Inloggen
voeg je beschouwing toe

Beschouwingen

Susan Smit speelt dat zij Entgen Luyten is

(voor Entgen Luyten (circa 1592 - 1674))

Als wetende weet jij natuurlijk allang dat de schrijfster Susan Smit een roman over jou heeft geschreven en dat zij daarbij in jouw huid is gekropen. Toch zet ik het nog even graag voor jou op een rij: In 2021 publiceerde de charmante, sexy, oogverblindende Susan Smit de historische roman 'De Heks van Limbricht', 256 bladzijden, 22 euro en bij Lebowski uitgegeven. Als een eerbetoon en eerherstel voor jou, want zo nobel zit zij nu eenmaal in elkaar. Toch is zij ook een gehaaide tante en weet zij precies wat zij wil en krijgt zij dat meestal voor elkaar. Als ex-fotomodel weet zij dondersgoed hoe ze voor de dag moet komen om haar omgeving te paaien. Maar ondanks haar opzichtige, narcistische manier van handelen heeft zij wel degelijk een integere inborst en wenst zij als Wiccaheks-actrice altijd het goede voor alles en iedereen. De lieftallige, goedlachse, Maxima-achtige, veelbelezen, gestudeerde toverkol Susan was getrouwd met Peter Veldhoven, met wie zij twee kinderen kreeg; Linde (11) en Goof (8). Na haar scheiding hertrouwde zij in 2019 met de journalist/communicatie-adviseur Onno Aerden, die mogelijk nog narcistischer is dan haar. Pretletter Onno heeft twee dochters uit een eerder huwelijk; Charlotte (18) en Josephine (15). Susan en Onno zijn dan wel getrouwd, maar ze wonen apart, Susan in de Jordaan en Onno in de Rivierenbuurt. 'Dat komt door mijn drang naar autonomie!', zegt Susan. Bovendien wil ze natuurlijk geregeld ongestoord haar bezemsteelreisjes maken.

Susan (Leiden, 24 februari 1974) en Onno (Breda, 23 juni 1967) zijn een hip, qua luxe behoorlijk verwend, hyperactief, mediageil, commercieel, dik dubbelverdienend glamour-yuppenstelletje, dat alles uit de kast haalt om te zegevieren. Op Facebook zijn al hun dagelijkse stappen bijna letterlijk te volgen. Om misselijk van te worden, zo vrolijk en voorspoedig gaat het alsmaar met hen! Lijkt het. Onze nationale nepheks is alweer met een nieuw heksenboek bezig om oppervlakkige standaardweetjes in geld om te zetten. Kaarsje en etherisch oliegeurtje erbij en hopla! Susan zegt: 'Mijn manbeeld is bijvoorbeeld niet al te rooskleurig, maar de liefde voor mijzelf is er altijd geweest!' en 'Ik noem mijzelf met veel overtuiging heks en daarbij benadruk ik dat ik geen bijzondere gaven heb, maar wel waarde hecht aan mijn intuïtie!'. (Plus, september 2021). Voor Susan zijn heksen gewoon feministen. Kijk, zij is zelf een feministe en ze draait de boel gewoon om, omdat zij een feministe is, denkt zij dat zij ook een heks is. Mijn intuïtie over haar klopt: haar oppervlakkige kijk op hekserij komt voort uit haar studieresultaten, die echte doorleefdheid ontberen. Een echte heks loopt er niet zo mee te koop en etaleert al die heksachtige basisgegevens niet alsof zij het uitgevonden heeft. Zij gaat er op een irritante manier mee aan de haal. Puur om de grote groep leken te imponeren en te beduvelen.

