Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Na ruim tien jaar gevloerd door geestesziekte

(voor Gerrit van Houten (1866 - 1934))

Je bent geboren op 29 augustus 1866 in de stad Groningen. Je stamt uit een bekende, Groningse familie van houthandelaars. Je vader Hindrik van Houten (1833 - 1883) was een amateurtekenaar, houthandelaar en lid van de gemeenteraad en de Provinciale Staten in Groningen. Je moeder was Alida Cornelia Christina ten Bruggen Cate (1840 - 1923). Je was de tweede zoon. Je oudere broer was Derk en je jongere broers waren Samuel en Jan. Samuel werd een liberale politicus, bekend van het Kinderwetje van Van Houten. Je jongere zussen waren Alida en Sientje.

Jouw tante Sientje Mesdag-Van Houten (1834 - 1909) was een kunstschilderes en getrouwd met de Groningse kunstschilder Hendrik Willem Mesdag. In 1881 schilderde ze mee aan het Panorama Mesdag. Willem heeft haar op het panorama geschilderd, zittend achter haar schildersezel. Je zus Alida was kunstschilderes/grafica. Je nicht Barbara was ook een schilderes. Als kind maakte je al mooie tekeningen en prachtige aquarellen. In 1881 begon je ook met olieverf te schilderen. Je was vooral autodidact, maar vanaf 1882 studeerde je aan de Academie Minerva, waar je tekenlessen van de schilder/fotograaf Johannes Hinderikus Egenberger kreeg. Andere leerlingen van hem waren o.a. Otto Eerelman, H.W. Mesdag, Albert Hahn, Cornelis Jetses en F.H. Bach.

In maart 1882 exposeerde je op je vijftiende een aquarel bij het Kunstlievend Genootschap Pictura aan het Martinikerkhof in Groningen, opgericht op 6 maart 1832. Alida zat ook op de Academie Minerva en zij kreeg o.a. les van Ferdinand Oldewelt en Dirk de Vries Lam. In 1884-1885 studeerde je aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Je schilderde stillevens met huiselijke voorwerpen, zeegezichten, portretten van huisgenoten, stadsgezichten en landschappen in een naturalistische stijl met een impressionistische inslag. Jouw landschappen schilderde je vooral nabij Groningen en Almelo, waar de familie van je moeder vandaan kwam.

Tijdens jouw 'Surhuisterveense periode' (1887 - 1892) werd je werk grover en vertoonde het een onevenwichtige streeptechniek, die jouw geestestoestand weerspiegelde. Op je 24-ste maakte een geestesziekte een einde aan de ontwikkeling van jouw veelbelovende talent. Je latere werken vertonen duidelijk, dat het slecht met je ging. Je had last van depressies, waarvoor je behandeld werd, maar je ziekte verergerde snel en bleek ongeneeslijk te zijn.
Rond 1892 werd je opgenomen in het Provinciaal Gesticht 'Mee en Berg' nabij Santpoort, waar zich de Ruïne van Brederode bevindt. Er waren ruim duizend patiënten.

Tekenen en schilderen werden jou verboden, in tegenstelling tot Vincent van Gogh. Wie weet wat je nog had kunnen maken. Wie weet wat de directie van het ziekenhuis jou en ons onthouden heeft.

Op 18 januari 1934 overleed je in het ziekenhuis Oud Meerenberg in Santpoort. Je werd 67 jaar en je bent begraven op de Zuiderbegraafplaats in Groningen.

Er zijn van jou zo'n 880 tekeningen, 180 aquarellen, 85 schilderijen en 20 schetsboeken bewaard gebleven. Het meeste wordt beheerd door de Gerrit van Houten Stichting, met name opgericht door je zus Sientje. In 1940 verscheen er een autobiografie met reproducties van je werken, geschreven door Alida. Sinds 1972 wordt een deel van je werk in de Fraeylemaborg in Slochteren tentoongesteld.

Schrijver: Joanan Rutgers, 21 augustus 2016


Geplaatst in de categorie: idool

4.4 met 5 stemmen 51



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)