Inloggen
voeg je verhaal toe

Verhalen

Literaire sjamaan

(voor Fernando António Nogueira Pessoa (1888 - 1935))

'Ga zitten in de zon en wees koning over jezelf' F.P.

Je werd geboren in je geliefde Lissabon, waar je in de parken en tuinen speelde met ballen en springtouwen, met schommels en papieren vliegtuigjes. Toen je amper vijf jaar was, stierf je lieve, muziek minnende vader door de gevolgen van tuberculose, als kleine jongen voelde je je alleen gelaten en kwetsbaar, maar je moeder ving je heel goed op, want ze was een wijze, zeer beminnelijke vrouw, die afstamde van een gegoede, uiterst ontwikkelde familie op de Azoren. Ze kende het eilandachtige vrijheidsgevoel als geen ander, net als jij. Een jaar na je vaders heengaan moest je ook nog je jongere broer zien sterven, waardoor je al heel jong met diepe wonden moest leren leven. Op je zevende hertrouwde je moeder met een nobele, bourgondische commandant, die nooit je echte vader werd, dat wees jij ook in alle toonaarden af. Hij werd de Portugese consul in het Zuid-Afrikaanse Durban, waar jullie in 1896 gingen wonen. Hoe vaak was je niet moedeloos en verdrietig de grote, statige trap omhoog geklauterd, want inwendig vervloekte je je bestaan in een ver en vreemd land, waar je maar weinig bij voelde, nu ja, de wijn smaakte er voortreffelijk, maar daarmee was alles wel gezegd voor jou. De Ierse en Franse nonnen, die je les gaven, keuvelden vaak over religieuze sores, waar je niets mee te maken wilde hebben, want je leven was al gecompliceerd genoeg, het heeft je overvallen als een warrige woestijnstorm, je was er nog niet echt klaar voor, terwijl de scherpe zandstukjes in je ogen sneden als minuscule stiletto's. Pas veel later kreeg je grip op de zaak, maar toen ging je gebukt onder de giftige drakenmuilen van de depressie, hoe je die bloeddorstige muilen ook doorboorde met je lans, ze kwamen als de hydra van Lerna weer terug. Je leerde Latijn en Engels, je las Shakespeare, Milton, Poe, Byron, Keats, Dickens en Carlyle. Verder leerde je sympathieke moeder je de kneepjes van de Franse taal, waardoor je later Baudelaire, Rimbaud, Verlaine en Laforgue in hun eigen taal kon lezen. Dit feit op zich al maakte je knetterstoned. Op je zeventiende keerde je in je eentje terug naar Lissabon, waar je onderdak kreeg bij twee verlopen tantes, die de hele dag zeurden om aandacht en een werkelijk supergestoorde oma, die alsmaar haar levenservaringen herhaalde en stevig van de port zoop. Je waagde je aan een serieuze literatuurstudie, maar dat bleek zo saai, dat je er spoedig mee kapte. Je las de belangrijkste Portugese dichters van jouw eeuw en je besloot om de boel te gaan overtreffen. Je probeerde met een drukkerij de kost te verdienen, maar dat bleek een vergeefse poging en nadat je oma stierf en je wat centen erfde, probeerde je met uitgeverij Ibis de boel aan het rollen te brengen, maar ook die onderneming strandde zonder enig succes. Dan maar doen waar je het beste in was, schrijven en nog eens schrijven, totdat je lichaam erbij neer zou vallen, door allerlei stresskwalen ingeteerd. Je werd vertaler, hulpboekhouder en handelscorrespondent. Daarmee hield je jezelf voor de rest van je bizarre leven in leven. Je werd een hoogst merkwaardige eenling, op straat nagekeken als een onaangepaste, halve zool, maar in wezen een voorloper van de mensheid, zoals je terecht besefte, maar wat je wel de zware tol van een troosteloos isolement opleverde. Je literaire arbeid, met name tot diep in de mystieke nachten, was je ware, vergeestelijkte leven. Je verdiepte je in occulte geschriften, je deed aan spiritisme en je schreef zelfs brieven aan de hoogst omstreden Aleister Crowley, die nogal doorgedraaid was in zijn theatrale voorstellingen. Toen deze magische kunstenmaker in Portugal was, hielp jij hem om zijn nep-zelfmoord te ensceneren, vast een zeer diepzinnige actie, wat hem veel extra, gestolen energie opleverde, maar zeg nu zelf, ver beneden de maat van waarlijk occultisme! Je gebruikte talloze pseudoniemen, die je diep uitwerkte tot ware personages, die hun eigen leven gingen leiden. Je flirtte met de publieke projectie van aanwezige schizofrenie, maar misschien was je jezelf wel sterk bewust van die aandoening en exploiteerde je het. Wat men bij sommige volkeren schizofrenie noemt, is bij andere volkeren sjamanisme. Ziedaar. Je was zeker geen onknappe man, maar toch ben je nooit getrouwd, je hebt zelfs nooit een seksuele relatie met een vrouw gehad, de enige platonische relatie was met een secretaresse genaamd Ofélia, typisch weer voor jou zo'n dromerige naam. Het valt me toch van je tegen, opgedroogde Romeo, je wordt toch crazy als je je hele leven de hand aan jezelf moet slaan? Daarbij was je natuurlijk wel een zware alcoholist en wenste je enkel de dekens van Morpheus, stelde je de grote slaap gewoon wat uit. Je was panisch voor nieuwe, onbekende mensen en plaatsen, die overgangen kon je niet handelen, wat al met al ook op een ernstige vorm van autisme kan duiden, toen nog niet bekende materie. Aan het einde van je geniale leven waren je haren flink uitgevallen en had je die beangstigende zelfdodingsblik van het totaal niet verder kunnen en willen, dus kwam de levercirrose, de alcoholvergiftiging als een verlossende zegen en niet als een onoverkomelijke plaag.

Schrijver: Joanan Rutgers, 11 september 2011


Geplaatst in de categorie: literatuur

4.0 met 1 stemmen 307



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)