Inloggen
voeg je verhaal toe

Verhalen

Astma, Adem, Angst en literatuur

Astma is 'ontsteking van de luchtwegen'. Daardoor zijn ze gevoeliger dan normaal en vertonen ze steeds opnieuw de neiging om zich te vernauwen.

Dit kan gevolg zijn van:
samentrekken van de luchtwegspiertjes;
opzwellen van de luchtwegwand;
overmatige vorming van slijm.

De luchtweggevoeligheid en de daarmee samenhangende wisselende optredende luchtwegvernauwing veroorzaken de astmatische klachten: steeds weer terugkerende benauwdheid, hoesten, piepen en slijm opgeven. De eigenschap van de luchtwegen om overgevoelig te reageren is meestal aangeboren. Vaak gepaard met aanleg voor allergie.
(www.astmatest.nl/wat-is-astma)

Bij een astma-aanval trekken de spieren van de bronchiën (de luchtbuisjes van de longen) zich krampachtig samen. Hierdoor wordt inademing, maar vooral uitademing bemoeilijkt. De kwaliteit van de lucht is van veel belang voor de kansberekening van het optreden van astma-aanvallen, evenals de aanwezigheid van stof, huismijt, roken, rokers, stress.

Stress: een algemene benaming voor de reactie van het lichaam op factoren die het lichaam in een verhoogde staat van paraatheid brengen. Ze kunnen het normale functioneren van het lichaam nadelig beïnvloeden als ze te lang blijven bestaan.
Allerlei factoren kunnen stress veroorzaken: infecties, kou, warmte, een nieuwe of onbekende situatie, enzovoort.
Niet iedereen reageert op dezelfde manier op een situatie. Over het algemeen is stress zelf geen nadelige of onplezierig iets, voor velen is een beetje stress juist een prikkel om te presteren. Te veel stress echter kan nadelig gaan werken. De mate van stressgevoeligheid is voor iedereen anders.
Zie www.medicinfo.nl


Het goede en prettige is van deze stressomschrijving dat stress op zich als normaal wordt gezien. Zonder stress geen leven, durf ik te zeggen. De beperkingen van de mens (Coetzee) in relatie tot de realiteit om hem heen, de wens- en wilsvorming om zich daarin te handhaven: zij leiden onherroepelijk tot stress. Zoals de definitie laat zien, geeft de meeste stress geen aanleiding tot notulatie en zorg.
Gelukkig maar.

Stress speelt niet altijd en rol bij astma volgens de medici. Wel vaak, alleen al omdat de astma zelf stress opwekt en de astma verergert. Men krijgt het benauwd, gaat sneller inademen minder uitademen waardoor de benauwdheid toeneemt. Vergis u niet, het gaat om veel lucht, veel luchtwegirritatie.
Als we stress gelijkstellen met emotionele overbelasting dan komen we bij “Rümke’s rijtje” van lichamelijke reacties van kinderen op langdurige emotionele overbelasting: hoofdpijn, ontlastingsstoornissen, bedplassen, maagklachten, buikpijn, tics, slaapwandelen, eczeem, astmatische bronchitis, houdingsafwijkingen, klierzwellingen, vetzucht, middenoorontsteking en keelontsteking.
Astma dus al bij kinderen: ook hier de lichamelijke reactie op stress, waarbij de extra-astma door de eenmaal opgetreden ademhalingsproblemen niet los te maken blijkt. Deze reacties zoals Rümke ze opsomt komen zelden op zichzelf voor. Het astmatische kind in mij kan u dat meedelen.

De ademhaling van een astmaticus is intensiever dan die van een gezond mens. Een volwassene met astma ademt gemiddeld 10-12 liter lucht per minuut (tegenover een gezonde volwassene die 4-6 liter nodig heeft).
Tijdens een astma-aanval stijgt dat volume tot 15-20 liter per minuut.
Ja u las dat goed!!! Denkt u even in in de astmaticus! Voelt u uw buik bollen van repetitieve intense inblazing?
Astmaticus denk u even uit u zelf. Voor een ademlang lukt dat wel. Als u geen aanval heeft.

Te veel ademhalen is slecht. Je krijgt een tekort aan kooldioxide en bicarbonaat in je bloed waardoor je je zwakker, moe voelt. Vaak is dit te diep ademhalen het gevolg van ‘langdurige spanning die geen andere uitlaatklep vond’. Dat stelt Buteyko, wiens astmatherapie door psychologe Yvonne Kronenburg mij gedurende een OBA-voorlezing werd aanbevolen. Een interessant verhaal, Buteyko!

