Over aforismen
Aforismen worden gedefinieerd als korte, kernachtige gezegden. Het gevaar van aforismen is, dat ze geïsoleerde stellingen zijn en dus geheel op zich zelf staan en dat ze niet meer de mening of het inzicht van de schrijver of bedenker reflecteren, nadat een hoop mensen ze beoordeeld hebben en erover nagedacht hebben. De taal is een zodanig onnauwkeurig instrument dat zeker een aforisme vaak op meerdere manieren begrepen kan worden. In het bijzonder aforismen die uit een lang betoog gelicht worden, vallen snel aan misinterpretatie ten prooi.
Er zijn twee belangrijke aspecten, die ik naar voren wil brengen. Het is duidelijk dat een schrijver iets bedoeld te zeggen met zijn aforisme. Het tweede aspect is dat de lezer er op een eigen manier door geraakt wordt.
Zoals gezegd zijn goede aforismen die aforismen waarbij de bedoeling van de schrijver en het begrip van de lezer (ervan) met elkaar overeenkomen. Dan is de schrijver in zijn opzet geslaagd. Dit staat overigens los van het feit of de schrijver en de lezer het met elkaar eens zijn, hetgeen de lezer meestal direct wel aanvoelt. De schrijver echter komt er meestal niet achter, tenzij door de verkoopcijfers en een aantal reacties. Maar de meeste lezers houden hun opvattingen voor zichzelf.
Indien de bedoeling van de schrijver en het begrip van de lezer uit elkaar lopen, dan gaat de lezer een duidelijk eigen gevoel en eigen mening er op na houden en is er sprake van een discrepantie. Losstaande van het feit of de lezer het aforisme verkeerd heeft begrepen, of dat de schrijver zich ongelukkig heeft uitgedrukt, reflecteert de opvatting van de lezer zijn manier van denken. In die zin vind ik de omgang met aforismen een heerlijk tijdverdrijf om de eigen innerlijke roerselen te bespiegelen.
Marie von Ebner-Eschenbach
“Een aforisme is de laatste schakel van een lange keten van gedachten.”
Dit aforisme is in zoverre juist, dat wanneer je jouw mening of inzicht over iets kernachtig probeert op te schrijven, dat het zeker wel het gevolg is van een hoop gedachten. Echter, hier lijkt het net of het aforisme een conclusie is van een doelbewuste gedachtegang of studie en dat hoeft voor het opschrijven van een aforisme zeker niet de grondslag te zijn.
Vaak gebruik ik citaten in mijn stukjes. Dat doe ik voornamelijk om de in “13” (zie hieronder) weergegeven reden. Maar ook om de hierboven aangegeven reden van het spiegelende aspect van aforismen en citaten.
Hieronder volgen een aantal aforismen, die ik zelf heb opgeschreven. Ze zijn primair bedoeld om op zich zelf te staan.
1. Wetenschappelijke ontwikkelingen tonen aan hoe weinig we weten. Terwijl er meer vragen bijkomen, grijpt de wetenschap nieuwe ontwikkelingen aan om de kracht van kennis te onderstrepen. Ondanks de grotere stelligheid waarmee theorieën worden geformuleerd, wordt het gehalte aan hypothetische elementen vaak groter.
2. Vrije tijd ontbreekt ons altijd. Of definiëren we vrije tijd fout? Als tijd die jezelf kunt kiezen in te vullen of als tijd waarin je niet verplicht wordt het te besteden voor je dagelijks brood! In het eerste geval is er altijd een tekort, in het tweede geval blijft er aardig wat over. Maar zelf kiezen om tijd in te vullen is zelden mogelijk.
3. Je persoonlijkheid zou het membraan moeten zijn, dat alleen de nuttige informatie voor jouw doorlaat tot je innerlijk. Dit blijkt uit het feit, dat een tot de grootste teleurstellingen in het leven behorende tegenvaller is te moeten constateren dat, wat anderen je hebben doen toekomen doormiddel van boeken, verhalen, gesprekken, adviezen en zelfs geloofsbelijdenissen, je heeft beïnvloed op een manier, waarvan je moet zeggen, vaak pas achteraf, dat het je kostbare tijd verprutst heeft of je zelfs onherstelbaar beschadigd heeft.
4. Men reageert op wat men zegt, niet op waar het om gaat, ofwel wat er werkelijk in iemand omgaat.
5. Het maakt niet uit wat anderen van je denken, want je leeft toch in je eigen realiteit.
6. Hoe meer macht je hebt, hoe beter je ook weet hoe machteloos je blijft. Of anders gezegd: je weet beter hoe ver je macht reikt.
7. Om de feiten over grote literaire en visuele kunstenaars te leren kennen, kan men zich richten tot biografen en andere geïnteresseerden. Om ze te begrijpen en te doorgronden wendde men zich tot zijn of haar eigen werk.
8. Men zegt: “Geen woorden maar daden.” Ik zeg: “Geen daden maar woorden.”
9. Het grootste manco van de hedendaagse wetenschap is, dat men, daar waar men de oorzaak niet kan achterhalen, het toeval een handje laat helpen.
10. Hoe meer men kan zeggen, hoe groter men het mysterie ziet.
11. Als je voor jezelf op komt, mag dat best met emotie gepaard gaan.
12. Theorieën zijn opgestelde omschrijvingen om ons te helpen onze ervaringsfeiten beter te begrijpen. Bovendien om terugkerende gebeurtenissen te voorspellen. Dit leidt uiteindelijk tot het beheersen van bepaalde aspecten van de natuur.
13. Ik citeer, omdat ik niet alles zelf bedacht heb. Ik citeer, omdat, als ik zeg dat ik het wél zelf bedacht heb, dat ik dan niet wordt aan gehoord.
14. We zijn allemaal marionetten. Maar het valt ons pas op en we maken ons pas zorgen zodra het er ziekelijk uitziet.
15. Als wonderen onverwachte gebeurtenissen zijn, die in eerste instantie onverklaarbaar lijken, maar uiteindelijk toch verklaard kunnen worden, dan bestaan wonderen. Ze gebeuren in ons innerlijk en geven vorm en kleur aan ons persoonlijk leven. Ook de wonderen die zijn opgetekend in de bijbel moeten op deze manier opgevat worden.
16. Liefde is doordringen tot voorbij de persoonlijkheid.
17. Giet je begrip in eigen vormen.
hotmail.com
Biografie van deze schrijverGeplaatst in de categorie: filosofie
Aforismen
2.476
Geef je reactie op deze inzending:
"Een ieder zou zijn fundamentele ascese moeten bereiken: de mijne zou zwijgen zijn."