Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn over filosofie

Ik moet begrijpen

Hannah Arendt zei ooit tijdens een interview ‘Ich muss verstehen’, door Hans Achterhuis vertaald naar ‘ik wil begrijpen’. Maar het is sterker dan dat. Het gaat niet zozeer om willen, maar om moeten. Ze kan niet anders dan proberen te begrijpen.

Zo begrijp ik haar en zo begrijp ik mijzelf. Ik probeer te begrijpen waarom Hamas Israël aanvalt en jonge mensen doodt die op enkele kilometers van de grootste gevangenis op aarde naar een muziekfeest gaan. De jonge mensen zijn natuurlijk onschuldig. Zij hebben de gevangenis niet gemaakt, maar wie enige empathie in de genen heeft, moet toch weten dat het nogal naar is dat op enkele kilometers van jouw huis waar alle ellende van de wereld zich verzamelt een frivool feest aan de gang is. Hun muziek waaide over de vlakte naar de armoedige overbevolkte vol door Nederland ongewenste vluchtelingen verzadigde Gaza-strook. Die jonge mensen waren onschuldig aan de gevangenis, maar toch wel behoorlijk bot.

Omgekeerd had Hamas toch kunnen weten dat als zij jonge mensen vermoordden en kidnapten, ze de wraak van een van de meest rechtse regimes die Israël ooit heeft gehad op zich af zouden roepen. Dat Israël zo hard zou terugslaan en zo irrationeel zou zijn dat ze alle kansen vergooiden om gegijzelde mensen terug te krijgen, dat was misschien niet te voorzien, maar dat er vele doden zouden vallen in de Gaza-strook, vele onschuldige doden, dat had Hamas kunnen weten. Ik probeer te begrijpen waarom Hamas dan toch deed wat ze deden. Mijn vermoeden is dat ze het deden om weer aandacht te krijgen en weer mensen vrij te krijgen. De inwoners van de Gaza-strook werden immers dagelijks door de Israëlische overheid getreiterd. Iedere inwoner is min of meer een gijzelaar van Israël. Dat land bepaalt of de Gazastrook voedsel en water krijgt en bepaalt wie van de strook in Israël mag werken en wie niet. En iedereen die mag werken kon dagelijks bij de grensovergang worden gepest. Het bloed werd onder de nagels vandaan gehaald. Dat je in je wanhoop een middel zoekt om daar verandering in te brengen is begrijpelijk. Het middel was ziek, maar welk middel hadden ze dan moeten inzetten?

Dat Israël nu Libanon binnentrekt is natuurlijk oerdom. De vrede wordt zo weer met een tiental jaar verder in de toekomst verschoven. Ik vrees dat het niet is om de mensen in het noorden van Israël weer de mogelijkheid te geven weer naar huis te gaan, maar vooral het gevoel van macht dat Netanyahu en de zijnen voelen. En het gevoel van onmacht. Dat ze na een jaar Hamas nog steeds niet hebben vernietigd, terwijl alles en alles in de Gazastrook kapot is gebombardeerd, dat moet toch een gevoel van onmacht geven. Ja, ze kunnen tanks ergens heen laten rijden en soldaten gebieden laten bezetten, maar achter elke boom, achter elk muurtje dat nog overeind staat, in elk gat in de grond dat een begin van een tunnel kan zijn, overal kan een vijand zitten.

En nu valt Iran Israël aan. Beperkt, ze kunnen veel meer, maar Iran wil geen oorlog. Israël is voor hen te ver weg, maar ja, ze willen ook niet te veel gezichtsverlies lijden. Het is ook te begrijpen, maar al dat begrip helpt mij dus geen barst verder. Ik kan immers niet tussen de partijen gaan staan en met Arjan Lubach roepen: EN NOU IS HET AFGELOPEN!

Ik moet het begrijpen. Hannah Arendt had de Tweede Wereldoorlog en de holocaust om te begrijpen, en Eichmann, de banaliteit van het kwaad. Arendt helpt mij om Hamas, Israël, Hezbollah en Iran te begrijpen, maar net als Arendt kan ik met al dat begrip maar heel weinig veranderen.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 3 oktober 2024


Geplaatst in de categorie: filosofie

4.3 met 3 stemmen aantal keer bekeken 237

Er zijn 9 reacties op deze inzending:

Bet Weter, 6 maand geleden
Bedankt voor je uitgebreide toelichting Jan. Wij staan er gewoon verschillend in. Natuurlijk is het voor veel “gewone” burgers aan beide kanten een uiterst ellendige situatie. Mijn overtuiging is dat Hamas geen vrede wil. Nu niet en nooit niet. Ja wellicht een staakt het vuren omdat het ze goed uitkomt op dit moment. Herstellen wat mogelijk is en op termijn weer opnieuw beginnen. Zolang Hamas in hun handvest hebben staan dat Israël van de aardbodem moet verdwijnen (Iran en Hezbollah idem dito) is er voor Netanyahu geen enkele reden om in te binden. Op een onmenselijke manier worden gijzelaars (ja ook vrouwen en baby’s) nog vastgehouden als onderhandelingsmateriaal.
Hamas was terecht bang minder bondgenoten te krijgen door vredesonderhandelingen met inderdaad diverse Arabische landen. Ja dat klopt denk ik en dat zou in mijn ogen een goede zaak zijn. Het woord “vrede” komt echter niet voor in het woordenboek van Hamas. Het zijn en blijven extreem fundamentalistische moslims (inclusief Hezbollah en de machthebbers in Iran) waar in principe niet mee te onderhandelen valt m.i. De kafirs mag je van alles beloven en je mag ze ook van alles voorliegen zolang je Allah daar mee behaagt. De waarde van mensenlevens (ook van eigen burgers) zijn volledig ondergeschikt aan de heilige (Jihad) doelen.

Waar het eindigt weet ik niet. Revolutie in Iran en het omvergooien van het regime daar zou kunnen helpen. Anders zie ik geen oplossing.
Door je toelichting begrijp ik je nu beter waarvoor dank.
Jan R. Lønsing, 6 maand geleden
@Bet Weter. Hamas is mede verantwoordelijk voor de huidige oplaaiing van de oorlog die Israël in 1948 is begonnen door Palestijns grondgebied 'leeg' te verklaren en nu Joods. Deze week las ik dat Hamas de aanval op 7 oktober deed, omdat diverse Arabische landen vrede met Israël dreigden te sluiten, waardoor Hamas nog minder bondgenoten zou overhouden. Hamas kon weten dat Israël zou terugslaan en is dan ook mede verantwoordelijk voor de Palesteinse doden. Maar als Hamas mede verantwoordelijk is voor Palesteinse doden is de Israëlische regering ook mede verantwoordelijk voor Israëlische doden. Ik begrijp uit de media dat Netanyahu de meeste, zo niet alle staakt het vuren voorstellen afwijst, soms voordat Hamas de kans krijgt dat te doen. Tegelijk kan de Israëlische regering weten dat Hezbollah en Hamas terug blijven schieten en Iran wel genoodzaakt is raketten af te schieten als het Israëlische leger zo hard in het offensief gaat.
Ik begrijp de doodsangst van veel Israëliërs, maar ook de doodsangst van veel Palestijnen. Onder beide volkeren zijn er mensen die menen dat als ze maar hard genoeg moorden, er een einde aan de oorlog zal komen. het feit dat beide kanten weten dat de ander terug zal schieten, maakt deze mensen verantwoordelijk voor de doden aan beide kanten.
Bet Weter, 6 maand geleden
Misverstand Marja?
Er staat wat er staat en dat maakt m.i. duidelijk waar Jan staat.

De zoektocht naar het begrijpen lijkt meer op een zoektocht naar onderbouwende verklaringen voor al eerder ingenomen standpunten. Iemand op veel fronten misverstaan toe te dichten slaat inderdaad de discussie dood.

