De mysterieuze boekcoverfotografe van Akkrum

In het artikel 'Mooi mistig' (Dagblad van het Noorden, 26 augustus 2022) schetst de fotografe/journaliste Gitte Brugman uit Leeuwarden een mooi beeld van de wereldberoemde Mirjan van der Meer, een boerendochter uit Akkrum, geboren in november 1987. Mirjan is een kunstfotografe, die door de internationale uitgevers werd ontdekt. Haar verstilde foto's zijn op heel veel boekcovers geplaatst, te beginnen op 'De eenzaamheid van de priemgetallen' van Paolo Giordano, wat ook verfilmd is. Verder op boeken van o.a.: Corinna De Cesare, Naida Terranova, Simona Sparaco, Sabrina Nobile, Antoine Laurain, Haley Tanner, Natasa Dragnic, Colm Tóibin, Jesse Andrews, Laure Wiggers, Pater Hoeg, Nanne Tepper, Margriet de Moor, Julie Buxbaum, Nicola Lecca en Robert Saladrigas. Mirjan van der Meer noemt zichzelf ook wel Mirjan Rooze. Zij is opgegroeid in een boerderij van anderhalve eeuw oud en als kind ging zij dagelijks met haar fotocamera op stap, vooral als het mistig was. De foto's zijn dan ook veelal mistroostig. Ze is duidelijk een prototype van het selfiestijdperk. Je ziet haar nooit met een ander of het moet toevallig een dier zijn, een koe, een vogel of een hond. Bijna al haar selfies stralen een ijle eenzaamheid uit. Het zijn veelal meesterwerken, die de beste schilderkunst evenaren. Zij is haar eigen schildermodel en dat maakt haar extra eenzaam en tragisch, wat direct medelijden opwekt. Gitte schrijft: 'Het is alsof ze liever in een andere tijd was geboren.'. Zelf zegt zij: 'Mijn hart ligt in de schoonheid, ergens verdwaald in de eenzaamheid.'. Henk de Vries schreef in 'Groot Heerenveen': 'Mirjan zou zo het Friese zusje kunnen zijn van Arwen, de wonderschone halfelf uit 'Lord of the Rings'.'.

De familieboerderij is altijd haar grootste inspiratiebron. Daar woont nu haar oudste broer met zijn gezin. Zo gaat dat. Ze is ook geïnspireerd door de poëzie van John Keats, Robert Frost en William Wordsworth. En door de IJslandse rockband Sigur Ros, de boeken van Marianne Fredriksson en J.R.R. Tolkien en de BBC-kostuumdrama's. Haar foto's doen inderdaad denken aan de Engelse landschapskunst. Zo loert ze bijvoorbeeld door een raam, wat doet denken aan Catherine uit 'Wuthering Hights' en het lied van Kate Bush. Mirjan is charmant, zelfbewust, poëtisch, sober en ongenaakbaar. Op haar foto's draagt zij meestal ouderwetse kleding/jurken uit de Victoriaanse tijd, maar zij kan zelfs een goedkoop jurkje het elan van een elegante japon geven. Haar uitstraling is nu eenmaal altijd adellijk en van een hoog kaliber, alsof zij op Buckingham Palace is opgeleid. Zij heeft bruine, dromerige, melancholische, weemoedige ogen. Over enkele foto's: zij maakt een dansje op haar blote voeten op de lichtinvalschaduw via een stalraam, zij maakt een dansje rond een oude, ijzeren stalpaal, waarbij je de associatie met paaldansen uit je hoofd moet zetten, want zij is absoluut niet seksueel gericht bezig. Dat lijkt haar dan ook nauwelijks te interesseren, behalve op een foto, waarbij zij licht frivool een schouderbandje ophaalt, maar zelfs dat kan als aseksueel worden gezien. Zij toont een emotieloos en koel gezicht, als van een ijskoningin, maar dat is waarschijnlijk allemaal gestolde zelfbescherming. Onder het ijs woelt het onstuimige water. Zij maakt ook close-up foto's van bijvoorbeeld bloemen, een aardbei, appels in een schaal of een kool. Zij oogt stijf, houterig, verstild en melodramatisch. Zij staat naast een terriër op een hooibaal en zij is soms bijna bloot van boven, maar altijd suggestief en niet voortbordurend tot in het seksuele. Als een heilige maagd. Door haar jongenskapsel en ook wel boerse, mannelijke kledij lijkt zij inderdaad op een tomboy. Zij zit op een tafel met een vaas met rozen en zij staat met een riek voor een trekker. Op een maanlichtfoto verstopt zij zichzelf in een hangende, gele regenjas. Het spookachtige schuwt zij niet. Zij zit met een oude naaimachine op schoot en zij staat met gesloten ogen midden op een autoweg. Zij zit op een trapje in een weiland, waarbij zij haar armen als vogelvleugels spreidt. Zij draagt een bolhoedje en zij houdt een paardebloem voor haar rechteroog. Zij kijkt door een lantaarn en zij geeft de koeien hooi. Zij haalt Tolkien aan met 'Not all those who wander are lost'.

