De eenzame harpiste van Oosterend

Aan de Perkweg in het dorp Oosterend op Terschelling weerklinkt de rustgevende en hemelse harpmuziek van de weduwe Duifke Popma, die oefent voor een aanstaande concert in de 13-de eeuwse Sint Janskerk in het buurdorp Hoorn. Zij wil de door de dominee opgegeven muziekstukken graag zo perfect mogelijk spelen. Haar overleden man Sytze Popma kon urenlang naar haar harpmuziek luisteren. Hij was het die haar stimuleerde om zo af en toe ergens een concert te geven. Dominee Meindert Venema maakt daar nog graag gebruik van. Komende zondag speelt zij het een en ander tijdens de Kerstdienst. Ze heeft haar gele jurk al gestreken en het bijpassende, gele hoedje van pluizen ontdaan. In de elf jaar, dat zij nu weduwe is, is zij nooit meer door een man benaderd, behalve dan door de dorpsgek Haio Gorter, die na een week al op de stoep stond en voor haar neer knielde. Hij had zelfs twee ringen bij zich, zij het dat het twee duivenringen waren. 'Gezien jouw voornaam!', had hij serieus gebrald. Haio werkt al zijn hele leven op de kaasmakerij 'De Terschellinger', waar hij de boel schoon moet houden. Hij mocht een keer voor proef in het winkeltje staan, maar dat was meteen de laatste keer, want hij begon enkele Duitse toeristen voor Hitler-varkens uit te schelden en hij begon met het kaasmes te dreigen. Sindsdien mag hij overal de boel schoonmaken, behalve in het kaaswinkeltje, want dat doen ze liever zelf.

Toen Haio Duifke een keer mee uit eten nam naar het chique restaurant 'De Heeren van der Schelling' voelde ze zowaar iets van liefde voor hem opbloeien. Ook omdat hij maanden had gespaard om het diner te kunnen betalen. 'Hij is best heel lief', dacht ze toen, 'ook al is hij dan wat vreemd!'. Hij stond er wel op dat zij ook een cola dronk. Toen de ober even uit zicht was, haalde hij snel een flacon uit zijn binnenzak en schonk hij in beide glazen een scheut rum. Duifke had toen heel minzaam naar hem gelachen. Na het diner hadden ze een lange wandeling door de Boschplaat gemaakt en had hij op meerdere plekken rare danspasjes gemaakt om haar te versieren. In al die weduwejaren was hij de enige, die dichtbij haar kwam. De dorpelingen spraken er schande van en ze schaamde zichzelf ook wel, maar ze genoot desondanks van de ongecompliceerde vriendschapsband. Haio noemt haar nog steeds 'mijn puikje', wat 'mijn lieveheersbeestje' betekent. Zijn Aasterse (oosterse) dialect vertedert haar nog meer. Ze spreekt het zelf inmiddels ook behoorlijk. Terwijl ze verder oefent voor de Kerstviering denkt ze aan die keer, dat zij met Haio naar een concert van Hessel en Tess is geweest. Het bier vloeide rijkelijk en beiden raakten aangeschoten, terwijl de muziek van Hessel en Tess hen meevoerden naar lossere oorden, net zoals de chaotische energieën van de dronken toeristen. Het was diep in de nacht, toen zij achterop de fiets van Haio richting Oosterend zwalkten. Op een mysterieuze manier belandden ze toen bij de Wierschuur, waar ze zomaar naar binnen konden. Er werd geen zeegras meer gedroogd, dus lagen ze op de cementen vloer te vrijen, zomaar ineens, beiden knap onhandig, maar toch. Hun opgekropte en onderdrukte klaarkomgeluiden weergalmden plotseling als intens bevrijdende oergeluiden uit hun allerdiepste binnensten. Haio bleef haar daarna maar kussen, op elk plekje van haar uitgeputte lichaam, maar toen hij al te lang met zijn haviksneus en lebberende hagedissetong in haar zwartbehaarde doos rondneusde, tikte zij hem op zijn hoofd en heeft ze de uitspatting acuut afgebroken, zonder er ooit nog eens met hem over te willen spreken. Haio probeerde het geregeld aan te roeren, maar dan zei ze, dat hij dat gedroomd had en dat zij na het concert door hem bij haar huisje in afgezet, waarna ze snel alleen naar bed is gegaan. Na verloop van tijd is Haio haar verhaal gaan geloven en hij heeft het er dan ook nooit meer over.

