Tango, de zee en Groningen

een lied van Violeta Parra

Om je te vergeten
bewerk ik de aarde
en in haar vind ik
de troost voor mijn verdriet

Voor mijn verdriet een blauw viooltje
voor mijn passie een rode anjer
om te weten wat mij toekomt
pluk ik de blaadjes van een witte kamille

uit 'weerzien met Chili' van Aafke Steenhuis en Jan Joos Teunissen

Bij een thema als de tango en de zee schiet de naam van de stad Groningen niet direct in je gedachten; het toeval wil dat Aafke Steenhuis schrijfster en kunstenares is en ze komt van Groningen. En een leuke bijkomstigheid is dat ze sinds lange tijd onze buurvrouw is.

Ze schrijft met veel passie over de Zuid-Amerikaanse cultuur, met name over Chili. Met haar man Jan Joost Teunissen verbleef ze ruim een jaar tussen de landarbeiders in het kader van de landhervorming. Samen schreven ze er een boeiend boek over dat het leven van deze mensen prachtig weergeeft.

Na twintig jaar keerden ze met hun kinderen terug om te zien hoe het de mensen verging, dat resulteerde in een tweede boek vol ontroerende verhalen, ‘Weerzien met Chili’.

In de tussen liggende tijd woonde ze bij ons op de dijk, schreef een aantal prachtige boeken en schilderde er lustig op los.

En op deze maartse zondagmiddag vertelde ze over haar passie voor deze mensen in dat verre Zuid Amerikaanse land.

De cultuur en de link tussen Groningen en Chili; de salpeterindustrie, de schepen die voor anker gingen in Delfzijl. Haar tocht over de zee vanaf de haven van Delfzijl en over de woeste zee en hun tocht als verstekeling op een schip dat door de Straat van Maghelhaen voer.

Ze las fragmenten voor uit de verschillende boeken aangevuld met kleine details die leuk zijn om te weten als lezer. Mij persoonlijk trof het fragment uit het verhaal ‘de blauwe trui’ het meest. Aafke las het voor alsof het gisteren plaatsvond en de emotie nog vast zat in haar keel. Het is een aangrijpend waar gebeurd verhaal dat laat zien dat toeval eigenlijk niet bestaat. En dat er zoiets is als lotsbestemming.

Het speelde zich af in de Buiksloterkerk; dit oude kerkje is prachtig gerestaureerd. Het riep nostalgische beelden op uit mijn eigen jeugd, het kerkje kon ik vanuit ons huis, dat op de Buiksloterdijk stond, zien liggen.

De landerijen en de buiksloterbreek maakten een aantal jaren deel uit van mijn leven. Het boerenland dat zich uitstrekte vanaf de Buiksloterdijk tot aan het Noord Hollands kanaal.

Samen met de jongen waarop ik waanzinnig verliefd was klom ik in het pikdonker over het hek van de kleine begraafplaats om elkaar trouw te beloven tot de dood, de aanleiding was een lied dat in die tijd populair was en dat de welluidende titel droeg ’ik hou alleen van jou op het kerkhof’.

Dat is inmiddels veertig jaar geleden. Nu stonden we glimlachend in het maartse zonnetje bij het hek en stapten daarna de kerk binnen.

De muren waren versierd met de schilderijen van Aafke en het thema was de tango. Haar directe manier van tekenen en schilderen zijn kenmerkend voor haar, de figuren hebben een grove bijna boerse uitstraling en ze liet het verdriet dat de tango in zich draagt bijna tastbaar op het papier achter.

Toen wij binnenkwamen was de zangeres aan het inzingen. Een warme donkere stem klonk ons tegemoet. En bij de opening bleek dat ook zij uit Groningen kwam. Haar moeder echter was Spaans. Ze vertelde hoe de band tussen het Groningse en het Zuid-Spaanse volk tot stand was gekomen in een kleine blauwe kamer en zong daarna haar eerste liefdeslied.

De combinatie van de verhalen en anekdotes en de prachtige gezongen teksten onder begeleiding van een geweldig muziekensemble maakte dat de middag ongemerkt en naadloos overging in de vroege avond. Om half zeven stonden we weer buiten, een hoofd vol verhalen en een hart vol muziek dat zich een weg zocht in onze geest om een herinnering te worden. We reden terug naar Nieuwendam. Om de sfeer niet meteen kwijt te raken aten we een hapje in de gezellige bistro Place du Nord, waar ze veel Spaanse muziek draaien. Onder het genot van nog een wijntje en heerlijk eten kwamen we weer terug in onze eigen Noord-Hollandse werkelijkheid, terug naar huis want voor je het weet is het weer Maandag. De gekochte CD van de muzikanten zullen we af en toe beluisteren om deze mooie middag opnieuw te beleven.

Voor info:

Aafke Steenhuis http://www.kunstinsite.nl/aafkesteenhuis/

Corrientes http://www.corrientes-cinco.nl/

De tango en de zee

Laat de muziek in pijn weerklinken
rijt de wond uiteen die mij verscheurt
geef mijn hart de klanken van de weemoed
zodat mijn oude ziel zich dieper kleurt

de trage tred van slepende akkoorden
vol van ingehouden passie en vuur
houden mijn weemoedig hart gevangen
kluisteren mijn geest in dit verdrietig uur

en in de zilte storm van mijn verlangen
dreunt de branding haar monotone zang
koester ik de herinneringen aan dat land
zo ver van mij vanwaar ik kwam