Democratie
Wie een boek schrijft over democratie neemt een enorme gok. Er is veel geschreven en er wordt ontzettend veel geschreven over democratie. En toch doe ik het. Ik moet wel gek zijn.
Mijn eerste stelling is: Nederland is geen democratie. Dit heb ik niet zelf bedacht, maar leen ik van een Amerikaan. De tweede stelling is: wat we wel hebben is het waard om met hand en tand te worden verdedigt. Tot zover ben ik dus anders dan veel boeken over democratie.
Aan de ene kant heb je de school van Van Mierlo, Van Reybrouck en Van Putten die het een prima systeem vinden, maar wel een systeem dat moet worden gemoderniseerd aan de hedendaagse tijd. Onze democratie is sinds 1848 of 1918 niet meer verandert, zeggen ze, dus wordt het tijd om het aan te passen. Op zich vind ik dat een raar argument. De tijd komt niet naar de stembus, maar mensen komen naar de stembus. Maar als ik dat opwerp, laat ik eerlijk zijn, dan geven ze natuurlijk aan dat de niet de tijd, maar de cultuur is verandert. Deze mensen willen referenda, burgerberaden, gekozen burgemeesters, formateurs en minister presidenten. Allemaal Amerikaanse uitvindingen en allemaal zaken die in de Verenigde Staten niet hebben gewerkt. Maar goed, wat volgens de wet van Yhprum kan alles wat ergens niet werkt, elders toch werken. Referenda hebben in Zwitserland het land niet naar de afgrond gebracht. Dat doet klimaatverandering wel, maar referenda niet.
Dus ik ben niet van deze school. Een tweede school geeft de schuld aan de media. Dat is de school van Putnam, Andree en Luyten. Deze school snapt er volgens mij meer van. Zij ontdekken dat onze cultuur onder druk van de televisie (de Putnam van Bowling Alone) en sociale media (Andree, Luyten en de latere Putnam) polariseert en het sociale netwerk uit elkaar spat. In tegenstelling tot de meer invloedrijke eerste school, hebben ze een verklaring die niet samenhangt met de tijd of een niet nader beschreven verandering van de cultuur, maar beginnen ze met een oorzaak, gaan verder met een cultuurverandering en komen dan uit bij de bedreiging voor de democratie. Hier ben ik het ook mee eens, op één punt na.
Namelijk dat we geen democratie hebben. Dat is de derde school van Michels, Schumpeter, Dahl en Drees. Hij lijkt op die van Wilders, Le Pen en Farage die vinden dat burgers geen macht meer hebben en die de controle willen terugpakken voor de Nederlanders, de Fransen en de Britten. Maar er zit een groot verschil tussen deze vierde school, voor het gemak ook wel populisten genoemd, en de derde school. De derde school is van mening dat we nooit iedereen het gevoel kunnen geven dat ze invloed hebben, terwijl de vierde dat wel belooft. Het enige dat iedereen moet doen is Wilders, Le Pen of Farage volgen.
Uiteraard leidt populisme niet naar macht voor het volk. Overal waar ze aan de macht komen, leidt het tot een corrupt regime dat in naam van het volk, het teruggeven van democratie en andere hogere waarden zo weinig mogelijk macht aan het volk geeft. Michels, Dahl, Schumpeter en Drees zien meer in het doormodderen met wat we wel hebben: een polyarchie. En ik ben dus van de derde school. De school die veel te weinig aandacht krijgt. Daarom waag ik het toch maar om een boek over democratie te schrijven.
home.nl
Biografie van deze schrijver
democratie
6
Geef je reactie op deze inzending: