Dagcolumn

God, oorlog en functioneel bloot

‘Typisch Nederlands’ is zo’n cliché waarmee landnoten ergernis over van alles en nog wat samenvatten (nietwaar Frank?). Wie deze woorden in de mond neemt, generaliseert en kan om die reden nauwelijks serieus genomen worden als een vertolker van een interessante analyse. En toch… elke keer als zo’n racistische dooddoener bij een gesprekspartner van de tong rolt, kriebelt er wat in mij: vanwaar die neiging om alles wat je niet zint aan 'de' volksaard op te hangen?

Aanleiding was een gesprek over de wederkerende en voorspelbare thema’s in de Nederlandse film: god, gereformeerde opvoeding, rechtlijnige vaders (bij voorkeur dominee), oorlogstrauma’s en veel seks. Plat en hard. Typisch Nederlands. Vooral seks schijnt zo overdadig in Nederlandse films te worden gebruikt dat tegenstanders de term functioneel bloot hebben bedacht (lijkt me ook een mooie column: Zinloos geweld en functioneel bloot).

Zo er iets als volksaard bestaat, vind je die natuurlijk terug in films en de boeken waar ze aan ontleend zijn. Maar thema’s veranderen met de tijd. Een hele generatie schrijvers (Wolkers, ’t Hart en Mulisch voorop) is in meer of mindere maten geobsedeerd door God, oorlog en seks (Wolkers). De jongste generatie heeft het alleen nog over seks.

Rond de eeuwwisseling werd de lijst van de beste Nederlandse films ooit opgesteld. De top: 1. Turks Fruit (Paul Verhoeven); 2. Soldaat van Oranje (Paul Verhoeven); 3. Karakter (Mike Van Diem). Films doordrenkt van typisch Nederlandse thema’s, en klaarblijkelijk geliefd bij de massa. ‘Spetters’, de film die de beklaagde platheid tot kunst verhief, staat op 34 in die lijst. Maar Abel (nummer 4), Spoorloos (5) en De Poolse bruid (6) tonen aan dat er meer te zien is dan grimmig calvinisme en dat het publiek dat ook waardeert.

Dus wie nu nog beweert dat Nederlandse filmmakers maar één kunstje flikken, is de laatste twintig jaar niet meer naar de bioscoop geweest en heeft veel moois gemist. Bijgevoegd 25(!) films die allemaal het aanzien waard zijn, zonder dat daar veel dominees, boze vaders en blote tieten aan te pas komen. Gaat dat zien, cultuurbarbaren.

1 Spoorloos (George Sluizer) - 1988
2 Lap rouge (Lodewijk Crijns) - 1996
3 De Noordelingen (Alex van Warmerdam) -1992
4 De Poolse bruid (Karim Traïdia) - 1998
5 Abel (Alex van Warmerdam) -1986
6 Paradise now (Hany Abu Assad) - 2005
7 Zusje (Robert Jan westdijk) - 1995
8 Interview (Theo van Gogh) - 2003
9 Hufters en hofdames (Eddy Terstal) - 1997
10 Lagrimas negras (Sonia Herman Dolz) - 1997
11 Leedvermaak (Frans Weisz) - 1989
12 Simon (Eddy Terstal) - 2004
13 Siberia (Robert Jan westdijk) - 1998
14 De jurk (Alex van Warmerdam) - 1996
15 Van God los (Pieter Kuipers) -2003
16 Fanfare (Bert Haanstra) - 1958
17 Ober (Alex van Warmerdam) - 2006
18 Cloaca (Willem van de Sande Bakhuyzen) - 2003
19 Shouf shouf habibi (Albert Ter Heerdt) -2004
20 O amor natural (Heddy Honigman) – 1996
21 Lek (Jean van de Velde) - 2000
22 Phileine zegt sorry (Robert Jan Westdijk ) - 2003
23 Pretpark Nederland (Michiel van Erp) – 2006
24 Hoogste tijd (Frans Weisz) - 1995
25 06 (Theo van Gogh) – 1994

Schrijver: Harry van Dooren, 29 augustus 2007

hvandooren

zonnet.nl

Biografie van deze schrijver

Geplaatst in de categorie: film

film

volksaard

neder

volksaard

nederlands

3.9 met 12 stemmen

1.464

Er zijn 6 reacties op deze inzending:

Naam:: Natasja
Datum:: 15 januari 2008; Nou bedankt! Ik ben er klaar voor, kan eindelijk ziek worden, met dit typisch Nederlandse weer ;)

Leuke column.!

Naam:: Harry van Dooren
Datum:: 8 september 2007
Email:: hvandoorenzonnet.nl; Frank, aanvaard mijn excuses voor de onbedoelde verdachtmaking dat juist jij je zou hebben bezondigd aan mijn 'weerzinnetje'.
En over de top-25: Ik schreef niet anders dan dat ze 'het aanzien waard zijn'. Goed of slecht, dat moeten de kijkers zelf maar uitmaken.
Het lijkt me objectief onmogelijk dat een film 'geen enkele kwaliteit' heeft (en dan zeur ik even niet dat kwaliteit zonder goed of slecht ervoor, een holle kwalificatie is - ik begrijp immers waar je heen wilt). Een lekkere acteur kan tenslotte voor de fan een zwak script goedmaken; een briljant verhaal kan de aandacht afleiden van een houtjes-touwtjes-productie, etc. Hoofdzakelijk een kwestie van smaak.