Ik kom er in dit elektronische doorgeefluik ook niet precies achter wie zij in wezen is, maar ik vermoed dat zij dat zelf ook niet echt weet, want dat is het wat zij uitstraalt. Zij is een eenzame zwerfster, die zichzelf is kwijtgeraakt en zich verbaast over zichzelf. Omdat de menselijke identiteit ten diepste niet echt bestaat, doet zij er goed aan om mysterie binnen het mysterieuze leven te blijven. Ze maakt haar foto's niet in opdracht, maar uit vrije wil en zo spontaan mogelijk. In 2020 opende Mirjan haar eigen winkel 'Galerie Rooze' op de Dringelstrjitte 5 in Akkrum, een zijstraat van Heechein. Hierdoor gebruikt ze wat meer kleur in haar fotografiekunst. Ze zegt: 'Ik pak kleur wat meer op en laat mensen meer toe.'. Ze is dus meer uit haar schulp gekropen en ze heeft haar chakra's meer geopend. Er kleefde wellicht teveel eenzaamheid aan haar vast, opgelopen tijdens haar kindertijd en jeugd op de boerderij van heit en mem. Na een korte periode in Heerenveen is ze weer naar Akkrum teruggekeerd en daar heeft zij dus nu een werkelijk schitterende winkel anex galerie. Haar kunstfoto's zijn daar aan te schaffen, incluis een certificaat van echtheid. Haar broer Menno en haar moeder Margaretha helpen haar met de winkel, zoals met de nieuwe aanwas qua kleding. Enkele van haar kledingmerken zijn: William Lockie, Son de Flor, Fisherman en JcSophie. Dat zij smaak heeft mag meer dan duidelijk zijn. Zij past zo in de legende over Manke Meine en Kromme Knillis, die de Boorne in Akkrum hebben gegraven. In haar gezellige winkel loopt ook de teckel Karel rond. Karel houdt van klanten en hij draagt een vlinderstrik. Broer Menno heeft een website voor Mirjan opgezet en hij heeft kaarten en posters voor de winkel ontworpen. De 34-jarige Mirjan zal wel samen met Karel in een huis te Akkrum wonen en het alleen al als kunstfotografe druk genoeg hebben. 'Galerie Rooze' is geopend op donderdag, vrijdag en zaterdag van 10.00 uur tot 17.00 uur. Op een plank in haar winkel staan enkele boeken met fotocovers van haar.

De lieftallige, bescheiden, minder timide geworden, meer zichtbaar geworden, diepgevoelige, hoogst artistieke, beeldschone, solitaire, hoog romantische, subtiele, detaillistische, oer-Friese, aandacht en tederheid verlangende Mirjan is eindelijk uit haar kunstvorm tevoorschijn gekomen en zij runt nu een prachtige galerie, die in Zweeds rood geschilderd is. Gezien haar foto's is zij o.a. naar IJsland, Noorwegen, Schotland, Ierland, Zweden, België en de Faeroër eilanden geweest. Daar zal zij de inspiratie voor landelijke wijdsheden en natuurpracht hebben geïntensiveerd. Uiteindelijk blijft zij haar roots van het Friese landschap trouw. In het verre verleden reikte Friesland zelfs tot Zuid-Holland. Het is een roemrijk en terecht trots volk. Friezen zijn hoogst betrouwbaar en makkelijk in de omgang, zodra het ijs gebroken is. Ze zijn recht door zee, goudeerlijk en nooit achterbaks of met een verborgen agenda of zoals de Indianen over de blanken zeiden 'die spreken met een gespleten tong!'. Bovendien houden ze van kwaliteitsproducten en dat zie je bijvoorbeeld bij Mirjan, die niet ver bij die andere topper, Nynke Laverman, vandaan woont, die bij Weidum woont. Nynke zou een hoesfoto bij Mirjan kunnen uitzoeken. Denkend aan Friesland, gaan mijn gedachten ook altijd naar Jan-Jacob Slauerhoff, die zei 'Alleen voor Friesland heb ik nog een zwak', wat ik beaam, maar dan vooral voor wat betreft die zeldzame en zo bijzondere vrouwen als Mirjan en Nynke. Slau doelde hoogstwaarschijnlijk op Heleen Hille Ris Lambers, de voor hem helaas te afstandelijke, hoogst intelligente domineesdochter, zijn eerste, ware liefde, die er hier op aarde nooit van gekomen is, omdat zij niet genoeg in hem geloofde.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
30 augustus 2022

Geplaatst in de categorie: idool