Inloggen
voeg je verhaal toe

Verhalen

Stalingrad

Het einde overviel het begin van de terugtocht door de snerpende koude en de verwaaide sneeuw. Het zicht werd belemmerd door de mist en de koude jagende wind die de ogen geselde en het uitgeputte, hongerige lichaam nog verder ondermijnde.

De oorlog was begonnen met een sterke, trotse leider die ons voorspoed beloofde. Op weg naar Rusland voelde iedere soldaat zich superieur en wilde die rode bende voorgoed oprollen.

De verovering van Stalingrad was voor Hitler om meerdere redenen van groot belang. Het was een belangrijke industriestad aan de oevers van de Wolga, waar veel oorlogsmateriaal werd vervaardigd. Het was tevens een belangrijke plaats op de transportroute van noord. Stalin, de gezworen vijand van Hitler, had deze stad naar zichzelf genoemd. En misschien heeft dat bij de uiteindelijke beslissing tot inname een doorslaggevende rol gespeeld.

Op 19 augustus 1942 kreeg het 6e leger van de Duitsers de opdracht om Stalingrad aan te vallen. De Duitsers rukten in snel tempo op over de steppe tussen de Don en Wolga. Er werd in dit gebied weinig tegenstand geboden door de Russen. De steppe was kurkdroog, de ondergrond hard, hetgeen in het voordeel van de Duitsers was. Deze konden hierdoor snel oprukken. Diezelfde dag begon het bombardeerden van de Luftwaffe met 199 bommenwerpers. Aanvankelijk werden de fabrieken ontzien, maar toen het niet direct meezat werd alles gebombardeerd. De houten huizen aan de westzijde werden met brandbommen vernietigd. Ook de olieopslagplaatsen aan de Wolga werden in brand geschoten. Door de vele enorme brandhaarden breidde een zwarte mist van rook zich boven de stad uit, zodat de zon compleet werd verduisterd. Grote hoeveelheden olie stroomden in de Wolga. Hierdoor ontstond een grote vlammenzee en mede door de stroming leek het alsof de Wolga in brand stond.

De straten in de stad waren opengebroken en talrijke barricades waren opgeworpen om tegenstand te kunnen bieden aan de Duitse legermacht. In de stad werd het Russische luchtafweergeschut bediend door vrouwen en kinderen. Vele burgers werden gemobiliseerd om tankgrachten rondom de stad te graven. Stalin verbood dat de inwoners de stad zouden verlaten, omdat hij van mening was dat er beter gevochten zou worden voor een levende stad, dan een ontvolkte, dode stad. De strijd rond de fabrieken waren vaak gevechten van man tegen man. Er ontstond een soort van guerrillastrijd in de straten van Stalingrad. De verliezen aan Duitse zijde ondermijnden het moreel.

Eind september leek een complete Duitse overwinning een kwestie van nog enkele dagen. Op de vroege ochtend van 19 november in dichte mist begon het Russische leger een aanval op het 3e Roemeense leger. De Russen trokken om het Duitse leger heen en begonnen aan een omsingeling. In totaal waren nu 300.000 soldaten omsingeld. Het bleek dat de flanken van het 6e Duitse leger werden gevormd door Roemenen en Italianen. Deze soldaten waren minder goed getraind en droegen een mindere wapenuitrusting. De keuze die de Duitsers hadden was of de omsingeling te doorbreken of de veroverde stellingen te behouden en wachten op hulp.

De laatste keuze werd beïnvloed door het feit dat de stad een betere bescherming zou geven tegen de naderende winter. Het Duitse leger moest nu via de lucht worden bevoorraad. Dagelijks moest er minimaal 500 ton aan voorraad worden ingevlogen. Dit lukte bij lange na niet, omdat veel toestellen uit de lucht werden geschoten en dichte mist het vliegverkeer bemoeilijkte.

Een ander Duits leger kreeg de opdracht om de omsingelde Duitsers te bevrijden. Op kerstavond werd het bevrijdingsleger door de Russen aangevallen en teruggedrongen. Achteraf had het bevrijdingsplan alleen kans van slagen gehad, als er gelijktijdig een uitbraakpoging was gedaan door het omsingelde leger. Dit was een ernstige fout van Hitler.

Doordat de Wolga was dichtgevroren konden de Russen hun aanvoer versnellen. Op 10 januari ’s ochtends vroeg werd het Duitse leger gebombardeerd vanuit de lucht en bestookt met kanonnen en mortieren. Op 14 januari werd het vliegveld door de Russen heroverd en konden de Duitse troepen alleen nog worden bevoorraad met parachutes. Door de ontstane tekorten van voedsel en kleding en de continue beschietingen werden de Duitse soldaten op de proef gesteld, doch zij bleven tot het einde doorvechten. Van 2- 4 februari capituleerden de Duitse troepen.

Het Sovjetleger nam 130.000 man krijgsgevangen. Ongeveer 470.000 Hitler-soldaten werden gedood, 700.000 Russische manschappen en meer dan 100.000 burgers kwamen om. De Duitse krijgsgevangenen waren er beroerd aan toe. Ondervoed, slecht schoeisel en onvoldoende warme kleding zorgden voor een hel op aarde. Wie te ziek of te vermoeid was om door te lopen werd zonder pardon neergeschoten of in de vrieskou achtergelaten. Hoe hoger de rang, hoe meer kans op overleving. In de gevangenkampen was veel te weinig voedsel waardoor daar ook velen stierven. De gevangenen werden over de gehele Sovjet-Unie verspreid. In Stalingrad zelf bleven ook gevangenen om mee te werken aan de wederopbouw.

Na de oorlog tussen ’45 en ’55 werden ruim 6.000 gevangenen vrijgelaten. Het duurde tot 1975 alvorens de stad weer was herbouwd. Vanaf 1961 werd de stad Wolgograd genoemd. De naam Stalingrad zal altijd verbonden blijven aan de grootste veldslag uit de Europese geschiedenis en is het symbool geworden voor het begin van het einde van Hitler.

Zij liepen, sjokten over de besneeuwde wegen, gegeseld door de adem des winters. De hoop op glorie opgegeven in een uitgeput lichaam dat sterven tegemoet treedt. Ver weg van familie en vrienden in de hel van de oorlog voor het vaderland. Dode kameraden aan weerszijden van de oneindige weg naar nog meer ellende. De Duitse trots verloren in de zwarte toendra nacht. Ik kruip in het lichaam van de nog jonge soldaat. Mijn krachteloze corpus drijft voort op energieloze honger en bevroren dorst. Doordat mijn voeten gevoelloos zijn begin ik te zweven over de witte loper bevlekt met rode rozen. Oh,God maak mij het afscheid licht in het brandend uur van verlossing nabij.
Mijn Führer is zo ver van mij.

Schrijver: J.J.v.Verre, 1 mei 2009


Geplaatst in de categorie: oorlog

3.1 met 25 stemmen 1.796



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
Lydia Wubbenhorst
Datum:
2 juni 2009
Dit verhaal las ik net nadat ik de eerste drie herhalingen van "In Europa" van Geert Mak had gezien.
Deze hele week wordt de complete serie 's nachts herhaald.
Zeer de moeite waard, een aanrader!

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)