Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Een wijze vrouw, die de eliminatie van het strafrecht wil

(voor Clara Gertrud Wichmann (1885 - 1922))

Jij bent geboren op 17 augustus 1885 in Hamburg. Jouw moeder was de gefrustreerde schrijfster Johanna Therese Henriette Zeise (1852 - 1938) en jouw vader was de geoloog/mineraloog Carl Ernst Arthur Wichmann, geboren op 9 april 1851 in Hamburg. Van 1879 tot 1921 was hij hoogleraar in de geologie (Aard- en delfstofkunde) aan de Universiteit van Utrecht. Hij was de oprichter van het Geologisch Instituut. Jouw opa Ernst Heinrich Wichmann was leraar aan een kostschool. Jouw vader was een leerling en assistent van de geoloog/petrograaf Ferdinand Zirkel. In 1888-1889 reisde jouw vader naar Nederlands-Indië (Celebes, Flores, Timor en Roti) en in 1902-1903 reisde hij als expeditieleider met het expeditieschip 'Zeemeeuw' naar Nieuw-Guinea. Met enkele revolverschoten wist jouw vader een gevecht met de inheemse bevolking te voorkomen. In 1921 ging hij met emeritaat en ging hij naar Hamburg terug, waar hij op 28 november 1927 overleed. Jouw broer Erwin is geboren op 25 januari 1881 in Utrecht. Jouw broer Paul Ulrich is geboren op 1 juli 1883 in Utrecht. Jouw broer Erich is geboren op 11 augustus 1890 in Utrecht.

Jij ging naar de meisjes-HBS en jij schreef dagboeken. In 1902 behaalde jij het HBS-diploma en in 1905 het gymnasium-diploma. Daarna deed jij een rechtenstudie in Utyrecht en op 21 juni 1909 heb jij het doctoraal examen gehaald. Op 18 december 1912 promoveerde jij in Utrecht cum laude bij professor D. Simons op de dissertatie 'Beschouwingen over de historische grondslagen der tegenwoordige omvorming van het strafbegrip'. Jij pleit voor afschaffing van het idee van de straffende gerechtigheid als leidend principe van het strafrecht. Jij werkte enkele maanden op een advocatenkantoor in Utrecht en daarna korte tijd als adjunct-directrice voor de Amsterdamse School voor Maatschappelijk Werk. In 1913 werkte jij bij het Centraal Bureau van de Statistiek in Den Haag. Jij zorgde voor de criminologische statistiek. Van 1917 tot 1919 was jij lid van de Bond van Christen-Socialisten. Vooral vanwege hert antimilitarisme. Jij schreef voor 'De Vrije Communist' van de Bond van Religieus Anarcho-Communisten en jij was actief voor de Bond van Revolutionair Socialistische Intellectuelen, die jij in 1919 o.a. met Bart de Ligt hebt opgericht. Dominee Bart de Ligt was een anarchist, pacifist en antimilitarist. De heersende opvatting over misdaad en straf noemde jij 'een schandvlek van achterlijkheid, grofheid, oppervlakkigheid en hardheid'. Jij pleit voor een nieuw rechtsbesef, waarin voor straf geen plaats meer hoeft te zijn.

Jij trouwde met de tandarts Jonas Benjamin Meijer, geboren op 19 september 1895 in Dordrecht. Jonas zat als dienstweigeraar 10 maanden gevangen en zo heb jij hem ontmoet. Zijn ouders waren Benjamin Meijer en Flora van Straten. Op 15 februari 1922 werd jullie dochter Hetty Clara Meijer in Den Haag geboren. Zij werd een arts en zij was de halfzuster van Bert Johan Meijer, geboren op 30 juli 1934 in Amsterdam. Zijn moeder was Jansje Alida van Steenderen-Meijer. Jij studeerde kunstgeschiedenis bij Willem Vogelsang aan de Universiteit van Utrecht. Willem was sinds 1907 hoogleraar in Utrecht en hij doceerde in zijn eigen woning. Hij was bevriend met Hendrik Petrus Berlage, Gerrit Rietveld en jouw broer Erich. Willem was getrouwd met de violiste Jeanne Henriette Hijmans, met wie hij een dochter kreeg. Erich was kunstenaar, antiburgerlijk schrijver en mede-oprichter van de Rapaille Partij, samen met Anthon Bakels, Jan Willem Havermans, Henk Eikeboom en Gerhard Rijnders. Later was Erich een fascist. Vanaf 1911 volgde hij de colleges kunstgeschiedenis bij Willem Vogelsang. Hij was bevriend met Adriaan Roland Holst, Jacques Bloem, Annie Salomons, François Pauwels en Jan Engelman. In 1915 ging hij naar Amsterdam en op 20 september 1916 werd hij gedwongen om met de diamantslijpster Helena Christina (Leni) Kampfraat te trouwen. Zij kregen samen 3 zonen en 1 dochter; Johan Ernst Felix (Hans)(1916 - 1942), Paul (1918 - 1945), Carl Ernst (Charlie) (1921 - ?) en Wilhelmina Clara (Wil) (1928 - 2012). In 1920 kreeg Erich samen met Marietje Zürchter de dochter Elisabeth (Bebeltje).

