Inloggen
voeg je verhaal toe

Verhalen

Zucht naar succes

Je zou toch geboren zijn met een bijzonder talent.
Vanuit de luier roept een bijdehante tante om een tennisracket. Bij het zien van een viool door een vijfjarige, herkent het honderduit pratende kind al het grootste deel van zijn leven. Mozart was op zijn elfde al hofconcertmeester en kreeg in die functie opdrachten tot componeren. Zijn hele leven stond in het teken van muziek.
Uitzonderlijk getalenteerde sporters stonden met de paplepel in de hand hun centrale bezigheid van de komende 25 tot 30 jaar uit te oefenen. Opvallende studenten worden zo goed als voor hun laatste tentamens van de universiteit geplukt om de teams in het bedrijfsleven te versterken.

Dansend en springend gaat het leven vanzelf. Met stevige blik en fiere stappen wordt de toekomst veroverd en veilig gesteld. Velen beseffen dat ze begunstigd zijn en nemen een verantwoordelijke houding aan. Een verplicht gevoel om de gaven tot nut te maken, eist steeds meer uren van de dag. Maar, succes blijft niet uit.

Ik begin er anders over te denken. Met een bijzonder talent, soms vroeg ontdekt, neemt het leven een wending en lijkt in een smalle fuik terecht te komen. De wereld begint aan de getalenteerde bollebozen te trekken en stuwt hen als van zelf in de richting waar talenten volledig tot hun recht komen. Van keuzevrijheid is weinig merkbaar en de getalenteerde mag van geluk spreken als hij zijn talent leuk vindt. Want dat is niet vanzelfsprekend.
Want als iemand beroemd is vanwege een bepaalde prestatie, een zekere rol of een gerespecteerde functie, dan wordt het vaak moeilijk om daar nog van los te komen. Romy Schneider kwam na de succesvolle Sissi trilogie nog nauwelijks van haar prinsessenimago af. Een politicus die op latere leeftijd een ommekeer maakt en een ander gedachtegoed gaat uitdragen, moet uit het beste hout gesneden zijn om geloofwaardigheid te behouden.
Het is waar dat een zekere beroemdheid ook kan leiden tot gemak om uitstapjes te maken in gebieden waar de talenten niet zo onderscheiden zijn. Maar de ketting ligt toch om dat ene ding, dat goed beheerst wordt en waar alles zich thuis voelt.

Ben ik nou echt van alle goede geesten verlaten? Ik bedoel, de basis voor succes ligt in het bezitten van bijzondere talenten. En daar zou ik nu anders over zijn gaan denken?
Jawel, ik zou erg graag succes hebben, ik geef het toe. Kijkend naar mijn lotgenoten [de kring beperkt zich tot Nederlands.nl] kan ik soms een jaloerse oprisping niet onderdrukken. Ik weet allerlei verklaringen op te sommen, zoek mijn gelijk en, zoals dat gaat, formuleer conclusies die bij mij passen en mij zinnen. Zo ben ik blijkbaar gekomen tot de formulering dat de zucht naar succes een verarmende uitwerking heeft op het persoonlijke leven. A la zoals in de eerste alinea’s is uiteengezet.
Waarschijnlijk redeneer ik zo, omdat mijn succes nauwelijks te bekennen is, dat weet ik ook wel. Maar toch vind ik dat mijn kwetsbaar gekweel ook wel hout snijdt. De keuze vrijheid wordt minder, het leven komt steeds meer in het teken van een beperkte omvang van bezigheden te staan en uiteindelijk gelooft men ook nog in de eigen onmisbaarheid. Dat laatste is de finale gevolgtrekking, die lijkt op mijn conclusie van de verarmende uitwerking van talent (wat zich niet uitdrukt in financiële armoede, waarbij juist van het tegendeel sprake kan zijn).

Ik hoef niet naar allerlei voorbeelden te zoeken. Elke stelling is met succes te verdedigen, zo flexibel is de logica wel. Voor elk voor is een even sterk tegen te plaatsen. Zodat het erop lijkt dat iedereen gelijk kan hebben. Of niemand, zolang het stellingen betreft die geformuleerd worden. Uiteindelijk kom je uit bij vage, onpraktische zegswijzen zoals “iedereen heeft gelijk” of “de waarheid bestaat niet”. Als je een spirituele leider bent, kun je daar hoge ogen mee gooien, maar op ons praktisch ingestelde en nuchtere niveau is er geen eer mee te behalen.
Dus moet ik nog beter uitleggen wat ík bedoel met de verarmende uitwerking van het bezit van een bijzonder talent. Daarmee plaats ik me natuurlijk in een kwetsbare positie, want alle getalenteerde schrijvers [die zich daar soms niet eens van bewust zijn], veren nu op. Aan de andere kant, heb ik het al omschreven, namelijk dat door het bezit van een uitzonderlijk talent het leven in een steeds smaller wordende fuik terecht komt, want veel meer kan ik er niet over zeggen.

Als je een uitnemend talent hebt om sprookjes te schrijven, zal het succes dat daarmee behaald wordt naar meer smaken. Zodat steeds meer tijd in het schrijven van sprookjes gestopt moet worden om het succes te blijven proeven. Ten aanzien hiervan kwam ik een mooie gedachte tegen van Friedrich Schiller, die hij Goethe toestopte op het moment dat men zijn experimenten niet noemde in een nieuwe uitgave van ‘Anfangsgründe der Naturlehre’ door J.C.P. Erxleben: “Het wàs niet anders en zal nooit anders worden. Weest u ervan verzekerd dat als u een roman of een blijspel heeft geschreven, u eeuwig en altijd een roman of een blijspel moet schrijven. Verder wordt er niets van u verwacht, niets erkend en zou de beroemde meneer Newton gedebuteerd hebben met een blijspel, dan zou men niet alleen zijn optica, maar zelfs zijn astronomie lange tijd hebben veronachtzaamd.” (Zie brief 122 uit Briefwechsel Schiller – Goethe)


Je kunt ook anders met het verlangen naar succes omgaan. Zolang er geen succes is, ben je blijkbaar niet goed [genoeg]. Dit besef is de grootste stimulans om vrij te blijven en [eventueel] te zoeken naar grensverleggende, mooie en tijdloze formuleringen [om even in het straatje van de schrijverij te blijven]. Zo kun je ook tijd maken voor andere dingen om het eigen leven te verrijken, zoals vrienden bezoeken of een wandeling maken. En blijven inzien dat eigen bezigheden met de nodige relativering bekeken moeten worden.
Zolang succes nog niet naar het hoofd heeft kunnen stijgen, is het daar niet te laat voor.

Schrijver: Willem Houtgraaf, 29 augustus 2005


Geplaatst in de categorie: vrijheid

1.2 met 9 stemmen 1.263



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)