Nog dieper gekeken
(voor Henri-Émile-Benoît Matisse (1869 - 1954))
Je bent geboren in Le Cateau-Cambresis, waar je vader Emile Hippolyte en je moeder Anna Heloise Gerard een graanhandel, een bloemenzaak en een drogisterij in stand hielden, terwijl er ook nog veel geweefd werd met wol en zijde. Je moeder adviseerde haar klanten in de juiste kleuren, wat je als kind al fascineerde, of ze zat op haar volle boezem porcelein te beschilderen. Na je gymnasiumlessen wandelde je graag over de nabije grens naar België, waar je graag rotsblokken beklom en de natuurlijke kleurenvariaties adoreerde. Je was de oudste zoon en je had nog twee broers en één zus, die later non werd. Na je gymnasiumdiploma vertrok je naar Parijs om daar een rechtenstudie te gaan doen, wat je makkelijk haalde en na twee jaar was je al rechter in Le Cateau, maar toen je moest herstellen van een blindedarmontsteking, begon je ineens te schilderen, aangemoedigd door je moeder, die je ook van schildermaterialen voorzag. Je bloeide helemaal open tijdens je schildersactiviteiten en je besloot om opnieuw naar Parijs te gaan, deze keer om te gaan studeren aan de Academie Julian, waar je leermeesters Bouguereau en Moreau waren. Je vader was des duivels en behoorlijk op zijn pik getrapt, want volgens hem gooide je al je kennis voor de leeuwen en zou armoede je loon worden. Maar jij zat al in het Louvre de werken van Chardin, Poussin en Watteau te kopiëren, terwijl je 's avonds de bloemetjes buiten zette en eenmaal halfdronken flirtte met alle appetijtelijke jongedames. Op je zevenentwintigste zat je op het eiland Belle-Île-en-Mer, waar je de elf jaar oudere, Australische kunstschilder John Peter Russell ontmoette, die een vaste vriend van Van Gogh was. Hij was getrouwd met de Italiaanse schoonheid Mariana Antoinetta Matiocco, die wel van een wijntje hield en zeker van mannelijke bewonderaars, maar daar was jij even niet mee bezig. Met je ronde uilebril bestudeerde je enkele Van Gogh's en andere impressionisten en John openbaarde je enkele topgeheimen aangaande de kleurenleer. Op je vijfentwintigste kreeg je samen met je model Caroline Joblau je dochter Marguerite, waardoor je leven een nieuwe en grotere dimensie kreeg. Je probeerde met Caroline op de rails te blijven, maar ze wilde klaarblijkelijk ontsporen, want ze saboteerde de wissels en 's nachts zaagde ze de rails doormidden, terwijl ze continu als een valse, dolle hond gromde. Ruzie volgde op ruzie en het samenleven mislukte, maar gelukkig kwam Amelie Noellie Parayre in je leven, een vrouw, die veel liever was en die niet jaloers op je schildersroem was. Je trouwde met haar en Marguerite kwam bij jullie te wonen, terwijl op je dertigste jullie zoon Jean geboren werd en een jaar later Pierre. Nu had je extra veel redenen om met je schilderwerk successen te boeken en daarom bestudeerde je in Engeland Turner en je bezocht de lichtvallen op Corsica en Tahiti. Je kocht in je bevlogenheid teveel schilderijen van anderen, waardoor je diep in de schulden geraakte, wat nog een extra stimulans betekende om verdulleme aan te slaan. Samen met Andre Derain was je de aanvoerder van het Fauvisme en met hem zat je in Collioure, wat resulteerde in een expositie in de Salon d' Automne. De felle, eruitspringende kleuren werden door tegenstanders verguisd, het zou werk van wilde beesten zijn, ruw gehakketak, lelijke misvorming en brutale oplichterij. Toch kocht Gertrude Stein 'Vrouw met een hoed' en Apollinaire nam het voor jou op. In Chicago verbrandde men symbolisch 'Blauw Naakt', terwijl jij naar Spanje, Marokko en Algerije reisde, op zoek naar nog mooiere lichtvallen. De Russische kunstverzamelaar Sergei Sjtsjoekin kocht een versie van 'De dans', een vrolijke rondedans van naakte vrouwen en mannen. Picasso werd je vriend, maar ook je doortrapte rivaal. Claribel en Etta Crone kochten het merendeel van je werk, evenals Sarah Stein, die van de aankopen een eigen Salon begon, waar vaak kunstenaars, hun minnaressen en schrijvers opafkwamen. Je streek neer in Cimiez te Nice, waar je 'Odalisque met opgeheven armen' schilderde, de zwarte okselharen springen in het oog, vreemddoorsneden, het oervrouwelijke symboliserend en opheffend. Op je zeventigste scheidde je van de eenenveertigjarige Amelie, want de ruzies bleven maar doorgaan. Twee jaar later kreeg je een stoma en kwam je in een rolstoel terecht, voortgereden door je verpleegster, je ex-model Lydia Delektorskaya, die zichzelf door de borst schoot, toen je haar een keer wilde ontslaan, wat gek genoeg met een sisser afliep. Het Russische madammeke was heimelijk smoorverliefd op jou geworden en ze zag zichzelf als jouw ongetrouwde vrouw, want ze stond dag en nacht voor je klaar, waardoor je haar maar aangehouden hebt, zeker na die dramatische, theatrale pistoolscene. Amelie en Marguerite zaten beiden in het ondergrondse verzet, Amelie ging voor een half jaar naar de gevangenis en Marguerite werd wreed gemarteld en op de trein naar Ravensbrück gezet, waaruit ze tijdens Engelse bombardementen wist te ontsnappen en ze is in een ondoordringbaar bos in de Vogezen ondergedoken, geholpen door onverschrokken verzetsstrijders. Wat was je kwaad op die Duitse sadisten en onbenullen! Die leeghoofdige, geïndoctrineerde marionetten van het stupide, krankzinnige, beestachtige, Hitleriaanse fascisme! In je dromen bevrijdde je Marguerite keer op keer, terwijl je met een Engelse bommenwerper hun vuile broeinesten wegvaagde of je ging vermomd als SS-er tot diep in hun boosaardige holen, waarbij je hen stuk voor stuk bestreed, overwon en Marguerite in veiligheid bracht. Je leerling Rudolf Levy werd in Auschwitz vermoord. Er was nog maar weinig wat je nog kon verdragen, de pijn om je vernederde medemensen zette zich vast in je ziel. de kleuren vervaagden, de winternachten verstarden je ledematen en je eens zo diepgravende spirit. Je levensstrijd was ten volle gestreden, dat verzachtte je verslagenheid, terwijl je in je slaapkamer van hotel Regina tot op het laatst de binnenstromende zonnestralen bestudeerde, ging je met een milde glimlach, getroffen door een fatale hartaanval, gekust door Marguerite en Lydia. Vier jaar later werd Amelie bij jou in Cimiez begraven, wat zeer terecht was.
Geplaatst in de categorie: literatuur
Henri Matisse
111
Geef je reactie op deze inzending: