Zo gaat het mis
Op de avond als de eerste verkiezingsnederlagen en -overwinningen bekend worden, moeten lijsttrekkers voor zaaltjes gaan staan en hun aanhang een hart onder de riem steken of samen juichen. Vervolgens lopen ze bewust in de armen van journalisten die maar één vraag hebben: wat betekent deze uitslag? Wat heeft de kiezer gezegd?
En hier gaat het mis. De strijd ontbrandt over wat de kiezer heeft gezegd en de grootste winnaar en grootste partij mogen ook het hoogste woord voeren. Niemand kan op dat moment iets zeggen over wat de kiezers bedoelen met de uitslag en waarschijnlijk zal langdurig onderzoek ook niets zeggen. Er wordt gesproken over de kiezer, maar die is er helemaal niet. Er zijn miljoenen kiezers en die maken allemaal eigen afwegingen op het moment dat ze een vakje op een stembiljet rood kleuren. Sommigen zeer welbewust en anderen doen maar wat. Sommigen hebben een duidelijk idee van wat ze verwachten van de partij waarop ze stemmen en anderen willen vooral ergens tegen stemmen. Sommigen hebben meerdere argumenten en meerdere voorkeuren en beslissen op het allerlaatste moment en anderen hebben eigenlijk geen idee en doen hetzelfde. Maar, zo luidt de vraag: ‘wat bedoelt de kiezer?’.
Dat is één moment, en er zullen nog vele volgen, dat de leugen wordt uitgelokt. Het is de leugen waarvan toenmalig koningin Beatrix zei dat die regeerde. En bij de laatste verkiezing werd door één partij keer op keer uitgelegd, tot op de dag van vandaag overigens, dat de kiezer de toestroom van asielzoekers een halt wilde toeroepen. Dat was zogenaamd het enige wat de kiezer wilde en dat zou de PVV leveren. Ze konden het niet leveren, wisten ze al op de avond van de verkiezingen en eigenlijk ook daarvoor al – de VVD had het ook al jaren beloofd en kon het ook niet oplossen ondanks dat ze jarenlang in de regering de grootste waren. Maar het journaille wilde een verklaring en kreeg een verklaring van de wil van de kiezer, waarbij ze niet de kiezer vroegen, maar een politicus die er alle belang bij had om de wil van de kiezer naar zijn standpunt om te buigen.
En zo hebben wij meer dan een jaar zitten kijken naar een toneelstukje over een Haagse werkelijkheid dat niets met de verwarrende wil van de verzameling kiezers te maken had. Politiek is toneel. Politiek heeft altijd een beetje populisme in zich en altijd een beetje polarisatie, maar populisme en polarisatie staan altijd in de weg als je een heldere kijk op de werkelijkheid wil. Daarom kunnen goede politici goed balanceren tussen de twee p’s en de werkelijkheid. Maar sinds Pim Fortuyn hebben we een grote groep kiezers die dergelijke politici niet meer beloont en die groep vliegt van de ene naar de andere populist. Van LPF naar Trots op Nederland, wie kent ze nog. Van PVV naar FvD naar BBB naar NSC en nu weer naar de PVV. Zo ging het mis.
Ik vrees de richting waarop X, TikTok en Maurice de Hond de verwarde en verweesde kiezers de komende verkiezingen op sturen.
Geplaatst in de categorie: politiek