hem op de laatste dag. Hij klonk benauwd en opnieuw voelde ik de druk van de zorg die ik hem zou moeten geven als we eenmaal thuis waren. Zaterdag vertrokken we van ons vakantieadres, maar onderweg, op nog zo'n vijfhonderd kilometer van huis, kregen we een telefoontje van de huisarts dat mijn vader was overleden. Wat er dan door je heen gaat is onbeschrijflijk.
De eerste dagen ben je aan het regelen en praten over de uitvaart enzovoort: dan wordt je geleefd. Maar na de uitvaart val je in het beruchte zwarte gat. Ik was mijn vader kwijt, maar ook mijn invulling van de dag. Ook had ik geen sociaal leven meer, want al mijn vrije tijd ging in de zorg zitten. Ik moest iets vinden om die leegte op te vullen - maar hoe doe je dat? Het heeft zeker twee jaar geduurd voordat ik de draad weer kon oppakken. Die periode van verdriet, leegte en eenzaamheid gun je niemand.
Het kan ook anders. Daarbij denk ik aan een liefdevolle mevrouw die elke dag voor haar moeder zorgde. Haar moeder woonde bij mij op de afdeling. Elke dag kwam ze haar moeder eten geven en naar bed brengen. Daar voelde zij zich prettig bij, omdat dat het enige was dat ze voor haar kon doen. Op een avond was het laatste uur aangebroken: haar moeder stierf. Een periode van rouw brak aan, maar al snel pakte ze de draad weer op en kwam als vrijwilligster op de afdeling werken. Eens per week helpt ze met de warme maaltijd en de koffie. Diep respect en bewondering heb ik daarvoor.
Tot slot zou ik tegen degene, die de zorg voor zijn dierbare op zich wil nemen, nog een paar dingen willen zeggen. Probeer voor jezelf dagen in te plannen waarop je tot rust kunt komen en je sociale contacten kunt onderhouden, want als je de mantelzorg op je neemt, vallen je contacten gemakkelijk weg. De eenzaamheid die dan volgt nadat iemand is overgegaan, is vreselijk. Zorg daarom ook goed voor jezelf tijdens de zorg voor je naaste.
home.nlGeplaatst in de categorie: overlijden
Rouw
336
Geef je reactie op deze inzending: