De gestolen heiligenbeelden te Elsloo

Langs de Maas en het Julianakanaal ligt het pittoreske en gemoedelijke Elsloo te dommelen in de zon. Ver boven alle huizen uit prijkt de toren van de Sint-Augustinuskerk uit 1849. Boven de kerkdeur staat: 'K besta door deugden, ben God gewyd, Elsloo tot vreugden, de hel tot spijt. Het kaarsrechte toegangspad begint naast het Schippershuis op Op de Berg 7, waar Gozewijn Janssen drie jaar geleden zijn intrek heeft genomen. Gozewijn is een gepensioneerde juwelier uit Roermond, die de schaapjes allang op het droge heeft. Zijn grote hobby is het verzamelen van oude kunst. Voor de rest geniet hij zoveel mogelijk van zijn monumentale huis en de prachtige omgeving. Bij Kasteel Elsloo op Maasberg 2 komt hij bijna dagelijks om een kopje koffie met iets lekkers te nuttigen. Wat hem betreft hebben ze daar de heerlijkste Limburgse vlaai. Met biologische streekvruchten. Vandaag zit hij er niet alleen, maar met zijn oude vriendin uit St. Odiliënberg, barones Isabella van Schoonvorst. 'Doe ons maar een stukje vlaai met gemixte vruchten en een extra grote dot slagroom!', zegt Gozewijn tegen de serveerster. 'Heb je die Franse broche met die vier diamanten nog te koop?', vraagt Isabella, terwijl ze hem diep in de ogen kijkt. 'Heb je eindelijk een besluit genomen?', vraagt hij. 'Nou? Heb je hem nu nog of niet?' 'Jazeker, die is niet weggelopen, maar de prijs is nog steeds hetzelfde!' 'Zelfs voor een oude vriendin?' 'Goed dan, voor 5000 euro is hij van jou!' 'Verkocht, schat, en ik hoef niet eens naar de bank, want ik heb zelfs het dubbele bedrag hier bij me!' 'Niet erg verstandig als je het mij vraagt, maar dat moet je allemaal zelf maar weten!' 'Wat jij niet weet, is dat ik ook een klein blaffertje bij me heb voor het geval dat!' 'En ook nog wapenbezit erbij! Isabel, je doet me echt versteld staan!' 'Dat jij met al die kostbare schatten in jouw huis ongewapend wilt blijven, moet jij weten, heilige Gozewijn, maar dát vind ik nu onverstandig!'. Na het smikkelen van de vlaai en de koffie gaan ze gezellig door de botanische tuin wandelen, waar zo'n 2200 plantensoorten staan. 'Het lijkt hier wel de achtertuin van Claude Monet!', zegt Isabella. 'Nu je het zegt!', zegt Gozewijn, 'er zijn hier wel eens schilders, die de schoonheid van ons dorp komen vastleggen!'. 'Jouw oom Henri was toch ook een schilder?', vraagt zij. 'Dat klopt, een behoorlijk goede en bevriend met Willem de Kooning en Corneille!', antwoordt hij met een flinke dosis trots.

In het huis van Gozewijn koopt Isabella de broche en spreken ze voor de volgende keer bij haar af. Ze vertrekt op tijd, want ze wil voor het donker thuis zijn. Gozewijn kijkt naar 'Van onschatbare waarde', terwijl Agatha Schoenlapper, een aan de heroïne verslaafde zwerfster, met een klein zaklampje door de Sint-Augustinuskerk banjert. Ze is op zoek naar waardevolle spullen, die ze makkelijk kan verpatsen. Omdat ze nergens goud of zilver ziet, stopt ze eerst het houten beeld St. Anna te Drieën in een vuilniszak. Even later stopt ze ook een houten beeld van St. Barbara in de zak en tenslotte voegt ze daar het beeld van de Zwarte Madonna nog bij. In de sacristie checkt ze nog even of de neergeslagen priester nog buiten westen is en daarna loopt ze met de zak op haar rug langs het huis van Gozewijn, die haar via een zijraam ziet lopen en meteen onraad ruikt. Hij klikt de televisie uit en hij trekt zijn jas aan. In de verte ziet hij nog een schim met een zak op de rug. Hij besluit eerst naar de kerk te gaan om te kijken of daar alles in orde is. Bij de sacristie staat er een deur open en hij voelt meteen dat het mis is. Met zijn aansteker zoekt hij naar de lichtknop en dan ziet hij de pastoor liggen. Zijn hoofd ligt in een plas met bloed en Gozewijn voelt of zijn hart nog klopt. Hij schrikt heftig, want het klopt niet meer. Nadat hij thuis de politie heeft gebeld, gaat hij zelf op onderzoek door de straten van Elsloo. Hier en daar komt hij een bekende tegen en vertelt hij wat er gebeurd is. Er worden zoveel mensen als maar kan gewaarschuwd en opgetrommeld om de dader te pakken te krijgen. 'Wat vertel je me nou? Is meneer pastoor doodgeslagen?', roept Rogier Verstappen, 'ik haal meteen mijn jachtgeweer!'. Het krioelt van de zaklamplichten en fietslichten in het dorp. Iedereen is in rep en roer, terwijl Gozewijn door het park van Kasteel Elsloo sluipt. Op een bankje ziet hij haar zitten, met naast haar een vuilniszak. Hij weet dat zij de moordenares is, maar hij gaat gewoon naast haar zitten. 'Goede avond!', zegt hij, 'wat een lekkere avond om hier te kunnen zitten hé?'. 'Wat moet je, ouwe, loop gewoon door ja, oprotten ja!', zegt zij agressief. 'Nou nee, jongedame, dat ben ik echt niet van plan, want deze bank is van iedereen en ik wil er graag even op uitrusten!', reageert Gozewijn in alle rust.