Naam:: Frank F. van Keeren
Datum:: 31 augustus 2007
Email:: Frankfvankeerenhotmail.com; Toegegeven, ik houd van klagen. Maar typisch Nederlands? Ik kan me niet herinneren (noch kan ik nalezen) dat ik die term ooit gebruikt heb. Sterker nog: in mijn voorlaatste column schreef ik dat Nederland zo slecht nog niet is.

Toch kan ik niet veranderen dat een aantal films uit bovenstaande top-25 iedere vorm van kwaliteit ontbreekt. Met name de films die ik gezien heb!

Niet typisch Nederlands, gewoon slecht!
Doch, niet altijd is kwaliteit een eerste vereiste :-)

Naam:: Outsider
Datum:: 29 augustus 2007; Bij de uitdrukking 'typisch Nederlands' trekken de tenen mij ook altijd krom in de schoenen. Het suggereert dat de dingen waar men zich aan ergert alleen bij Nederlanders voorkomen en dat andere volken wat dat betreft beter zijn. Hetzelfde heb ik als mensen bij één of andere ramp of moordaanslag gaan roepen: 'Ik wil weg uit Nederland.' Alsof Nederland zo ongeveer het slechtste land ter wereld is. Wie eerlijk is, kan toch niet anders dan toegeven dat Nederland eén van de welvarendste en vreedzaamste landen ter wereld is. Maar nee, velen roepen liever dat Nederland een ***land is dat door onze politici naar de *****n is geholpen.

Naam:: Jan Herman Brood
Datum:: 29 augustus 2007; Ik vind het een leuke column.

Naam:: Huisgenoot
Datum:: 28 augustus 2007
Email:: huisgenootplanet.nl; We zullen zien.

Geef je reactie op deze inzending:

Week 15	Week 14
Week 13	Week 12
Week 11	Week 10
Week 9	Week 8
Week 7	Week 6
Week 5	Week 4
Week 3	Week 2
Week 1	Week 0

Week 52	Week 51
Week 50	Week 49
Week 48	Week 47
Week 46	Week 45
Week 44	Week 42
Week 41	Week 40
Week 39	Week 37
Week 36	Week 35
Week 34	Week 33
Week 32	Week 31
Week 30	Week 29
Week 28	Week 27
Week 26	Week 25
Week 24	Week 23
Week 22	Week 21
Week 20	Week 19
Week 18	Week 17
Week 16	Week 15
Week 14	Week 13
Week 12	Week 11
Week 10	Week 9
Week 8	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1

Week 52	Week 51
Week 49	Week 48
Week 47	Week 46
Week 45	Week 44
Week 43	Week 42
Week 41	Week 40
Week 39	Week 38
Week 37	Week 36
Week 35	Week 34
Week 33	Week 32
Week 31	Week 30
Week 29	Week 28
Week 27	Week 26
Week 25	Week 24
Week 23	Week 22
Week 21	Week 20
Week 19	Week 18
Week 17	Week 16
Week 15	Week 14
Week 13	Week 12
Week 11	Week 10
Week 9	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1

Week 52	Week 51
Week 50	Week 49
Week 48	Week 47
Week 46	Week 45
Week 44	Week 43
Week 42	Week 41
Week 40	Week 39
Week 38	Week 37
Week 36	Week 35
Week 34	Week 33
Week 32	Week 30
Week 29	Week 28
Week 27	Week 26
Week 25	Week 24
Week 23	Week 22
Week 21	Week 20
Week 19	Week 18
Week 17	Week 16
Week 15	Week 14
Week 13	Week 12
Week 11	Week 10
Week 9	Week 8
Week 7	Week 6
Week 5	Week 4
Week 3	Week 2
Week 1

Week 52
Week 51	Week 50
Week 49	Week 48
Week 47	Week 46
Week 45	Week 44
Week 43	Week 42
Week 41	Week 40
Week 39	Week 38
Week 37	Week 36
Week 35	Week 34
Week 33	Week 32
Week 31	Week 30
Week 29	Week 28
Week 27	Week 26
Week 25	Week 24
Week 23	Week 22
Week 21	Week 20
Week 19	Week 18
Week 17	Week 16
Week 15	Week 14
Week 13	Week 12
Week 11	Week 10
Week 9	Week 8
Week 7	Week 6
Week 5	Week 3
Week 2	Week 1
Week 0

Week 53
Week 52	Week 51
Week 50	Week 49
Week 48	Week 47
Week 46	Week 45
Week 44	Week 43
Week 42	Week 41
Week 40	Week 39
Week 38	Week 37
Week 36	Week 35
Week 34	Week 33
Week 32	Week 31
Week 30	Week 29
Week 28	Week 27
Week 26	Week 25
Week 24	Week 23
Week 22	Week 21
Week 20	Week 19
Week 18	Week 17
Week 16	Week 15
Week 14	Week 13
Week 12	Week 11
Week 10	Week 9
Week 8	Week 7
Week 6	Week 5
Week 4	Week 3
Week 2	Week 1