In 1901 kreeg Erich een glazen rechteroog. Zijn oog was door staar verloren gegaan. Als student was hij een excentrieke dandy en dronkaard. Hij voltooide geen enkele studie. Hij hield van een vrij seksueel bestaan met vrouwen. In 1923-1924 werd hij in Milaan een dikke vriend van de priester-fascist Wouter Lutkie. Jouw moeder en jij lenigden zijn geldnood. Hij publiceerde in het fascistische 'De Bezem', opgericht in 1928 door Hugo Sinclair de Rochemont, die op 13 maart 1942 als Sturmmann bij de Waffen-SS in het Oostfront bij Novgorod is vermoord. Hij werd 40 of 41 jaar. Daar werd op 27 januari 1942 de SS-Oberschütze Hans Wichmann ook vermoord. Erich overleed op 1 januari 1929 in Amsterdam door een longontsteking. Op zijn uitvaart waren ook Arthur Lehning, Joris Ivens, Charley Toorop en Johan Polet. Jij studeerde filosofie bij de Groningse filosoof/taalkundige Gerard Bolland aan de Universiteit van Leiden. Hij was de grondlegger van de fascistische beweging in Nederland en hij was sterk gericht op Georg Hegel. Hij overleed op 11 februari 1922 in Leiden. Als juriste eiste jij in veel artikelen een radicale hervorming van het strafrecht. Jij werkte bij het Centraal Bureau voor de Statistiek, waar jij vanaf 1916 hoofd van de afdeling criminologie was. Jij wist dat vergelding geen goede basis voor het strafrecht was. In 1919 heb jij samen met anderen het Comité van Actie tegen de bestaande opvattingen omtrent Misdaad en Straf opgericht. Jij wilde het strafrecht als manier om recht te doen uitbannen.

Jij voerde actie en jij schreef vooral over de libertaire, anarchistische, anarcho-socialistische arbeidersbeweging, de antimilitaristische beweging en de vrouwenbeweging. Jij streed niet alleen voor het vrouwenkiesrecht, maar vooral voor de innerlijke vrijheid van de vrouwen. In de eerste jaren van de Internationale School voor Wijsbegeerte in Amersfoort, opgericht in 1916, was jij een gewaardeerde inleidster bij maatschappij-kritische onderwerpen. Jij was lid van de vrijdenkersvereniging 'De Dageraad' (nu De Vrije Gedachte), opgericht in 1856 door Frans Christiaan Günst en Rudolf Charles d'Ablaing van Giessenburg. De aanzet was het traktaat 'Licht en Schaduwbeelden uit de binnenlanden van Java door de Gebroeders Dag en Nacht' uit 1854 van de arts/etnoloog Franz Wilhelm Junghuhn. Het tijdschrift 'De Dageraad', wat op 1 oktober 1855 voor het eerst verscheen, had als motto Magna est veritas et praevalebit' (Machtig is de waarheid en zij zal zegevieren). Op 27 mei 1921 trouwde jij met de dienstweigeraar/boekhouder Jonas Benjamin (Jo) Meijer. Jo noemde jou een 'kosmisch humaniste'. Jouw belangrijkste, politieke principe was: nooit heiligt het doel de middelen. Juist door in de strijd rechtvaardige middelen te hanteren, leren mensen zich te ontwikkelen naar een rechtvaardiger samenleving. Jij geloofde in zelfbevrijding, de verandering van binnenuit. Jij was ook een vegetariër en dierenrechtenactiviste.

Jij overleed op 15 februari 1922 in jouw kraambed in Den Haag, enkele uren na de geboorte van jouw dochter Hetty Clara. Jij werd 36 jaar. Na jouw overlijden heeft jouw man Jonas veel van jouw schrijfwerk gebundeld en uitgegeven. Op 2 april 1925 hertrouwde Jonas in Velp met Jansje Alida van Steenderen. Zij kregen naast Bert Johan de kinderen Flora Clara Cornelia en Arie Floris. Jonas overleed op 2 september 1969 in Velp. In 1985 is er aan jouw ouderlijke huis op de Nachtegaalstraat 37 in Utrecht een gedenksteen onthuld, gemaakt door de beeldhouwer Aryaan Harshagen en met de eretitel 'verdedigster der menselijkheid'. Jij verbleef van 1885 tot 1902 in dit huis. In 1987 werd het Clara Wichmann Instituut opgericht, o.a. door de hooglerares rechtstheorie/algemene rechtsleer en columniste Dorien Pessers en de journaliste/rechtsgeleerde Heikelien Verrijn Stuart. In 2004 is dit instituut opgeheven. De laatste directrice was de GL-politica Martha Margretha de Boer, lid van de Eerste Kamer. Op 22 april 2004 is de Vereniging Vrouw en Recht - Clara Wichmann opgericht. Het Bureau Clara Wichmann is een gedeeltelijke voortzetting van het Clara Wichmann Instituut en stelt geld ter beschikking voor het voeren van rechtszaken die de maatschappelijke en juridische positie van vrouwen in Nederland zou kunnen verbeteren. De voorlaatste directrice was Prof. dr. mr. Anniek de Ruijter en de huidige directrice is Drs. Yomi van der Veen, die voorheen managing director van het Amsterdam Institute for Social Science Research was. Liliane Ploumen fungeert als senior adviseuse.

Vanaf 10 december 1988 wordt elk jaar de Clara Meijer-Wichmann Penning uitgereikt door de Liga voor de Rechten van de Mens. In 2005 verscheen de romanbiografie 'Passie voor vrijheid. Clara Wichmann (1885 - 1922)' bij uitgeverij Aksant in Amsterdam, geschreven door de schrijfster/wetenschapsjournaliste Ellie Smolenaars (1967, Rotterdam-Zuid). In 2021 verscheen de Duitse vertaling 'Leidenschaftlich für die Freiheit', vertaald door Renate Bruckner, die ook dierenrechtenactiviste en oprichter van het Magnus Schwantje-archief is. Jouw dochter Hetty Clara Passchier-Meijer overleed op 31 maart 2012 in Bilthoven.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
6 mei 2023


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 64



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)