Zesde klas

In de oorlog woonde ik bij mijn ouders in Amsterdam. Toen de hongerwinter begon was ik dertien jaar en ik zat nog op de lagere school in de zesde klas. Vader was niet meer thuis. Moest van de bezetter in Duitsland werken, maar dook onder en is toch gepakt en gevangen genomen en overgebracht naar een concentratiekamp in Duitsland. We kregen het heel slecht. Geen verwarming in huis, terwijl het vijftien graden vroor. Bij de bakker moest ik in de rij staan voor brood van slechte kwaliteit en het was op de bon. Van één boterham per dag moest ik leven en het eten van de gaarkeuken was meestal stamppot van suikerbieten met rode kool.

Ook daar moest je in de rij staan met die vreselijke koude. Gelukkig had ik nog klompen met krantenpapier erin, zodat je geen koude voeten kreeg. Bloembollen heb ik ook gegeten, die gaven een beetje vol gevoel in je buik. Ik was al niet dik, maar toen zag je echt de ribben op mijn lijf. Je liep de hele dag aan eten te denken. Thuis hadden we een noodkacheltje en met hout van bomen kon je surrogaat thee warm maken. Je kon niet meer koken op een gastoestel, want gas werd niet meer geleverd en water alleen een paar uur per dag. Op straat heb ik dode mensen zien liggen, die met een kar naar een kerk werden gebracht en opgestapeld bij andere lijken.

De school werd ook gesloten. Toen de hongersnood het ergst was en de temperatuur dragelijker werd waren de Duitsers bang voor het uitbreken van besmettelijke ziekten. De lijken begonnen ondraaglijk te stinken en werden uit de kerk gehaald en op een begraafplaats begraven. Ook gaven de moffen toestemming voor voedsel droppings uit vliegtuigen van de geallieerden en kregen we wittebrood uit Zweden met margarine. Wat smaakte dat heerlijk, want je verrekte van de honger.

Eindelijk hadden de Duitsers zich overgegeven en werd het groot feest op straat. Ook zag ik, dat jonge vrouwen werden kaal geschoren, omdat ze met de Duitse soldaten omgingen. Die meiden hadden geen honger geleden en zag er gevoed uit. NSB-ers in onze straat werden opgepakt en gevangen gezet. De school ging weer open en ik moest de zesde klas overdoen.

Schrijver: kees niesse, 2 april 2014