Persoonlijke impressie van kasteel De Haar

Het was jaren geleden dat ik in een auto heb gezeten en ik werd met een elektrische auto naar de ingang van kasteel De Haar gereden. Ik zat achter de chauffeur, wat mij direct deed denken aan mijn jeugd, toen ik bij mijn vader in zijn Peugeot meereed. Het gaf best wel een luxe gevoel om zo naar het kasteel te worden vervoerd. Ik kon nog mee met de aanstaande rondleiding, die in de grote hal begon. Vooraf bekeek ik een uniek exemplaar van een dichtbundel van barones Hélène de Rothschild van Zuylen van Nyevelt van de Haar. Ik ontdekte al snel dat mevrouw de barones een lesbische schrijfster was, die een relatie met de beroemde Renée Vivien had. Ik bewonderde een prachtige buste van Hélène en ik was meteen weg van haar. De grote hal imponeerde mij ontzettend en ik vergaapte mij aan alle kunstzinnige elementen. De uitstraling van het geheel is werkelijk indrukwekkend en verbluffend. De gids was een robuuste, correcte en slagvaardige vrouw. Volgens mij wil zij zelf ook wel graag een barones zijn. Ze strooide met een deftige, afstandelijk air haar wetenswaardigheden rond. De rondleiding ging door één van de gastenkamers en langs en door de slaapkamers van het personeel. In de gastenkamer zat ik even aan een zwart-marmeren schouw en dat leverde mij een berisping op. Ze dacht natuurlijk: 'Die dromelot met zijn Stan Laurel kop kan ik mooi als voorbeeld gebruiken.'. 'Maar mijn vinger is toch geen pikhouweel!', zei ik. Daarna vertelde de gids, dat het zuur de materie aantast. Ik raak nu eenmaal graag oude materie aan, want dat verstevigt de band, en zodra zij niet in de buurt was, zaten mijn tengels her en der aan de overigens nauwelijks antieke materie, ik bedoel, dat wat Pierre Cuypers heeft voltooid.

In het oudste gedeelte van het kasteel, een donjon uit de 14-de eeuw, klommen wij bij een nauwe wenteltrap omhoog. De kloekmoedige gids vertelde, dat de ridders met zwaarden, die van boven kwamen voordeliger waren in het zwaardgevecht met de indringers, die van onderen kwamen. Ze demonstreerde dat even met een denkbeeldig zwaard. Alsof ze er zelf bij is geweest, wat zomaar zou kunnen, gezien de reïncarnatie van menselijke zielen. We bekeken de linnenkamer en ik vroeg wat erboven is. 'Net zo'n soort kamer!', zei de gids, 'maar dan met allerlei rommel!'. Het leek mij boeiend om daar even te gaan snuffelen, maar daarvoor moet ik ook eerst een gids worden, vertelde de gids. De personeelskamers, met name die van de vrouwen/kamermeisjes zijn heel authentiek aangekleed en daardoor boeiend om te zien. Er hing ook een oude jurk. De personeelskamers van de heren zijn iets verder op. Je moet dan eerst een houten trap af en een plaatsje oversteken. Op dat plaatsje zijn de toiletten van de dames en heren. Er is één toilet van de heren dat aan een toilet van de dames grenst. De toiletruimtes zijn open van boven. Er was dus ruimte voor elkaar om naar elkaar te gluren. Of om met elkaar te kletsen over de baronnen en baronessen en gasten. Ik zag meteen een liefdesrelatie tussen een kamermeisje en een mannelijk personeelslid voor me. Dat leek me spannend, vooral diep in de nacht. De muur is daar wit geverfd, zodat het daar aanwezige glas-in-loodraam extra zonlicht krijgt. Dat wit weerkaatst het.

We liepen nog langs enkele slaapkamers en naar een strijkkamer, waar ook de baljurken van de gasten werden verzorgd. Sommige gasten namen hun eigen personeel mee. Er hangt ook een elektronisch bord, waarop de kamernummers met een lampje staan. Mocht iemand hulp nodig hebben, dan kon men een lampje laten branden. Lampje elf brandde. Er was ook een recreatiekamer voor het personeel, wat een luxe was, die de baron en barones hun personeel gunde. Je zit daar overigens wel erg hoog. Ik zou me daar als kamermeisje of butler wel heel erg eenzaam hebben gevoeld. Het deed me aan mijn kloostercel in de abdij van Egmond-Binnen denken. We bekeken een kamer met trekkabels voor de brug daar ver onder. Het touw gaat over een rond, houten ding. Er zijn ook ijzeren kabels, waarmee je het valhek kunt bedienen. Cuypers heeft dat allemaal zo echt mogelijk nagebootst. Er is een speciale kapsalon, waar ene Emmy uit Haarzuilens de edele en beroemde haren kapte. Daar werden o.a. Brigitte Bardot, Sophia Loren, Maria Callas, Coco Chanel en Roger Moore gekapt. Dichterbij deze beroemdheden zal ik nooit komen, ook al leven Brigitte en Sophia nog. Later vertelde een andere gids ook over de beroemdheden, die in kasteel De Haar zijn geweest. 'Sophia Loren!', zei hij. Ik dacht toen: 'Misschien Claudia Cardinale ook wel!' en direct nadat ik die gedachte had, zei de gids: 'En Claudia Cardinale!'. Hij las mijn gedachten of het was wonderbaarlijk verrassend. Claudia, één van mijn allerliefste favorieten.

