Een briljant columnist
49 jaar werd hij. Een briljant schrijver en columnist op zijn hoogtepunt. Pas geleden werd nog bekend dat zijn boek ‘De kleine keizer’ was bekroond. Je denkt dan: die Martin Bril is actief en weer helemaal beter.
En dan … dood.
Dus die slepende rotziekte die overwonnen leek, heeft toch teruggeslagen.
Bril was bij uitstek columnist. Misschien wel de beste in het Nederlandse taalgebied. Hij kon met weinig woorden veel zeggen. Of eigenlijk niet zeggen, hij schilderde met woorden en dat is nog beeldender.
In zijn bundel ‘Mijn leven als hond’ schrijft Bril over de tuinvogeltelling. Zijn huis staat midden in Amsterdam en zijn tuin is een paar vierkante meter groot, maar hij zal er aan meedoen. De dag ervoor maakt hij in de keuken die blauw staat van de rook een supervetbol. Daarmee hoopt hij mezen en mussen te lokken, zodat hij die kan tellen. Hij hangt de vetbol op in zijn tuin en installeert zich de volgende dag voor zijn raam. Pen en papier op schoot, verrekijker en vogelgids in de vensterbank. Bril schrijft:
‘ Ik keek op de klok: vijf over negen. Kom maar jongens, papa is er klaar voor.
Er kwam niets.
Ik nam de verrekijker ter hand en stelde scherp op de vetbol. Wat een goeie bol was het toch. Daarna bekeek ik het aanrecht van de achterbuurvrouw. Naast haar sapcentrifuge stond een fles witte wijn, leeg, en in haar afdruiprek stonden twee glazen, op de kop. Ik concludeerde dat zij bezoek had. Ik liet mijn versterkte blik langs het gordijn van haar slaapkamer glijden, maar dat bleef gesloten. Aan de waslijn op haar balkon zag ik een vetbol hangen, niet zo’n mooie als ik had, maar toch – een vetbol.
Ik vermande me en zette de verrekijker terug in de vensterbank. Het was inmiddels kwart over negen – waar bleven de vogels?’
49 jaar. Bril had ons nog zoveel waarnemingen kunnen laten meemaken. Nog zoveel moois kunnen schrijven. Het lijkt erop dat kunstenaars zoals hij niet oud mogen worden. Vooral componisten en schrijvers halen zelden de 60. Slijten ze te snel? Zeker, Martin Bril hield in zijn jonge jaren van een slok en snoof ook coke. Maar dat deed Jan Wolkers ook en die werd 81. Ook Harry Mulisch is een tachtiger en nog lang niet van plan ons te verlaten. Uitzonderingen bevestigen de regel.
Martin Bril is niet meer en wat zullen we zijn columns en verhalen missen. Maar we hebben zijn boeken tenminste. Dan dalen we opnieuw in Brils wereld. De wereld die hij voor ons ontdekte. Windmolens in de polder waarvan er altijd wel eentje stuk is. Een oude vrouw die met haar rollator midden op straat loopt om een muisje te redden. Zijn hondje dat over zijn baas opmerkt dat hij tijdens zijn ziekte een heleboel pillen slikte uit allerlei potjes.
De wereld volgens Bril is er en blijft er, ook al is zijn schepper heengegaan. En op een dag komt er een andere schrijver die in zijn geest verder schildert. Die zal Brils verrekijker uit zijn vensterbank weer ter hand nemen en scherp stellen…
Zie ook: http://www.georgeknottnerus.nl
Schrijver: George Knottnerus, 24 april 2009
Geplaatst in de categorie: overlijden
Eigenlijk vond ik hem de laatste jaren iets minder dan toen.
Niettemin: een columnist in hart en nieren en te vroeg overleden.