Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumns

Na vervelend gelijk toch een sprankje hoop

Lang, lang geleden was ik tegen de Amerikaanse invasie in Afghanistan. Ik voorspelde dat het slecht zou aflopen. Partijgenoten beweerden echter dat het heel belangrijk was dat ook Nederland er troepen heen zou sturen. ‘Denk aan de positie van de vrouwen!’ werd me voor de voeten geworpen. Het was een gedachte die ik wel een beetje vreemd vond, want als we troepen naar alle landen moeten sturen waar de positie van vrouwen in het geding is, hebben we een verhoging van ons defensiebudget nodig die ver boven de vijf procent uit stijgt. Bovendien hebben we dan geen defensie maar, maar een aanvalsmacht.

Maar ik was vooral bang dat we weg zouden gaan, voordat er een stabiele Afghaanse regering zou zijn die respect had voor de positie van vrouwen. En voor mensenrechten in het algemeen. Ik hoopte dat ik ongelijk zou krijgen, maar ik wist bijna zeker dat ik vervelend gelijk zou krijgen.

Dat heb ik nu. Maar ik had nog een voorspelling. Die tweede voorspelling was wat hoopvoller. Ik dacht dat als we ons niet met Afghanistan zouden bemoeien, ze er zelf wel achter zouden komen dat het verstandig is vriendelijk met vrouwen om te gaan. De Afghanen zouden zien dat mensen, ook mannen, in de Westerse wereld gelukkiger zijn als er respect voor vrouwen is zonder die vrouwen achter slot en grendel op te bergen en zonder ze in boerka’s te hullen. Ik geloof dat je veel meer kans maakt mensenrechten te verspreiden door het goede voorbeeld te geven dan door van mensen aan de andere kant van de loop van een geweer te eisen dat ze mensenrechten respecteren. Die mensen respecteren dan vooral de kogel in de loop van het geweer en niet de mensenrechten. Het is moeilijk te begrijpen wat mensenrechten zijn als je zelf die rechten niet krijgt.

De Westerse legers in Afghanistan hebben de boel zoals ik vreesde enorm verziekt. Ze hebben de meest radicale Afghanen aan de macht gebracht. Zelfs de rechten van mannen worden ingeperkt: je moet een baard dragen en een spijkerbroek is ook voor mannen verboden. Maar, zo las ik gisteren in de NRC, sommige leden van de Taliban beginnen zich wel af te vragen of het allemaal wel nodig is, dat radicale. Ze beginnen voorzichtig stapjes te zetten naar iets meer vrijheid. Het gaat niet snel. Maar het zijn de eerste signalen dat mijn tweede voorspelling ook uit gaat komen.

Dat gaat nog een hele tijd duren en we moeten vooral al die jaren van Afghanistan afblijven, maar het kan. Ook het radicale Nederland van de tachtigjarige oorlog heeft veel geloofsvrijheid meegemaakt.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 16 mei 2025


Geplaatst in de categorie: actualiteit

3.8 met 5 stemmen aantal keer bekeken 522

Er zijn 7 reacties op deze inzending:

Bet Weter, 3 maand geleden
Ok Jan. De tijd zal het leren. Ik heb 1 jaar in Pakistan (voor Afghaanse vluchtelingen) en 4 jaar in Afghanistan (ngo) gewerkt en heb daar door een andere (wellicht bevooroordeelde) kijk op de zaak.

Houdt jouw redenatie dan in dat we ons maar afzijdig moeten houden van elk conflict in het midden-oosten?
Jan R. Lønsing, 3 maand geleden
Weer terug bij af dus: als je niet wil aangeven welke feiten niet kloppen, kan ik geen argumenten geven.

Uiteraard is er een gematigde Taliban, maar die is natuurlijk wel radicaal conservatief vergeleken bij elke Nederlandse humanist. Elke grote beweging heeft fanatici en meer pragmatisch ingestelde leden, corrupte leden en meer integere leden. Ik heb net over relatief gematigde leden van de Taliban.

Daarnaast is de Taliban machtig geworden dankzij Amerikaanse steun tijdens de Russische bezetting van het land - die ook al weinig goeds bracht.

Lees ook (voor feiten): 'Onvoorspelbaar verleden, de Nederlandse oorlog tegen de niet-bestaande vijand in Afghanistan' van Norte over de 'succesvolle' Nederlandse aanwezigheid aldaar.
Bet Weter, 3 maand geleden
Tja Jan tegen zoveel hapsnap feitjes en drogredenen om je gelijk te claimen kan ik niet op.

Oh ja, gematigde Taliban bestaat alleen in jouw hoofd ben ik bang.
Jan R. Lønsing, 3 maand geleden
Reactie op 1: veel projecten zijn al vastgelopen tijdens de aanwezigheid van de buitenlandse troepen door onwetendheid en corruptie. Nederland leverde bijvoorbeeld closetpotten in verband met de broodnodige hygiëne, maar beseften niet dat zoiets zinloos is zonder waterleiding en riolen.

Reactie op 2: klopt. Maar door het vertrek waren er nog grotere vluchtelingenstromen. Tel uit de winst.

Reactie op 3: Die stabiliteit bleek zodra de Westerse steun vertrok. Ondanks overmacht in kwaliteit van wapens, training en aantallen, stortte het regime als een kaartenhuis in elkaar. Het was niet af – en dat was mijn voorspelling: we zouden niet lang genoeg blijven.

