Luguber medicijn tegen Weltschmerz

Joop een lange man van middelbare leeftijd fietst regelmatig langs ons huis naar z’n stukje grond waarop een oude caravan staat en waar hij een tuin heeft aangelegd.
Volgens de dorpelingen heeft de man in de gevangenis gezeten voor moord. M’n nieuwsgierigheid is groter dan m’n weerstand en ik zoek hem op. Het is verrassend te merken dat hij het fijn vindt dat ik langs kom en graag over zijn leven praat. Ik ga vaker bij hem langs en de gesprekken worden persoonlijker. Ik vraag hem hoe z’n leven is beïnvloed door die ingrijpende gebeurtenis. Het is duidelijk dat hij z’n verhaal kwijt wil en na een moment van stilte, alsof hij niet goed weet waar te beginnen, steekt hij van wal:

‘In tegenstelling tot wat je verwacht ben ik nu een gelukkig mens, maar vroeger leed ik aan Weltschmerz door de stroom negatief nieuws in de media over het menselijk gedrag, zoals: criminaliteit, graaiende managers in bedrijven, in stichtingen, in ziekenhuizen, pensioenfondsen e.d. en de nooit eindigende berichten over oorlogen, over de verschrikking van de holocaust maar ook het misbruik ervan door Israël om zijn zin te krijgen’.

Hij zwijgt een moment en vervolgt: ’Het volk op de werkvloeren produceert, roofmensen groot in getal vullen hun zakken met de opbrengst en de mensen op de werkvloer mogen vechten om een paar procenten loonsverhoging zodat ze er door inflatie niet op achteruit gaan. Kwaad bestaat omdat het goede, tevens de grootste macht namelijk het volk, het toelaat. Stuur verdomd die gigantische horde wolven rond de kudde het bos in en de korte werkweek is een feit, want minimaal één dag per week worden producten en diensten geproduceerd die alleen de rijken ofwel de groot’verdieners’ kunnen kopen’.

Wederom zwijgt hij een moment: ’Wat mensen elkaar aandoen maakt mij elke keer woedend en ik werd bij vlagen depressief. De laatste woedeaanval was naar aanleiding van de foto van zo’n officier in ‘operette’ uniform achter het front in de eerste wereldoorlog die met zijn stafje een peloton jongens de loopgraven instuurt om te sterven in de modder; ik stak geschokt zonder op te letten de straat over en werd omver gereden door een fietser die mij voor alles en nog wat uitschold; ik heb de man een paar klappen gegeven waarvan er achteraf één dodelijk bleek’.

‘Om je vraag te beantwoorden, de rottigheid in de wereld lijkt sindsdien afgenomen, onzin natuurlijk, ik heb iemand gedood, ik ben als het ware nu één van die slechterikken. We doen alles om van psychische pijn af te komen, denk aan zelfverminking en zelfmoord. De doodslag heeft in mijn geval hetzelfde effect; de pijn veroorzaakt door de ellende in de wereld is subjectief, als je een dief bent, veroordeel je dieven niet zo gauw. Gevolg is dat ik vrij ben, geen gevangene meer van m’n gevoelens, bevrijd van de Weltschmerz strijd ik niet meer als Don Quichotte tegen de wereld en ben nu een gelukkig mens’.

Ik had al lang ontdekt dat hij en ik qua karakter veel op elkaar lijken; ik verdraag al lang geen nieuws meer, probeer het te ontlopen, het voortdurend bevestigd krijgen hoe de mens in elkaar steekt maakt ook mij depressief van en tast mijn levensmotivatie aan, menigmaal barst ook ik in woede uit.
De man heeft mij een weg gewezen waar ik het bestaan niet van wist en de gedachte aan die weg raak ik niet meer kwijt, ik had misschien niet bij hem langs moeten gaan, maar het is te laat.