Na een ongemakkelijke stilte begint Agatha aan de zak te friemelen en staat ze op. 'Dan ga ik zelf wel verkassen, oude kasplant!', sneert ze hem toe. 'Want eens even, jongedame, mag ik soms weten wat jij daar in die zak hebt zitten?' 'Soms even niet, nieuwsgierige nachtuil, tenzij je geld bij je hebt en het wilt kopen!' 'Dat hangt er van af wat het is!' 'Eerst zeggen of je geld bij je hebt!' 'Heb ik!' 'Laat zien dan!'. Gozewijn pakt zijn portemonnee en hij trekt er enkele honderdjes uit. 'Okay, ouwe, ik laat je zien wat ik te koop hebt!', zegt Agatha en ze gaat weer naast hem zitten. 'Wat doen al die lichten overal? Is er soms iets ergs gebeurd in het dorp?', vraagt Agatha. 'Ik zou het niet weten, dame, maar laat mij nu jouw koopwaar maar eens zien!', zegt hij. Hij probeert tijd te winnen en hij hoopt dat andere dorpsbewoners hun positie ontdekken. 'Ik heet Gozewijn en hoe heet jij?' 'Ik heet Agatha, maar dat gaat je eigenlijks geen donder aan, hier! dit heb ik ergens gevonden! is het wat voor jou en zo ja, wat geef je me daar dan voor?' 'Laat me eens kijken, zo-zo, dat zijn mooie beelden, het is hier wat donker, maar ik denk toch zeker dat het antieke beelden zijn, weet je wat, ik geef je 500 euro voor alle drie de beelden!' '1000 en lager ga ik niet!' 'Je zult wel moeten, want mijn laatste bod is 800 euro!' '900!' '800 of anders mag je lekker zelf houden!' 'Goed dan, 800 euro en snel een beetje, want ik heb haast!' 'Haast? Dat klinkt alsof er iemand jou op de hielen zit!' 'Bemoei je verder maar met jezelf, grijze opa, en stel niet zoveel vragen ja!' 'Hier is jouw eerlijk verdiende gelden weet je al wat je ermee gaat doen?' 'Wat zei ik nou, ouwe, geen vragen meer ja!' 'Moet je de trein soms nog halen?'. Agatha loopt weg. 'Overigens, die beelden komen me wel heel erg bekend voor, wat jammer dat meneer pastoor er niet meer bij kan zijn, wanneer ze weer in de kerk terug geplaatst worden!', roept Gozewijn luid en duidelijk. Agatha staat meteen stil en ze keert zich om. Ze ploft naast hem neer. 'Is hij dan dood?', vraagt ze met een trillende stem. 'Die kaarsenstandaard is hard aangekomen, Agatha!' 'Maar die zak wilde me de sleutel naar de kerk ook niet geven!' 'Dat kan zo zijn, maar je hebt nu wel een priester vermoord!' 'Weet jij eigenlijk wel wat het betekent, wanneer je zoals ik enorm veel naar een shot heroïne snakt?' 'Ook dat kan zo zijn, maar dat geeft je nog niet het recht om een priester te doden!' 'Ach wat man, dat was toch helemaal mijn bedoeling niet!' 'Ga je met me mee, zodat je jezelf kunt aangeven?' 'Ben je helemaal zot geworden of zo, nee, ouwe, daar trap ik mooi niet in, de ballen, jij, hier scheiden onze wegen!' 'Ik hoef maar één telefoontje te plegen en je bent erbij, Agatha!', zegt Gozewijn, terwijl hij zijn mobieltje nadrukkelijk in de hoogte houdt.

De volgende ochtend wordt het levenloze lichaam van Gozewijn in de kasteelvijver gevonden. Rondom hem drijven twee houten beelden. Het beeld van de Zwarte Madonna wordt later opgedregd. Naast een bankje vindt de politie de lege beurs van Gozewijn. Drie dagen later is de begrafenisdienst in de Sint-Augustinuskerk. De nieuwe pastoor looft de moed van Gozewijn, die zijn leven heeft gegeven voor de drie heiligenbeelden, die gelukkig weer terug zijn. Op de voorste bank zit Isabella van Schoonvorst instemmend te knikken. Op haar mantelpakjasje siert de broche met diamanten. De rouwstoet bestaat zo ongeveer uit het hele dorp. Ook het personeel van hotel-restaurant Kasteel Elsloo loopt mee en heeft de tent op deze dag gesloten.

Schrijver: Joanan Rutgers
15 september 2020

Geplaatst in de categorie: misdaad