Ga jij effen beschuit halen
Ik kan mij nog herinneren dat een nichtje bij ons kwam logeren. Greetje heette ze. Het was vlak na de oorlog. Vijftien jaar was ik toen en keek mijn ogen uit naar dat lieve kind en knap dat ze was. Het was op een zaterdagmiddag toen we aan tafel zaten. De tafel was gedekt en altijd stond er een bus beschuit naast het broodmandje. Daar werd door de familie gretig gebruik van gemaakt, want een beschuitje ging er altijd in. Op de tafel stond verder een Edammer kaas waar je een plakje van kon afsnijden met een kaasschaaf, aardbeienjam en een potje suiker gemengd met kaneel. Dat laatste nam ik meestal, omdat ik dat zo lekker vond.
Mijn vader was gek op beschuit met aardbeienjam. Hij pakte de beschuitbus, haalde de deksel eraf en ik zag zijn gezicht minder vrolijk worden. Er zat nog maar één beschuitje in en dat was nog gebroken ook. Moeder keek naar me en zei:
''Ga jij effen bij de kruidenier een rol beschuit halen. Ik kreeg een kwartje mee en ging naar de kruidenier op de hoek van de straat. Wanneer je de deur van de winkel open deed, klonk er een bel en kwam de kruidenier er al aan. Hij kende al zijn klanten en je werd altijd door hem hartelijk begroet.
''Zeg het is Kees. Heeft je moeder wat vergeten?''
''Ja, een rol beschuit. Ik vind beschuit lekkerder dan brood.''
De kruidenier glimlachte en pakte een rol beschuit uit een doos en overhandigde die mij. Ik kreeg nog geld terug van het kwartje dat ik hem gaf. Toen ik thuis kwam, deed moeder de rol beschuit in de bus en zette het bij vader neer.
Vader keek opgewekt en haalde twee beschuiten uit de bus en legde ze op zijn ontbijtbordje, maar opeens schrokken wij ons een hoedje, want hij sloeg met zijn vuist keihard op de tafel en schreeuwde:
''Ik wil Bolletje.''
Moeder keek al naar mij, en zei:
''Heb je dat dan niet tegen de kruidenier gezegd. Je weet toch, dat wij altijd beschuit hebben van Bolletje, die zijn lekker knapperig.''
''Helemaal niet aan gedacht, mama'', zei ik.
Gelukkig nam vader het niet ernstig op en at het beschuit van het andere merk en zei, dat die ook goed was en nog goedkoper ook. Het liep dus goed af voor mij. Ik wist wel, dat vader altijd Bolletje beschuit wilde eten, maar mijn denkwereld was totaal gericht op Greetje. Een echte Hollandse boerenmeid met enorme borsten, vol slank en ze had lang blond haar en ze zat tegenover me. Mijn ogen kregen het zwaar te verduren.
Vlak na de oorlog was het brood nog op de bon, maar Greetje had van haar ouders twee heerlijke tarwebroden mee gekregen. Ik at er behoorlijk van en dacht nog aan de hongerwinter toen ik maar één sneetje brood van slechte kwaliteit per dag kreeg en ook nog in de rij moest staan bij de bakker, terwijl het hard vroor.
Beschuit heeft ook een functie bij de kraamvisites. Bij de geboorte van een jongen werd beschuit met blauwe en witte muisjes en bij de geboorte van een meisje werd beschuit met roze en witte muisjes getrakteerd. Wanneer kinderen in de Middeleeuwen op kraamvisite gingen, dan kregen zij meestal een suikerbol of een boterham met suiker.
Muisjes worden gemaakt van anijszaad en suiker. Anijszaad is namelijk heel goed voor de melkproductie in de borstklieren van de kraamvrouw.
In de Gouden Eeuw vertrokken veel zeilschepen uit de Zaanstreek voor een lange tocht over de zee en namen dan scheepsbeschuit als proviand mee. In de Zaanstreek waren ook de meeste beschuitfabrieken. Pas in de 18e eeuw is het beschuit gaan lijken op wat het tegenwoordig is. De bakkers gebruiken gist om het luchtig te laten zijn, en ook suiker en eieren. 'Ik wil Bolletje' was een reclamestunt van een kleine bakker, die later uitgroeide tot een groot bedrijf Bolletje genaamd.
Vroeger bakten de bakkers hun eigen beschuiten en die werden dan los verkocht, maar het gevolg was, dat de beschuiten spoedig zacht werden en niet lekker meer waren. Beschuit moet namelijk bros zijn en daarom werd de beschuitbus uitgevonden.
Nu ik veel ouder ben, eet ik nog elke ochtend twee beschuiten met suiker en kaneel. Heerlijk en thee erbij natuurlijk.
gmail.com
Biografie van deze schrijverGeplaatst in de categorie: voedsel
beschuit
86
Geef je reactie op deze inzending:
Van teveel suiker word je heel erg dik, dat zie je bij veel Marokkaanse vrouwen.
Boeiend, je beschuithistoriewetenswaardigheden! Nicht Greetje, ik was ook eens verliefd op een mooie nicht van mij. Ze had net zo'n depressieve look als ikzelf en fysiek natuurlijk puntgaaf.