Onze allersofste Wicca-snoepster Susan zegt: 'Vrouwen hebben nog steeds last van brandstapelangst. Susan heeft last van brandstapelangst: 'de angst voor dezelfde veroordeling, ridiculisering en uitsluiting waar vrouwen, die vroeger aangewezen werden als heks mee te maken hadden. Brandstapelangst verhindert je om uit te spreken waar jij voor staat, om ruimte in te nemen in de maatschappij, om je eigen kracht en wijsheid uit te dragen.' En over jou zegt Susan: 'Ze heeft, ondanks marteling, uithongering, langdurige eenzame opsluiting en de belofte van strafvermindering nooit bekend. Ze bleef standhouden en heeft het de autoriteiten heel moeilijk gemaakt. Ze is een symbool van vrouwelijke onverzettelijkheid in die samenleving waarin mannen de scepter zwaaiden.'. (Trouw, 25 mei 2021). Ze weet zelfs te citeren uit 'De heksenkamer' (1486), geschreven door twee dominicanen. Op de cover van 'De Heks van Limbricht' staat een beeldschone, jonge, deemoedige vrouw, met geloken oogleden, die meer op Susan dan op jou lijkt. Voor een oude griezelkop durfden ze niet te gaan. De omzet hé! De ondertitel luidt: 'Naar het adembenemende, waargebeurde verhaal van een vrouw die de machten trotseert die haar willen breken'. Dat zegt alles over Susan en niets over jou. Zij verzint het waar jij bijstaat. Dat betwijfel ik dan ook, dat jij haar op enige wijze echt geïnspireerd hebt. Met bouquetreeksachtige, waanzieke waanbeelden tovert ze wat streekromans op de markt, dat arme kippetje. Een echt dom gansje is ze nou ook weer niet, zou je denken, want ze heeft voor haar boek archiefonderzoek in het Erfgoedcentrum De Domijnen in Sittard gedaan.

Op internet lees ik een reactie van Peter Schulpen, de plaatsvervangend Stadsarchivaris Sittard-Geleen en senior archivist De Domijnen. Via een link van hem las ik het procesdossier uit 1674. Volgens Peter heeft Susan de processtukken niet bestudeerd, want jij hebt jezelf gevangen laten zetten en jij bent nooit gefolterd. Wim Donners zegt dat jij 'de jarenlange roddel over jouw vermeende hekserij zat was'. Verder ontbreekt het Susan, volgens Peter, aan feitenkennis en historisch inzicht. De bevolking drinkt bier uit een glas en de roomse bevolking is veel met bijbelstudie bezig. Susan kreeg hulp van Peter Luijten, een nakomeling van jou. Verder was het oerlieve toverfeetje Susanneke geregeld in het kasteel Limbricht en verkende ze de omgeving. De boekpresentatie was in het kasteel en regisseur Gideon van Eeden maakte de korte film 'De beul van Entgen Luyten' (16 min.), met Kiki van Aubel, die jou speelt. Pieter Kuijpers van Pupkin Film heeft de filmrechten van Susan's roman gekocht. Verder zijn er twee standbeelden van jou op komst. Aan positieve aandacht geen gebrek. Doen ze vooral ook voor zichzelf. In het Trouw-interview met Alexandra van Ditmars zegt Susan ook nog: 'Al lijkt het me ook hoog tijd dat het Vaticaan excuses maakt voor de heksenjachten!'. Tja, als ze toch bezig zijn met al die opduikende, seksuele misbruikschandalen! Mea maxima culpa! Susan noemt het feit, dat er in 1613 in Roermond in één maand zo'n 60 vrouwen als heks op de brandstapel zijn vermoord. Dit brengt mij terug naar jou:

Jij bent geboren in ongeveer 1592 in Lutterade in het hertogdom Gulik van het Heilige Roomse Rijk. Jij was de weduwe van Jacobus Boven die Erdt (Bovendeert). Jouw ouders waren Peusken (Pancratius) Luijten en Trineken Martens. Jouw grootouders van vaderskant waren Peter Luijten en Meijken Rameckers. Van 1609 tot 1614 was de Gulik-Kleefse Successie-oorlog. Jij woonde een tijd in Valkenburg en daarna 44 jaar in Limbricht, ten westen van Sittard en aan de rand van het Limbrichterbos. Met de Oude Sint-Salviuskerk uit de 11-de eeuw, waar in 1655 Nicolaas van Breyll is begraven, de kasteelheer van kasteel Limbricht, getrouwd met Maria van Eynatten, met wie hij twee kinderen kreeg; Herman Winand en Elisabeth Cecilia. Het was onder het bewind van Herman Winand van Breyll dat het laatste heksenproces van Nederland geschiedde, met jou als slachtoffer. Hij was heer van Limbricht en Einighausen, twee kerkdorpen. De kerk van Limbricht viel onder de aartsdiaken van het bisdom Luik. Kasteel Limbricht is een mottekasteel binnen een brede omgrachting met een kasteelboerderij als voorburcht. Het is helemaal onderkelderd met mergelstenen tongewelven en schietgaten in de buitenmuren. In een vierkante traptoren met een dubbele knobbelspies bevindt zich een vijfzijdige slotkapel uit 1643. In de Oude Sint-Salviuskerk zijn stukjes bot van de heilige Salvius van Valenciennes gevonden, een Merovingische, heilige bisschop en martelaar uit de 7-de eeuw, geboren in Auvergne en overleden in Beuvrages, vermoord door Winegard, de zoon van de edelman Génard, die het liturgisch vaatwerk van Salvius en zijn dienaar Superius wilde hebben.

