VERHAAL VAN EEN KLASSENFOTO

Laatst toen ik een keer aan het opruimen was kwam ik oude foto’s tegen. Snel heb ik ze even door genomen en de meeste weggegooid. Het viel me op dat ik van mijn klas van de lagere school geen foto’s had. Misschien was die er ooit wel geweest, maar is die na het overlijden van m’n ouders bij een familielid beland.
Geen ramp, want ik heb meestal de instelling op velerlei gebieden, dat wat geweest is, is geweest. In het verleden blijven hangen vormt vaak onnodige belemmeringen voor het heden en toekomst.
Natuurlijk als je vreselijke dingen heb meegemaakt dan kun je of je het wil of niet, dit vaak maar moeilijk loslaten, je bent getekend. Dat merk je steeds weer op zo’n dag als 4 mei. Maar ook voor alle ‘nieuwe’ oorlogsveteranen en -slachtoffers bijvoorbeeld of mensen die in (vluchtelingen) kampen hebben gezeten of mensen die misbruikt zijn, is het loslaten meestal niet mogelijk.

Maar ‘reguliere’ types zoals ikzelf kunnen in veel gevallen het verleden in een hokje plaatsen en als ze het willen eventjes weer gaan bekijken.
Groepsfoto’s, ik kwam er toch nog twee tegen. Eén uit de militaire dienstperiode en eentje van m’n werk. De laatste heb ik nog even goed bekeken, omdat het nog niet zo lang geleden was. Ik herkende ze bijna allemaal. Enkele van hen zijn op te jonge leeftijd overleden en dan komen de herinneringen aan die akelige periode weer even naar boven. De jongens uit mijn diensttijd heb ik nooit weer gezien en hun namen ken ik ook niet meer. Niet belangrijk ook.

Vorige week kwam ik het jubileumfotoboek van de lagere school weer eens tegen, die in 2008 honderd jaar bestond. Echt goed bekeken had ik het niet. Maar verdraaid, er stond ook een groepsfoto in waar ik op stond, gemaakt tijdens een schoolreisje.
Misschien gek, maar toch liep ik ze allemaal even na in gedachten en van velen herinnerde ik me de naam nog, omdat je langere tijd met ze om bent gegaan en de school niet zo groot was. Drie klassen in een lokaal. Met sommigen ben ik ook nog naar de middelbare school geweest.

Toch, voordat ik het wist, werd ik door de foto meegesleurd naar toen en probeerde me weer te herinneren, hoe we toen waren en tegelijk maakte ik de sprong naar het heden en zette op een rij wat er van enkelen was geworden.
Renze die altijd met brommers aan het klooien was en z’n Garelli tot richting de tachtig kilometer opvoerde. Heel veel later trof ik hem ergens – hij was bij de verkeerspolitie terecht gekomen en kon zich nu uitleven op een echte motor.
Aalzen die uiteindelijk z’n vader als boer opvolgde, net als Ruurd.
Wobbe, een echte kunstliefhebber en de broer van Ruurd werd een verdienstelijk schrijver en dichter vooral in het Friese taalgebied.
Johan die niet goed terecht kwam en grijpgrage handjes bleek te hebben.
Serieuze Koos werd bankdirecteur.
En Henkie werd een horecaondernemer.

Op die foto van de lagere school (met de bijbel) kan ik me van dat ene kleine mannetje - daar half achter de meester weggedoken - het verhaal herinneren dat toen de meester een opmerking maakte dat er in, ik meende Israël, skeletten waren opgegraven die bewezen dat de verhalen die in de bijbel stonden, klopten.
Dat ventje had in de pauze in de brede strook sleedoornstruiken naast het schoolplein, waar de kinderen door de jaren heen allemaal paden hadden gemaakt, met een stokje zogenaamde skeletten en beenderen uit de grond bloot gekrabd. Hij vertelde aan de andere kinderen dat het vermoedelijk ook zoiets was. O, wat heeft dat ventje in z’n rats gezeten, toen er kinderen waren die het aan de bovenmeester vertelden, en de bovenmeester het voor de zekerheid toch maar ging controleren en z’n broek scheurde aan de sleedoorns.
Dat jaar kreeg hij een veel lager cijfer dan normaal op het vak ‘Bijbelse geschiedenis’.
Waarom dat verhaal me zo is bijgebleven is natuurlijk niet zo gek, want dat kleine ventje was ikzelf. Even heb ik overwogen om archeoloog te worden, maar helaas dat zat er niet in.

Theun (van huis uit een rooie rakker) die op de Christelijke Mulo durfde aankaarten dat hij het gedoe met het Koningshuis maar niks vond. Ik zei tegen Geke die voor me zat: 'Hè, hè, eindelijk eentje die het durft te zeggen'. Zij zei: ‘Wat zeg je, belachelijk, het is gewoon schandalig’.
Ach het waren van die kleine nuanceverschillen tussen hervormden en gereformeerden en de niet-kerkelijken die soms plotseling aan het licht kwamen.

Theun werd later onder andere gemeenteraadslid voor de PvdA. En de intelligente Geke trof ik later in de stad in de Mensa, waar ze als bijbaantje in de keuken werkte. Ze studeerde rechten, maar ging er mee stoppen en ging naar Kampen, theologie studeren. ‘Dus je bent een eeuwige student geworden,’ zei ik. Ze knikte, ‘ja zoiets’, zei ze snibbig met gefronste wenkbrauwen. Laatst kwam ik haar tegen op internet – ze was net weer ergens benoemd tot voorganger of dominee. Kort geleden hield ze haar afscheidspreek.
En daar staat Freddie die zo gebiologeerd de lens ik kijkt, zo vol verwondering en fascinatie voor de fotograaf en z’n bezigheden.

Mijn kleindochter kwam vanmiddag bij me langs en liet een foto zien: ‘Kijk opa, we staan er allemaal op, de hele klas.’
‘Dat is mooi meisje, die moet je goed bewaren, voor later.’
Ik keek even op de achterkant en jawel, het zal toch niet. Maar ja toch wel, hij was gemaakt door fotostudio FRED. Toch bijzonder dat al die honderden klassenfoto’s die jaarlijks worden gemaakt, bij velen later ongeveer dezelfde gevoelens zullen los maken. Het verleden en heden weten te verbinden.
Wat een klasse foto’s zijn het toch die klassenfoto’s.

klassenfoto verleden heden toekomst

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

3.8 met 11 stemmen 205