Nieuwe tirannie
Zolang problem-solving tot de eerzame beroepen wordt gerekend, is er hoop. Ik vind het daarom begrijpelijk dat ‘democratie’ in deze tijd onder het vergrootglas ligt. De grondlegger van democraten66, Hans van Mierlo, bewonderde de reportages van Alexis de Tocqueville, de edelman die lang geleden (omstreeks 1830) een studiereis door Amerika maakte. Angstaanjagende machthebbers als Hitler en Stalin hadden De Tocqueville’s scherpe observaties, gepubliceerd in het tweedelige ‘Over de democratie in Amerika’, onder hun hoofdkussen liggen.
Van Mierlo: ‘deze Fransman heeft de beste studie over democratie als politiek systeem geschreven’. Het ligt dus voor de hand dat hedendaagse politici zijn sublieme geschriften blijven bestuderen. Hij toont aan hoe iedere democratie tot despotisme vervalt en daarna desintegreert in tirannie. Decentralisaties (de hulpbehoevende burger kan zich tijdens kantooruren) bij gemeentelijke loketten vervoegen) dienen alleen als dekmantel.
De Tocqueville’s toekomstbeeld? Het individu laat zich naar een steeds kleiner territorium verdringen. Staatsburgers zullen steeds minder capabel zijn om egoïsme en individualisme te omzeilen. Met andere woorden, ze worden speelbal van algoritmes (‘deze brief werd geautomatiseerd aangemaakt’) en computerstoringen, want ze verdwijnen tussen de ambtelijke molenstenen van pseudo-zorgzaamheid. Dat zien we momenteel gebeuren, maar we zijn te verzadigd en te zelfgenoegzaam om werkelijk in opstand te komen.
Alexis de Tocqueville was 26 toen hij, als een Ruben Terlou avant la lettre, aan zijn reisavontuur begon. Hij zou gevangenissen bezoeken en de gang van zaken in de Amerikaanse rechtspraak inspecteren, maar de Franse overheid trok zijn dotatie op het moment van vertrek in. ‘Over de democratie in Amerika’ staat vol interessant geformuleerde schijncontradicties: ‘hoe meer een land haar burgers een verzorgd bestaan garandeert, hoe krampachtiger een bevoogdend machtsapparaat haar mensen onmondig probeert te houden’. Dit werd honderdtachtig jaar geleden geschreven en kan onverkort worden geëxtrapoleerd naar de armzaligheid waarin we verkeren.
Dat is de reden waarom ‘de nieuwe tirannie van Grapperhaus & Schouten’ zich ontwikkelt tot ‘n gênante brandstapel van hamstergedrag, onbehagen en welvaart. De Tocqueville zou Nederland kwalificeren als mild-despotisch en hij zou de regering afdoen als heersers die een ‘van-de-wieg-tot-het-graf’-leven beloven, maar zelf bepalen wat goed is voor de meute. Volstrekte willekeur, dus.
22 december 2019
Geplaatst in de categorie: politiek
Niet geschikt voor in de webben van kleverige slijmdraden gevangen alle zotte koek slikkende burgers..