Het afzien van een prima ballerina

(voor Igone de Jongh)

Jij bent geboren op 9 september 1979 in Haarlem. Je vond jezelf als baby een soort aapje met schele ogen. Jouw opa was half Chinees, vandaar jouw tenger-zijn en soepelheid. Jouw vader was een tennisleraar en jouw moeder kreeg vlak na jouw geboorte borstkanker in beide borsten, terwijl een deel werd afgezet. Zij had kanker in haar hoofd, darmen en botten. Zij had maar 2 à 3 gezonde jaren. Zij was warm, open en gezellig. Zij kon een tijd niet lopen en dan kroop zij naar de wc, wat jij huilend bekeek. Op eerste kerstdag 1983 keek jij naar de opgenomen tv-uitzending 'The Sleeping Beauty', met Alexandra Radius, en jij bleef er dagenlang naar kijken. Je zei: 'Mama, ik wil op ballet!'. Op jouw 6-de had jij jouw eerste solo-optreden op een amateurschool. Jij woonde met jouw ouders in een flat in de Haarlemse buurt Schalkwijk. Vanaf jouw 8-ste ging jij naar de Nationale Balletacademie in Amsterdam, de pre-NBA aan de Agamemnonstraat 44, in 1968 opgericht als de Theaterschool door de cultuurfilosoof Jan Kassies. De NBA is met name ontstaan door Nel Roos en Hans Snoek. Op jouw 12-de kreeg jij een ernstige knieblessure, alsof jouw knie door midden scheurde, zo'n pijn.

Op jouw 15-de ging jij naar The Royal Ballet School, maar de directeur vond jou te lang. Je bent 1.73 meter. Je ging terug naar het Nationale Ballet, waar jij bleef. In 1996 werd jij leerlinge bij het Nationale Ballet en won jij de Arnold Haskell Award voor veelbelovende danseres. In 1998 werd jij lid van het Corps de ballet, in 1999 coryphée, in 2002 tweede soliste en in 2003 eerste soliste. In 2003 ontving jij ook de Alexandra Radiusprijs. Als eerste soliste ben jij met het ballet 'Live' doorgebroken, het lievelingsballet van jouw moeder. Jij speelde een waarachtige Julia. Jij ging op jouw fiets naar jouw werk en jij werd de muze van Hans van Manen. Er zitten wel knokkels op jouw voeten en dat vind jij minder aan jezelf. Hans van Manen gaf jou zelfvertrouwen en jij hield van Tsjaikovski's muziek. Hans en jij inspireerden elkaar en jullie zijn goede vrienden. Voor jou is dansen erotiek, de voelbare spanning tussen twee mensen. Hoe je beweegt, loopt, kijkt naar iemand of juist niet kijkt. Sommige dansers zijn één brok sexappeal. Jouw vaste partner was Marijn Rademaker. Je zei: 'Als ik een pirouette naar links doe, weet hij dat ik 9 van de 10 keer naar rechts val. Dan heeft hij die hand al klaar om mij op te vangen. Dat is zo lekker. Dat is óók geilheid. Terwijl Martijn hartstikke gay is, maar dat heeft er niets mee te maken. Nogmaals, het gaat om erotische spanning.'. Jij danste in de belangrijke opera- en ballethuizen in New York, Parijs, Sint Petersburg en Amsterdam. Jij kon beter dansen, dan praten.

Jij danste o.a. in Van Manen's 'Sarcasmen', 'Concertante', 'Grosse Fuge', 'Kammerballet' en 'Trois Gnossiennes'. In 2005 ontmoette jij de danser Mathieu bij het Nationale Ballet. Jullie kregen een liefdesrelatie. In de zomer van 2007 overleed jouw moeder, waardoor jij een emotioneel wrak werd. Het ballet was jouw therapie, jij danste eigenlijk om het grote verdriet heen, waar je geen spijt van hebt. Op jouw 30-ste werd jij zwanger van jouw eerste man Mathieu Gremillet, die tot 2012 balletdanser was en daarna filmmaker. Op 22 januari 2010 kreeg jij één lange wee en werd jullie zoon Hugo geboren. Nadat Mathieu en jij zijn gescheiden, bleef Mathieu bij jullie betrokken, zoals met Hugo door het Vondelpark rennen. Voor jouw ware gevoel moet je drie lagen dieper graven, want jij geeft jezelf niet zomaar bloot, jij blijft jezelf beheersen. Jij bent bevriend met Wendy van Dijk, Chantal Janzen en Fockelien Ouwerkerk. Naast jouw bed staat een kleine urn met wat as van jouw zo dierbare moeder. Jouw moeder was verbonden aan jouw danscarrière. Je hebt het ook voor haar gedaan, al dat pijnlijke afzien en al die glorieuze topprestaties.