Ook bedankt Marja
Jan R. Lønsing, 6 maand geleden
Dank Marja.
Bet Weter, 6 maand geleden
Ik weet het niet Marja.
Na herhaaldelijk overlezen komt het mij toch nog behoorlijk eenzijdig over. Zijn "inzichten" (conclusies) wijzen aan het eind van elke alinea naar Israël. In de eerste alinea vind ik de verwijzing naar gebrek aan empathie en botheid zeer onfris zelfs. Ik wil wel maar maar ik kan het niet anders lezen. In zijn onlangs geplaatste colums "Het Fatsoen van Israël" en "Voorkomende aanval" komt dat zelfde eenzijdige beeld naar voren volgens mij. Zal wel een gebrek zijn aan mijn empathisch vermogen dat ik het niet goed begrijp.(dat radicaliseren moet je met een korreltje zout nemen uiteraard).
Marja Raadt, 6 maand geleden
Kan hier sprake zijn van een misverstand?
Jan probeert in de huid te kruipen van de strijdende partijen: hij wil ('moet') begrijpen. Dan is het nodig in te zien waarom mensen ergens toe komen. Met radicaliseren heeft dat niets van doen.
Bet is kennelijk bang dat de zwarte piet eenzijdig bij Israël wordt gelegd. Maar dat kan Jans bedoeling onmogelijk zijn, zeker als je zijn columns en/of zijn boek hebt gelezen.
Het lijkt me ook geen onwil om de discussie aan te gaan, maar dan moet de discussie plaats vinden over reële uitgangspunten. Dat lijkt nu niet het geval omdat Bet de column van Jan niet goed heeft gelezen of begrepen. Lezen is ook een kunst, zeggen ze wel eens...
Bet Weter, 6 maand geleden
Ik weet niet wat ik met dit in mijn ogen licht cryptische en ontwijkende antwoord moet Jan. Wellicht houd je niet zo van discussies. Geen idee. Het kan ook zijn dat mijn beperkte verstandelijke vermogen me niet in staat stelt je reactie op waarde te schatten.

Dan maar een uitspraak van Hannah Arendt: “In een dictatuur is handelen makkelijker dan denken”

Mag jij invullen wie de dictaturen zijn.

“Maak het verhaal zelf af en kleur de plaatjes” (Freek de Jonge)

Succes
Jan R. Lønsing, 6 maand geleden
Ja maar - ik probeer empathisch te zijn. Niet alleen voor Israëliërs, overigens. Als dat radicaliseren is, wat is dan nog gematigd?
Bet Weter, 6 maand geleden
Je bent toch niet aan het radicaliseren Jan? In je columns betreffende Palestina/Israël lijken je uitingen steeds extremer te worden.

Mijn zeer korte samenvatting van je betoog vol vermoedens en vrees in het komen tot begrip:

“Die jonge mensen waren onschuldig…maar wel een beetje bot. “: De afschuwelijk afgeslachte, verkrachte en verminkte jongeren bedeel je achteraf nog even empathie loze genen en botheid toe. Een totaal irrelevante en onnodig kwetsende opmerking lijkt me. Die actie had niets te maken met overwaaiende muziek of de geestesgesteldheid van die jongeren. Die actie was al jaren voorbereid en gepland zoals je waarschijnlijk ook wel weet.

“Ja het was niet fris van Hamas….maar wat hadden ze dan moeten doen.” : Ja maar…..

“Israël treitert constant en is een oerdom en Iran wil helemaal geen oorlog maar…ach begrijpelijk toch” : Ja maar…..

Het komt mij voor dat je grossiert in Ja-maartjes zoals Derksen het ook kan. Hij is ook bijzonder bedreven in filosofische bespiegelingen.

Succes Jan je bent nog lang niet uitgedacht vermoed en vrees ik.
Misschien kan je eens bij Vandaag Inside aanschuiven om wat meer duidelijkheid te krijgen.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)