Inloggen
voeg je verhaal toe

Verhalen

Terneergeslagen ziel

(voor Anna Achmatova (1889 - 1966))

Je bent als Anna Andrejevna Gorenko ter wereld gekomen. Dat was in Bolshoy Fontan, nabij Odessa, bij de Zwarte Zee, die zo kalm menige Rus verkoeling en plezier heeft geboden en jou ook als jong meisje, die samen met je zusje Inna daarin ronddartelde, terwijl vader Andrey tevreden een pijp rookte aan de waterkant, minzaam naar jullie kinderspel kijkend en je moeder Inna vluchtig op de mond kussend. Als serieuze ambtenaar en literatuurlezer had hij diepe fronzen in zijn voorhoofd, want hij miste altijd wel het een of ander, wat hem geobsedeerd dwarszat, als een onverbeterlijke muggenzifter. Je ouders waren beiden van adellijke afkomst en hun omgangsmanieren waren statig en subtiel. Van je plechtige oma had je dure juwelen geërfd, je was ook naar haar vernoemd, maar ze was al gestorven, toen je moeder negen was. Je zusje schreef ook gedichtjes en jullie lazen ze lacherig aan elkander voor. Op je elfde verhuisde je naar een buurt te Sint-Petersburg en in die imposante stad schreef je je eerste echte gedichten, die helaas verloren zijn gegaan, maar zo is het leven, veel schoons gaat verloren en raak je kwijt, behalve de aanwezige en vergaarde schoonheid in je ziel. Je studeerde aan de Mariinskaya Hogeschool en je liep vrolijk hinkelend door koude straten. Op je zestiende gingen je ouders uit elkaar en op je nieuwe school in Kiev kreeg je verkering met een lange slungel, die onhandig een knoopje van je bloes aftrok, waarna je hem tegenhield en met hem de poëzie indook. Hij lag als een gedrogeerde hond aan je lippen. Na je gewone schooltijd begon je een rechtenstudie aan de universiteit van Kiev, na één jaar omgeruild voor een literatuurstudie in Sint-Petersburg. Je plantte jezelf steeds steviger in de wereldliteratuur, je las Racine, Poesjkin en de Franse symbolisten, je had de erudiete kalmte om het allemaal tot je te nemen en gelukkig werd je leeshonger door niets verstoord. Je kwam in de literaire kringen de dichter Nikolay Gumilev tegen, op wie je meteen smoorverliefd werd, al wist je niet of je langdurig van hem kon houden, je waagde de gok en je trouwde met hem, terwijl je bloedeigen familie niet bij het huwelijk aanwezig wilde zijn, het was ze te min, net zoals je niet onder je eigen familienaam mocht publiceren van je trotse pappie, omdat dat zijn achternaam te grabbel zou gooien, dacht hij, hij had eens moeten weten, de sul. Zo ontstond je pseudoniem, met een knip-oog naar je geliefde, nooit ontmoette oma. Op huwelijksreis naar Parijs, ontmoette je daar de beroemde kunstschilder Modigliani, die een begeerd model in jou zag. Je bekeek de poëzie meer en meer als een ambacht en niet als een hoogdravende mystiek, zoals de symbolisten dat deden. Nikolay voelde zijn inspiratie afnemen door het huwelijksleven, dus besloot hij voor een half jaar door Afrika te reizen, blijkbaar onbevreesd en zonder heimwee naar jou. Een vreemde kwibus, maar dat zijn de echte dichters meestal, dat stoorde je niet. Je roem steeg in het Parijse dichterscircuit en je trok de meest belangrijke kunstschilders en schrijvers aan, niet alleen vanwege je erotische uitstraling, maar bovenal vanwege je literaire leiderschap. Grazy Modigliani schilderde meer dan twintig schilderijen van jou, ook naaktschilderijen, waarna hij alles deed om jou in zijn bed te krijgen, maar daarvoor vond je hem als mens te vulgair en blasé, om niet te zeggen te onbeduidend. Je kreeg wel een erotische omgang met Osip Mandelstam, als dichter uit hetzelfde hout gesneden, maar hij was wel getrouwd met Nadezhda, die je tijdens een voordrachtavond na afloop keihard in het gezicht geslagen heeft en je 'valse hoer' noemde, alsof Osip geen aandeel had. In 1912 verscheen 'Avond' en twee jaar later 'De Rozenkrans'. Je roem steeg tot uitzinnige hoogte en je kwam mede daardoor in contact met Alexander Blok, het was net een literair dorp, met wie je ook het liefdesbed deelde, je had een zwak voor bekende dichters en je deelde nu eenmaal graag je meest intieme sappen met hen. Dat was jouw magie. Jouw religie. Na Alexander was de dichter Boris Anrep aan de beurt en dat heeft hij geweten, je overtrof hem op alle fronten, na de Oktoberrevolutie vluchtte hij met zijn staart tussen zijn benen naar Engeland, terwijl jij in de hongersnood vrouwmoedig op je plek bleef. Vele dierbare vrienden stierven door ziekten en zelfs van verdriet. Je trouwde met de dichter Vladimir Shilejko, je had een abonnement op dichters, en je vernam dat de communisten je ex-man Nikolay hadden vermoord, wat je zwaar verbitterde en veelal in het openbaar deed zwijgen. Je werd stelselmatig de mond gesnoerd en zelfs belachelijk gemaakt door de autoritaire staat, maar je capituleerde niet. Je ex-lover Osip werd naar een beestachtig werkkamp gestuurd, waar hij in diepe ellende omkwam, vermoord is. Zelfs je geliefde zoon Lev werd door de Stalinisten gevangen genomen. Je zielsverwante dichters Majakovski, Yesenin en Tsvetajeva maakten zelf een einde aan hun gekwelde leven. Je trouwde met Nikolai Punin, kunstliefhebber, die in 1953 stierf in een werkkamp, zeg maar concentratiekamp. Het kwaad is niet eenduidig. Je werd als staatsgevaarlijk bestempeld en daarom werd je afgeluisterd in je armoedige flat en werd je permanent bewaakt door vreesaanjagende buldogs, termieten die nooit een gedicht gelezen hebben. Aanzien door machtsmisbruik. In de tweede wereldoorlog werd je bewaard in Tashkent, net als o.a. Sjostakovitsj, maar je kreeg er de tyfus en een immens verdriet brak je ziel kapot. Je zoon Lev kwam in een Siberisch onderdrukkingskamp terecht, pas bevrijd in 1956. Ondertussen hielp je de eveneens begaafde dichter Joseph Brodsky steviger in het zadel. Na de in ontvangstneming van je eredoctoraat van de universiteit van Oxford kreeg je een hartaanval, de lof was in groot contrast met je doorstane lijden, de pijn werd te groot en opgenomen in een sanatorium te Moskou stierf je in 1966 door een uiteindelijk hartfalen, maar wie hadden dat uiterst tedere hart zozeer gegeseld?

Schrijver: Joanan Rutgers, 22 september 2011


Geplaatst in de categorie: literatuur

4.0 met 1 stemmen 48



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)