Hoezo, Komrij nu al passé?
Ik schaam mij plaatsvervangend voor enkele heren, die elders op deze site hun dwaze gal spuwden over een grote dichter, die ze nog voor geen centimeter evenaren. Ze schijnen het baandoorbrekend te vinden om hem nog eens extra de grond in te boren, terwijl ze van Komrij's oprechte letterliefde geen kaas hebben gegeten. Dan is het meer gepast om te zwijgen, maar nee, deze botteriken gooien graag nog eens de gouden vondsten van Komrij met stront na, opdat dat hun kleine schrijverschapjes maar mag opkrikken, daar ze ooit ook ergens gelezen hebben, dat het vloeren van grootse schrijvers een must is voor schrijvers, die hogerop willen. Maar dit is een groot misverstand, want groot schrijverschap bereik je enkel door eigenhandig hard zwoegen met de woorden en afzien op allerlei manieren. Niet door koningen een dolk door het hart te steken.
Ik ben blij dat ik zojuist even de documentaire over Gerrit Komrij (Het Uur van de Wolf) heb opgenomen, zodat ik op melancholische, missende momenten even weer zijn gezicht kan zien bewegen en kan genieten van zijn literaire diepte-wijsheden. Hij kan wel eens de laatste, echte dichter zijn geweest, die dat ouderwetse, geduldige, diep loerende temperament bezat, wat tegenwoordig misschien nog is terug te vinden bij dichters als Ilja Leonard Pfeijffer, Benno Barnard en Rogi Wieg. Door de snel-snel-mentaliteit van onze huidige cultuur zijn dichters als Komrij meer en meer een zeldzaamheid geworden, een uitstervend ras. Ik zie mezelf als een underground-dichter, een zijfiguur, net als de punkers, of om met Verlaine te spreken, een poète maudit, een verdoemde dichter, net als Rimbaud, nou, daar teken ik graag voor. In Komrij herken ik die oer-rustige, uiterst geconcentreerde, diep bewogen, sterk verbonden houding jegens de literatuur, zoals monniken verdiept kunnen zijn in een oud boekwerk. Geweldig hoe hij de niet-literaire mensen weet te typeren en te bestrijden. Hij wist zichzelf dichter, homofiel en emigrant, drie redenen om niet bij de gevestigde massa te horen en wat hem scherp hield. Hermann Hesse noemde de humor de hoogste vorm van wijsheid en Komrij bezat enorm veel subtiele humor.
Vol ontzag bekeek ik de film over zijn bestaan in zijn riante landhuis te Portugal, waar hij samen met zijn eveneens erudiete vriend zijn leven in dienst stelde van de literatuur en speciaal de poëzie. Al die prachtige boeken, die als vrienden om hem heen stonden, hem beschermden tegen het stupide onbegrip van de banale buitenwereld, die hem zo vaak als een maffe buitenstaander beschouwde, om niet te zeggen een gestoorde freak. Hij kende de gemene oordelen van wildvreemde kakeleenden, primitieve bloedzuigers en gewetenloze paria's. Hij had zo de nodige problemen gekregen met de heersende elite in zijn dorp, die hem wilden inpalmen, maar hij was socialist genoeg om niet in die onderdrukkingssystemen mee te gaan, wat hem vijanden opleverde binnen zijn paradijselijke onderkomen, maar hij hield stand en hij overwon die blinde sores. Nederland beseft nog lang niet genoeg wie wij verloren hebben, dat inzicht komt pas later, vrees ik, maar ik wil hierbij nogmaals even de hoogst geniale Gerrit Komrij onder de aandacht brengen, want hij verdient nog veel meer!... wat helaas nooit naar buiten zal komen, denk daar maar eens over na!
Geplaatst in de categorie: idool
"Zijn borst zwol tot slagschiphoogte.
Heel zijn leven werd nu anders.
Hij ging doen alsof hij grote
Mensen hoogstpersoonlijk kende."
Die verzen zijn op u van toepassing.