'You ain't nothing but a hound dog!' had Haio keihard meegezongen, toen hij met Duifke in het strandcafé 'Heartbreak Hotel' aan de Badweg 71 was. Dat was nog niet zolang geleden en Duifke had meteen gezegd, dat ze op zo'n manier geen vriendin meer van hem wilde zijn. Toen hij bij 'It's now or never' nogmaals keihard en agressief begon mee te zingen, is zij naar buiten gevlucht en zo snel mogelijk naar huis gefietst. Sindsdien ontwijkt ze hem en vindt ze hem toch een echte griezel, die niet te vertrouwen is, net als alle mannen, maar op één ding uit. Inmiddels gruwelt ze ervan, dat ze hem ooit zover heeft laten komen, toen in die Wierschuur. 'Gelukkig weet hij daar niets meer van!', denkt ze, terwijl ze aan de harpsnaren pingelt. 'Het was best lekker, maar zeker niet voor herhaling vatbaar!', denkt ze opgelucht.

Die zondag wordt ze door dominee Venema met zijn auto opgehaald. Haar harp wordt voorzichtig op de achterbank gelegd en zij mag naast de dominee zitten. 'Wat een schitterende jurk heb je aangetrokken!', kwijlt hij, terwijl hij ongegeneerd bij haar decolleté naar binnen gluurt. Hij meent zelfs de bovenkant van haar langgerekte frambozen te kunnen zien. Op de Lijkweg staat hij ineens stil en begint hij haar opdringerig te zoenen, terwijl zijn linkerhand onder haar rok verdwijnt. Ze verzet zich hevig en Haio, die net voorbij fietst en dat ziet, begint op de autoramen te slaan, waardoor de dominee verschrikt opkijkt en meteen volop gas geeft. In de Sint Janskerk is het pais en vree en lijkt het nare voorval als vanzelf op te lossen, maar niet heus. De kerstliederen verzachten het geschrokken hart van Duifke, maar ze kan nauwelijks naar de prekende dominee kijken, zeker niet wanneer hij haar met veel poeha aankondigt. Ze zit naast de keurig opgedirkte kerstboom en iedereen luistert vol ontzag en ontroering. De zwetende dominee zit haar met een duistere blik aan te staren, terwijl hij naast zijn opgedofte vrouw en stilzittende kinderen zit. Ze ziet hem gelukkig niet, want ze moet zich helemaal op haar harpmuziek concentreren. Maar dan gebeurt het, de kerkdeur wordt hardhandig open gegooid en Haio stapt naar binnen. In zijn rechterhand heeft hij een zeis. Hij schreeuwt: 'Ik kom deze zogenaamd heilige kerk zuiveren van adderengebroed, namelijk van die achterbakse dominee daar, die het heeft aangedurfd om mijn vriendin aan te randen!'. De dominee gebiedt Haio om de kerk direct te verlaten, maar Haio is door het dolle en hij begint met zijn zeis naar de dominee te zwaaien, die tenslotte op de kansel zijn toevlucht zoekt. 'Iedereen die aan mijn puikje zit, onthoofd ik met deze zeis!', brult Haio. De dominee belt ondertussen de politie. Duifke probeert Haio te kalmeren, maar hij laat zich niet ompraten. 'Waar zit die preekstoelrat nu?', gilt hij. Slager Koert Postuma denkt Haio te kunnen overmeesteren, maar met één welgemikte treffer snijdt Haio het hoofd van de slager van zijn romp. Het bloed spuit alle kanten op en de gemeenteleden rennen gillend naar buiten. Haio zakt in elkaar en schrikt van zijn eigen wandaad. Duifke snelt naar hem toe en ze praat op hem in, terwijl een agent hem in de boeien slaat en hem hardhandig meeneemt.

Weken later verneemt Duifke, dat Haio in de psychiatrische kliniek in Franeker is opgenomen en dat hij op een gesloten afdeling zit, waar hij waarschijnlijk de rest van zijn leven moet blijven. Naar de kerk gaan, doet Duifke niet meer. Ze heeft wel een aanklacht tegen de dominee ingediend, maar tot nu toe niets terug vernomen. De agent met wie ze sprak, gaf haar weinig kans tot slagen. 'Zolang zonder een man en bizarre, erotische wensfantasieën gaan vaak hand in hand!', had hij botweg gezegd, 'hoe durf je die vrome en zo betrouwbare dominee Venema in diskrediet te brengen!'. Het lijkt haar dan ook maar beter om over die ene keer te zwijgen en zo af en toe iemand harples te geven, zoals aan de boerendochter Hylkje Tjepkema. Hoorn mijdt ze zoveel mogelijk, totdat de ergste impact er vanaf is. Laatst zag ze de domineesvrouw voorbij fietsen en heeft ze haar keurig gegroet. Die bleef zwijgzaam en met opgeheven neus. 'En vergeef ons onze schuld, zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven!' had Duifke naar haar geschreeuwd. 'Pervers stuk ondeugd!', schreeuwde de bekakte domineesvrouw terug.