Je eindigde volkomen geestesziek

(voor Jan Theodoor van Rijswijck (1811 - 1849))

Je bent geboren op 7 juli 1811 in Antwerpen. Jouw vader was Jan Cornelis Van Ryswyck. Hij was hulponderwijzer, gelegenheidsdichter en weeshuisdirecteur. Jij was de oudste van zeven kinderen. Jullie vader las jullie voor uit de werken van Joost van den Vondel en Jacob Cats. Jouw jongere broer Jan-Beptist werd een dichter/journalist, die tegen het koningshuis was. Een juiste visie. Jouw nog jongere broer Lambrecht was een volksdichter/kunstsmid. Jij ging in de leer bij de beeldhouwer Van der Neer en bij de decoratieschilder Altenrath, wat weinig opleverde.

Jij werd ondermeester in een lagere school en van 1830 tot 1835 zat jij in het Belgische vrijwilligersleger. In 1834 deed je mee aan een dichtwedstrijd, waarbij je de lof van het nieuwe vaderland bezong. Na jouw legertijd was jij hulpklerk bij het Antwerpse pandjeshuis Berg van Barmhartigheid. In 1835 richtte je samen met de letterkundige Michiel van der Voort de vernieuwde rederijkerskamer De Olijftak op. De schrijver Hendrik Conscience werd lid en op aanraden van jou voltooide hij zijn historische roman 'De Leeuw van Vlaanderen', over de Guldensporenslag op 11 juli 1302 nabij Kortrijk. In 1837 debuteerde je met de roman 'Eigenaerdige Verhalen'.

In 1839 trouwde je met Suzanna Mattheessens. Jullie kregen samen drie kinderen. Jullie zoons Edward en Willem waren ook gelegenheidsdichters, zij het in bescheiden vorm. Willem werd in 1875 gemeenteraadslid in Borgerhout. Van 1880 tot 1887 schepen en van 1882 tot 1884 waarnemend burgemeester.

Je werd vooral bekend als gelegenheidsdichter. Je schreef ernstige gedichten in de klassieke versvorm en humoristische volkspoëzie over de actuele politieke en maatschappelijke gebeurtenissen. Samen met enkele vrienden had je het Sint-Luybrechtsgilde opgericht en schreef je scabreuze en scatologische verzen. Je vertaalde het Rheinlied van Nikolaus Becker (1809 - 1845) met de beginzin 'Sie sollen ihn nicht haben, den freien deutschen Rhein'. Je was Vlaamsgezind, Belgischgezind en unionist. Samen met Hendrik Conscience, Jan Jacob Alfried de Laet en Pieter Van Kerckhoven vormde je van 1840 tot 1842 de redactie van 'De Noordstar'.

Jij promootte het eerste, Vlaamse dagblad 'Vlaemsch België', wat van 1 januari 1844 tot 22 november 1844 bestond. Jij werkte ook mee aan het katholieke 'Het Handelsblad van Antwerpen', wat van 1844 tot 1979 bestond. Je was een groot voorstander van het Grootneerlandisme, net als de hoogleraar geschiedenis Pieter Geijl, die met Albert Verwey en Pieter Nicolaas van Eyck bevriend was. Pieter kreeg in 1957 de P.C. Hooftprijs. Jij publiceerde in 'De Filter' en 'De Schrobber'. In 1848 stopte je met publiceren, omdat jouw broer Jan Baptist anti-royalistische verzen in het liberale hekelblad 'De Filter' had gepubliceerd, wat hem zijn baan als ondermeester kostte.

Jij was een onbezorgde bohemien, die dol was op zoveel mogelijk sterke drank en vrije seks. Jouw geest werd onherstelbaar aangetast door syfilis en dementia praecox, destijds grotendeels hetzelfde als hebefrene schizofrenie. Op 28 september 1848 werd je in het krankzinnigengesticht van de broeders Alexianen in Lier opgenomen. De patroon van de Alexianen is Sint Alexius van Edessa. In maart 1849 werd je naar een psychiatrische inrichting in Antwerpen gebracht. Waarschijnlijk die van de Alexianen in de Jezusstraat. Daar ben jij op 7 mei 1849 overleden. Je werd 37 jaar en je bent in de begraafplaats Stuivenberg begraven. Jouw vrienden van De Olijftak hebben daar een monument voor jou opgericht. Vanaf 1851 werden er bedevaarten naar jouw graf gehouden.

In 1895 werd je in de Kielbegraafplaats herbegraven. Het monument ging mee. In 1936 sloot de Kielbegraafplaats en werd je in het Schoonselhof herbegraven. Het monument ging mee en kreeg een ereplek. Hendrik Conscience is daar ook begraven en ook hij heeft er een prachtig monument gekregen.

Theodoor van Rijswij Suzanna Matheessens Hendrik Conscience

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 1.767