Reactie op 4: klopt, in Kaboel en andere steden die onder Westerse controle stonden.

Reactie op 5: Westerse troepen hebben oorlogsmisdaden uitgevoerd. Er werd dus wel degelijk het een en ander verziekt. Denk aan de rechtszaken tegen Australiërs, Britten en Abu Graibh.

Reactie op 6: zie reactie op 3.
Reactie op 7: zie reactie op 4.

Reactie op 8: waarschijnlijk hadden in die twintig jaar gematigde Taliban meer kansen kunnen benutten als de Amerikanen en hun bondgenoten er niet waren gekomen.

Reactie op 9: jij vindt het niet cynisch om zonder enig duurzaam succes te claimen dat de Westerse afwezigheid beter was dan er niet komen? Dat na 3.600 omgekomen Westerse militairen en een veelvoud van Afghaanse slachtoffers na 20 jaar?

Reactie op 10: West-Duitsland en Japan zijn na 1945 nette landen geworden, zonder de medewerking van Duitsers en Japanners en het goede voorbeeld dat de Amerikaanse, Britse en in mindere mate de Franse bezetters gaven. Dus ja, er zijn ook andere voorbeelden.
Bet Weter, 3 maand geleden
Nou ik zal een poging wagen Jan.
Laat ik bij de Russische terugtrekking uit Afghanistan 1989 beginnen. Na strijd tussen de gevestigde communisten en de Mujahadien nam de laatste in 1992 de macht over. Interne strubbelingen leidden tot machtsovername van de Taliban in 1996. Miljoenen Afghanen vluchtten daarna naar voornamelijk Pakistan en Iran.
Na 9/11 en de weigering van de Taliban om Bin Laden uit te leveren werd de Taliban (Al Qaida) verdrongen door de USA.

1. De buitenlandse krijgsmachten (uit vele landen) die van 2001 tot 2021 (NAVO, ISAF etc.) aanwezig waren in Afghanistan hebben de bevolking veel positiefs opgeleverd. Op landbouw en veeteelt gebied en aan irrigatieprojecten en verbetering van de infrastructuur zijn grote sprongen gemaakt. Ook op het gebied van onderwijs werden goede resultaten geboekt.
2. Miljoenen ontheemde Afghanen konden uit vluchtelingen kampen eindelijk naar “huis” terugkeren door de inmenging van buitenlandse troepen
3. Ook werden er goede resultaten geboekt bij het vormen van redelijk stabiele regeringen met een functionerend parlement. Ook het vormen van leger en politiemacht nam steeds betere vormen aan. Dit alles door training van buitenaf. Men kan spreken van een beginnende democratie in die periode.
4. De bevolking kreeg een behoorlijke vorm van vrijheid die onder de Taliban ondenkbaar zou zijn. Vrouwen hoefden niet in boerka’s de straat op. Ze konden zelfs aan het werk. Ze konden onderwijs volgen ook na de lagere school.
5. Verziekt werd er dus weinig Jan. Dat begon in de eerste periode van Trump die dacht buiten de Afghaanse regering wel een deal met de Taliban te kunnen sluiten. Hij wou gewoon weg uit Afghanistan ongeacht de consequenties voor het volk.
6. Die aftocht verliep desastreus en is in mijn ogen een schandvlek op het beleid van niet alleen de USA. De Taliban houdt zich niet aan afspraken (waarom zouden ze dat tegen kafirs) en we zijn weer terug bij af.
7. In die 20 jaar heeft een groot deel van de bevolking kunnen proeven aan een redelijke mate van vrijheid en een economische opbloei.
8. Die door jouw genoemde radicalen waren voor 2001 ook al aan de macht. Ja Trump en Biden hebben ze weer aan de macht geholpen wat een grote schande is in humanitair opzicht.
9. Maar van Afghanistan afblijven zeg je. Het lost zich vanzelf wel op denk je. Gaat wel wat jaartjes duren, vermoed je. Ik vind dat een nogal cynische opvatting. Ik ken nog een conflictje in het Midden-Oosten waar de hele wereld zich dagelijks mee bezighoudt. Moeten we daar dan ook niet afblijven en lost het zich vanzelf wel op? En zo zijn er legio conflicten op te noemen.
10. Dat goede voorbeeld geven, zoals je zegt, en dat de mensen dan wel zien dat het anders moet komt mij licht arrogant over. Wij doen het goed en de anderen doen het fout.

Nou 10 puntjes. Voorlopig wel weer genoeg denk ik.
Jan R. Lønsing, 3 maand geleden
Beste Bet Weter, dit is wel erg makkelijk. Het doet me denken aan de reactie van burgemeester Schuiling op mijn boek 'Het Verzet Van Haren'. Dat zou fictie zijn.
Bij nader informeren naar zijn onderbouwing, bleef hij het antwoord schuldig, want hij wilde het boek niet nog een keer lezen.
Ik weet niet alles over Afghanistan, maar hoe kan ik mij te weer stellen als je niet zegt welke feiten niet kloppen? Noem er drie, of twee, of desnoods één.
Bet Weter, 3 maand geleden
Je verhaal rammelt aan zoveel kanten dat het haast onbegonnen werk is om kritisch te reageren. Verdiep je eerst eens in de feiten Jan. Wellicht dat je dan in het herhaaldelijk benoemen van je gelijk in vele columns tot een genuanceerder inzicht komt.

Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)