Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

De Koning mist wat en wij.....

Iedereen staat wel eens: geschokt stil midden in de Paleisstraat. Of iets verderop in de Raadhuisstraat. Met de schrik iets te missen. Maar je weet niet wat. Dan kom je jezelf pas echt tegen. Welnu in die pijnlijke leemte wordt vandaag voorzien. Ik weet wat je mist: een steeg, een steen en een koning.
Een steeg die plaats moest maken voor de moderne tijd. De Huiszittensteeg. Genoemd naar “armen huyssittenluyden". Naar mensen die nog thuis woonden maar van bedeling afhankelijk waren. Sinds de middeleeuwen.

Die steeg begon pal tegenover de achterkant van het Koninklijk Paleis aan de Dam. Van Nieuwezijds Voorburgwal over Spuistraat (tot 1868 Nieuwezijds Achterburgwal) tot Singel. De narigheid begon 1891 met de aankondiging door EMMA, Koningin-Weduwe, Regentes, van een wetsontwerp voor ‘een nieuw post- en telegraaf kantoor te Amsterdam, en voor en ten behoeve van de verbreeding van de Huiszittensteeg.‘ Een gouden kans voor het slopers- en moderniseringsgremium. Die wilden dramatisch openbreken voor de nieuwe tijd. Wie correct nadenkt weet dat er geen nieuwe tijd is. De tijd loopt gewoon door. Dat is dus gewoon geen argument.

De steeg verdween helemaal in 1895. Om plaats te maken voor een gigantische doorbraak. Die de stad voor altijd zal verminken. Om ons nu ook nog met een vraag op te schepen waar toen iedereen het antwoord op wist. Namelijk waarom die steeg zo geheten terwijl daar geen huiszittenhuis was?

Het antwoord staat op de steen die u mist. Opgeslagen nu in het Amsterdams Historisch Museum.
Dit Huys is Ghetymert in
Die ere Gods tot Behofte
Des arme Huijszitten anno
MCCCC en(de) LXXXVI
Stichtingssteen Nieuwezijds-huiszittenhuis 1486.
Er stond dus wel zo’n huis. Na sloop in 1710 werd de steen ingemetseld in ‘t hoekhuis aan de Spuistraat. Na sloop rond 1870 in depot van het Amsterdam Museum. Als je lang vraagt mag je hem misschien zien.

Wanhoop. Daar sta je te midden van al dat gierend verkeer. Het huilen nabij. Je mist dan de Koning. Die je ziet staan. Vanuit zijn werkkamer delend in het gemis van steeg en steen. Met zo’n grote symbolische uitdrukkingswaarde voor het teder inlevende samengevoel der Oranjes. Met ons en speciaal al die armelui die vernikkelend de hort op moeten voor een hap eten. Maar dapper thuis blijven wonen. Willem-Alexander aanspreekbaar vanaf straat in zijn werkpaleis. Raam open, lekker lullen. Dat is niet gebouwd voor de show.

Zat hij er je zou je gemis met hem kunnen delen. Maar je moet ook hem nog missen. Hij heeft een noodpaleis in zijn achtertuin laten bouwen. Wat een gemis alles bij elkaar. Het voelt misschien alsof ze je uit je armoe schoppen.

Steek dan maar die straat over. Langzaam maar zeker. Zodat het voortijlend verkeer de tijd krijgt je te zien.


Zie ook: https://www.flickr.com/photos/vvag/3372370883/

Schrijver: Jos Zuijderwijk
1 november 2014


Geplaatst in de categorie: geschiedenis

4.4 met 7 stemmen 212



Er is 1 reactie op deze inzending:

Naam:
J.de Groot
Datum:
2 november 2014
Vanmiddag liep ik in de Raadhuisstraat,
ik moest ineens aan deze column denken.
Geen steeg en zelfs geen ("Burger" King).
Wel verkeer en nog meer verkeer, volgende keer neem ik maar een bijltje mee, om me een weg te banen, ik hak gewoon mijn eigen steeg!
Ik zie je wel in een van die portieken van die steeg dan. Misschien is de KONING er ook wel?
Maar die sturen we gewoon naar zijn eigen werkpaleis terug, zal lekker worden zeg...

(laten we maar lachen Jos!)
Maar weer een mooie column!

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)