De rondleiding eindigde in de ruime keuken met een immens kookfornuis, dat met kolen verwarmd werd. Het fornuis komt uit Frankrijk en er was een speciale, Franse chef-kok. Alle kookgerei in de keuken is van glanzend koper en imposant om te zien. Er was zelfs een moderne machine om een kip in te braden. Na de rondleiding vervolgde ik de standaardroute door het kasteel. Ik zag de slaapkamer van de laatste barones, die in kasteel De Haar heeft gewoond. Haar grootste vriend sliep in een kamer daarnaast. De slaapkamers zijn allemaal met elkaar verbonden. 'Het zal wel een jolige boel geweest zijn 's nachts!', denk ik. Ik vond de hoekkamer van barones Gabriëlle Iglesias y Velayos Andrée van Zuylen erg prettig qua sfeer en plek. Toen ik daar een foto van Gabriëlle zag staan, was ik meteen verliefd op haar en noemde ik haar 'mijn lievelingsbarones!'. De slaapkamer van baron Étienne is uitermate deftig en rijk gevuld. Vanuit zijn grote bed had hij het uitzicht op een kostbare, Franse pendule, die ik het liefste had meegenomen. Er staat ook een bijzondere tafel met rijk versierde hoekpunten van edelmetaal. En er staat een magnifieke kledingkast. Overal in het kasteel hangen schilderijen of zijn er voorwerpen, die met het rooms-katholicisme te maken hebben. Via een badkamer met een toilet kom je bij de slaapkamer van barones Hélène, die duidelijk van meer lichtere en vrolijker kleuren hield dan Cuypers. Haar privé-badkamer sluit op haar slaapkamer aan en is torenrond. In gedachten zag ik haar badderen en wilde ik niets liever, dan bij haar in bad te plonzen.

Naast Hélène's slaapkamer is een gastenkamer met een wel heel erg somber en kolossaal bed. Het onderste deel stamt uit de 14-de eeuw en de rest uit latere eeuwen. Het is van donkerbruin of zwart hout gemaakt en uitermate plomp. Het straalt een doodse sfeer uit en doet dan ook aan een praalgraf denken. Ik begrijp Hélène helemaal wat betreft die sombere stijl van Cuypers, het mogen dan echte materialen zijn, je wordt er niet echt vrolijker van. Ik ging er even bij liggen om mijn hoofd naast het gebeeldhouwde hoofd op de onderkant van het bed te steken. Die kop fascineerde me nu eenmaal. Ik denk omdat die kop alles weet van wie er allemaal in dat bed hebben geslapen en gevreeën. Die kop vertelde me even heel snel alle afgeluisterde geheimen. Daar stroomt de opgestapelde energie van het bed naar buiten. De eetkamer is ook heel bijzonder om te zien en ik telde wel vier glazen bij ieder bord. Cuypers zorgde ervoor dat van alles het allerbeste werd gebruikt. Ergens boven op een zoldertje zag ik een ouderwetse filmprojector staan en daarmee werden trailers getoond, meestal meegenomen door de filmsterren, die in het kasteel logeerden en volop feest vierden. Een hele intelligente, rap pratende, vrouwelijke gids bulkte van de kennis en maakte gevatte grapjes en deed mij aan de dominante overredingskracht van de adel denken. Zij leek mij geen poes om zonder handschoenen aan te pakken. Ik bleef tot de sluitingstijd en ik ging samen met de gidsen en de andere medewerkers huiswaarts. Ik zag karpers zwemmen en de friettent was gesloten. Na een ronde in het doolhof slenterde ik naar de uitgang en liep ik naar Haarzuilens, waar ik bij restaurant 'Toetje', wat ik een lullige naam voor een restaurant vond, een frietje met mayonaise voor 4,50 euro kocht. De frietprijzen stijgen de vetpannen uit. Bovendien was de helft te aangebrand en hard. In het buurtbusje zat een 16-jarige, bekakte koorbal, die tegen de chauffeur pochte over zijn verworven, Nijenrode-achtige status. Zijn beugel was nog net niet van goud.

kasteel De Haar

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

Er is nog niet op deze inzending gestemd. 74