Via Instagram leerde jij de gescheiden Thijs Römer kennen. Thijs is geboren op 26 juli 1978 in Amsterdam. Hij is de kleinzoon van Piet Römer, oftewel Appie Baantjer. Zijn vader is de acteur/producent/regisseur Peter Römer. Zijn zus is de actrice Nienke Römer, getrouwd met de acteur Frederik Brom, met wie zij 2 dochters kreeg. De broer van Thijs, Job, is ook acteur. Thijs trouwde in 2006 met Katja Schuurman, met wie hij de dochter Sammie kreeg. Thijs en Katja zijn in 2015 gescheiden. In 2016 ontving jij de Gouden Zwaan voor jouw grote bijdrage aan de Nederlandse dansgeschiedenis. De geluksvogel Thijs en jij zijn getrouwd en van een grachtenpand naar een vrijstaand huis in Zuiderwoude verhuisd. In de videoclip bij 'Birds' van Anouk figureerde jij. Op 31 oktober 2019 stopte jij na 24 jaar bij het Nationale Ballet. Dit gebeurde als Julia in jouw lievelingsballet 'Romeo en Julia' in de choreografie van Rudi van Dantzig. Op die afscheidsdag kreeg jij de Frans Banninck Cocqpenning. In november 2020 verscheen jouw biografie 'Igone, de biografie', in samenwerking met de schrijver/journalist Marcel Langedijk (1972), die ook de biografieën 'Gordon' en 'Najib' publiceerde.

'Igone, de biografie' is deels een rancuneus boek. Jij was vooral woedend op de artistiek directeur van het Nationale Ballet Ted Brandsen. Je haalde fel naar hem uit. Als een kat, die te lang in het nauw is gedreven. Ted (1959, Kortenhoef) kwam in 1981 als danser bij het Nationale Ballet. In 1991 werd hij choreograaf en in 1998 directeur van het West Australian Ballet in Perth. Voor 'Carmen' kreeg hij de Australian Dance Award. In 2003 werd hij artistiek directeur van het Nationale Ballet. Hij creëerde o.a. 'Body' (2004), 'Stealing Time' (2006), 'Replay (2014), 'Mata Hari (2016) en 'Classical Symphony' (2020). Ted denkt dat jouw visie op de balletwereld is gewijzigd door jouw meedoen aan de televisiewereld. Je zei: 'Eenzaamheid is de prijs die je betaalt voor talent en het waarmaken van de Grote Belofte. Dan stuit je op veel jaloezie.'. De koele balletmanager Ted zag niet hoe hard jij werkte en hij begreep jouw vorm van balletpassie niet. Volgens Thijs is er roofbouw op jou gepleegd. Ted zei: 'Niet elke goede voetballer wordt ook een goede coach of trainer. Zo simpel is dat.'. En: 'Afscheid nemen is nooit eenvoudig. Soms gaat het alleen als je een conflict schept.'. Ted had te weinig aandacht voor jouw inzinkingen en paniekaanvallen. Hij weigerde jou hoofdrollen in balletklassiekers te geven.

In de documentaire 'En als beloning zweef je' van Simone de Vries is mooi te zien hoe je jezelf herpakt na jouw leven als prima ballerina. Je kunt eindelijk de teugels laten vieren en het leven op relaxte wijze vieren. Het is zowel een tragedie als een verlossing. Het is pijnlijk triest om te zien hoe jij in het dorpshuis op de Zuiderwouder Dorpsstraat 39 van Zuiderwoude jouw lichaam in vorm probeert te houden, in dat houten schuurtje in de weilanden, zo verdomde eenzaam en zo ver van het grote applaus. Zuiderwoude telt zo'n 110 huizen en 320 inwoners. Het is een landelijk, gemoedelijk, uitgestrekt, oud-Hollands boerendorp. De kern wordt gevormd door de Hervormde kerk op de Dorpstraat 1 en de pastorie op de Dorpstraat 2. De hoofdstraten zijn de Burg. Peereboomweg, de Zuiderwouder Dorpsstraat, de Gouw en de Aandammergouw. Het is er pittoresk en waterrijk, met een klein en groot meer en niet ver van het Markermeer. De toneelschrijver/dichter/arts Abraham Groenewoud (1690 - 1762) is er geboren. Die schreef o.a. het kluchtspel 'Verkwistende theedrinkster' (1719) en 'het treurspel 'Violante en Valeron' (1721). En nu woon jij er en kunnen ze een sierlijk standbeeld van jou gaan plaatsen. Daar moeten ze niet te lang mee wachten, want Italië lokt natuurlijk volop.

De documentaire toont ook hoe je met de hond naar jouw oude triomfen zit te kijken. Er is te zien hoe jij met de theaterregisseur Ruut Weissman de plannen voor jouw theatershow doorneemt. In die show ga jij in gesprek met jouw publiek en leg jij ook de nadruk op het praten, het dichter naar de mensen toegaan, de afstand van het dansritueel overbruggen, parallel lopend met de herontdekking van jouw ware zelf. Je zegt: 'Marijn is voor mij wel een reden om langer te willen dansen.', maar je bent enkel het definitieve afscheid aan het uitstellen, het is slechts een toegift, maar wel een heel mooi gebaar. Je zegt: 'Alles is weg, alsof ik nooit gedanst heb' en 'Nou heb ik ook het gevoel dat mijn lichaam door een hele hoop emotie is gegaan.'. Het was jouw intense verdriet over de ziekte van jouw moeder. Thijs schreef de theatertekst, met de diepzinnige slotzin: 'Ik zou alle pijn van haar willen over nemen en dan samen dansen tot het licht wordt. Ik dans haar pijn aan flarden, let maar op!'. Het is volbracht, oerlieve godin, het is voorbij.

Igone de Jongh

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 48