Het medische astma-rijtje: aanvalsgewijs-onvoorspelbaar-variabel-kortademig-benauwd- erfelijke aanleg-huismijt-luchtvervuiling-allergie-stress.
Kenmerkend voor de astmatische mens is zijn probleem spanningen, angsten en gevoelens op voor hemzelf en de omgeving toegankelijke en aanvaardbare wijze tot uitdrukking te brengen. Daaruit ontwikkelen zich stoornissen in het intermenselijke contact, die hoewel prachtig voor de buitenwereld gecamoufleerd, door de patiënt toch vaak beleefd worden als de oorzaak van onbegrepen en eenzaam zijn.
Dat is keurig gezegd – als door een medische zorgdrager. Of niet?

Het bevredigt mij alleen niet. Ik ontdek dat de boeken, brochures en sites over astma geen identificatiemogelijkheden geven. Het zijn pakketjes onbepaaldheid voor de naar echt optimaal volwaardig leven snakkende astmaticus in mij. Vind ik iets terug van de mens die wil leven maar opgesloten zit in een ‘blijf-zitten-waar-je-zit-en-verroer-je-niet-syndroom’? De defensieve gelaagdheid van de astmaticus die niet kan uitleggen of voorspellen over wat hem problematiseert en stigmatiseert?

Beluister Dante:
‘Ons verlangen naar waarachtig leven opent ons de oren voor de stem van “het altijd gewetene”. Wij vernemen dat al onze pogingen tot zelfverheffing ijdel zijn. De enige mogelijkheid tot waarachtig leven ligt in de onvoorwaardelike overgave aan het leven zelf opdat wij de, onze waarheid zullen ervaren’.
Waarachtig leven voor de astmaticus waar hij zich met zijn of haar aanvallen onberekenbaar weet en afhankelijk van zijn omgeving? Gevangen het meest in het lijden dat hij niet weet hoe wanneer maar zeker komt en dat hij vreest?
Ach kom nou.

Ik moest denken aan ’n fragment uit de onnavolgbare Lao Dse van Inge Vogel en Erdwin Spits:

‘GUNST IS ANGST EIGEN ROEM STINKT
WAT BETEKENT GUNST IS ANGST
JE MOET HOPEN IN DE GUNST TE KOMEN
JE MOET VREZEN UIT DE GUNST TE RAKEN
DAAROM IS GUNST ANGST’

Toen wist ik het: bij astma moet je ‘adem’ altijd in één adem noemen met ‘angst’.
Zoals Remco Campert de doodsangst in elke seconde, in elke ademstoot ervaart, zo ervaart de astmaticus dat in verhevigde mate. En al helemaal tijdens aanvallen.
Angst en adem zijn vrijwel identiek voor de astma-patiënt.

‘De geneeskunde vergt een objectieve diagnose op grond van objectieve symptomen. De patiënt zelf is bijzaak. Deze is een toevallige drager van zijn symptomen.’
Hier neem ik afstand van. Ik hou mijn huisarts.
Waar het mij omgaat is dat in de zorgpresentatie van astma en astmatici sprake gaat zijn van het A=A=A-model:

ASTMA=ADEMSTOORNIS=ANGSTSTOORNIS

Schrijver: jos zuijderwijk, 26 december 2005


Geplaatst in de categorie: literatuur

3.8 met 12 stemmen 1.937



Er zijn 3 reacties op deze inzending:

Naam:
Beli
Datum:
8 januari 2006
Email:
Beli_999hotmail.com
Knap geschreven stuk. Ik als niet-astmaticus heb het geboeid gelezen.
De angst voor geen-adem-kunnen krijgen ken ik wel. Het besef overvalt me regelmatig, dat ik door dat hele kleine gaatje al mijn lucht binnen moet zien te krijgen, terwijl ik zonder niet leven kan, dat benauwt me wel eens.
Sterkte met de astma en schrijf voort!
Naam:
Willy
Datum:
29 december 2005
Ik heb je stuk met bewondering gelezen. De benauwdheid van een Astmapatient is afschuwelijk en ik ben het dus niet eens met Fred die zegt dat Hyperventilatie erger is, met enige oefening is de ademhaling van een hyperventilerende mens weer te regelen, de ademnood van een astmapatient gaat dieper en heeft een andere oorzaak, de angst die Fred noemt is een vervelend fenomeen dat tussen de oren zetelt maar soms ook bedwongen kan worden. COPD, astma echter is een slopende ziekte.
Naam:
Fred
Datum:
28 december 2005
Uit ervaring kan ik je zeggen dat hyperventilatie, vooral wanneer het je voor de eerste keer overkomt, nog erger is.

Dat is pure doodsnood.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)