De Oude Salviuskerk ligt aan het middeleeuwse plein Platz, met op nr. 3 een woonhuis uit 1634, uit jouw tijd. In juli 1674 werd jij op last van de schout en schepenen van Limbricht (de gemeenteraad) gearresteerd en beschuldigd van 'hexerei oder quaede zauberei'. Jij werd in de kerker van kasteel Limbricht gevangen gezet. Op 21 juli 1674 werd jij voor het eerst verhoord door de rechterlijk ambtenaar van het gerecht Limbricht Herman Tacken. Jij ontkende dat jij aan hekserij of toverij had gedaan. In de rest van die maand werden er diverse getuigen gehoord en op 4 augustus werd de beschuldiging opgeschreven. Hierin stond het verzoek aan de rechtbank om 31 beschuldigingen na te gaan, die meestal vreemdsoortig waren, zoals die van de 'bierhouder op Lichtenberg' Gorten van Neusz, die 26 jaar geleden was overleden, nadat hij uit dezelfde pot bier had gedronken als waar jij een slok uit had gedronken. De bijgelovige, schuldgevende, hysterische Gorten beweerde tot zijn overlijden, dat hij door jou betoverd was. In 1658 zat het meisje Aleth, die helemaal gezond was, bij jou in een veld. Toen zij opstond, was zij onwel en zij 'moest betoverd, lam en kreupel naar bed gedragen worden'. De betovering verloor zijn kracht toen Aleth bij jou 'umb Gottes wille' om brood en zout bedelde, wat jij haar gaf. Vervolgens zou jij drie koeien van Zietzen Bruggen en Treincken Schatjanns, de ouders van Aleth, hebben betoverd, waardoor zij stierven. Zietzen heeft jou toen openlijk een heks genoemd, waarna jij hem op 10 september 1668 hebt aangeklaagd.

Er waren paarden van Herman Tacken op een raadselachtige manier gestorven. Herman klaagde jou aan en jij werd op de pijnbank tot een bekentenis gedwongen, wat dus volgens Peter Schulpen nooit is gebeurd. Op 4 augustus 1674 werd jij door de schout en schepenen van Limbricht verhoord. Jij ontkende alle beschuldigingen. Er volgde een nader verhoor en het duurde allemaal maandenlang, terwijl jij in de kerker van kasteel Limbricht lichamelijk en geestelijk wegkwijnde en totaal ontredderd raakte. Op 3 oktober 1674 werd jij op bevel van de rechtbank door de schijnbaar onpartijdige rechtsgeleerde Nicolaus Helgers ondervraagd. Op 9 oktober 1674 werd jij overleden in jouw cel gevonden. Jij had een blauwe, linnen strop om jouw hals, die helemaal opgezwollen was. Op jouw keel zat een striem. Volgens de lijkschouwer was jij 'gestranguleert ofte verworght'. De rechtbank besloot, dat jij zelfdoding had gepleegd, wat niet door de lijkschouwer was gerapporteerd. De chirurgijn Jacobi uit Sittard concludeerde ook dat jij gewurgd bent. Helgers zei tegen de rechtbank, dat jouw 'zelfdoding' als een schuldbekentenis kon gelden, wat de rechtbank graag bevestigde. Helgers regelde ook dat jouw ontzielde lichaam door de beul met paarden naar de galg in Einighausen moest worden gesleept, langs de huidige Bergerweg. Jij bent onder de galg begraven. De plaatsnaam Aan de Galling bestaat nog en daar ergens ben jij begraven.

Schrijver: Sir Joanan Rutgers
27 oktober 2021


Geplaatst in de categorie: idool

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 121



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)