Inloggen
voeg je dagcolumn toe

Dagcolumn

Zelensky

Zelensky en Churchill lijken voor geen meter op elkaar. Echt niet. Zelensky was een acteur die een underdog, een typische loser, een leraartje die minder verdiende dan zijn vader de taxichauffeur en nog bij zijn vader, moeder en zus inwoonde in een krappe flat ergens in, ik vermoed, Kiev. Per ongeluk en alleen door steun van zijn klas wordt dit onderdeurtje de president van Oekraïne.

Churchill daarentegen was een avonturier die in de Boerenoorlog nog door de opstandelingen was gevangen genomen, ontsnapte en zichzelf via een moeilijke weg terug smokkelde achter de Britse linies. Later werd hij minister die verantwoordelijk was voor de mislukte invasie in Gallipoli in de Eerste Wereldoorlog, waar Australische soldaten een onmogelijke landing pleegden en in de pan werden gehakt. Overigens claimt Churchill dat zijn plan goed was, maar incompetente admiraals het plan hadden laten mislukken door de Turken te vroeg te informeren over de op handen zijn invasie.

Churchill heeft daarna toch nog een lange politieke carrière gehad, die hem uiteindelijk de oorlogspremier maakte die de Britten door de moeilijkste jaren van de geschiedenis leidde.

Onlangs zag ik de film The darkest hour. Dit gaat over de korte periode tussen de aanval van de Duitsers op Nederland, België en Frankrijk en de succesvolle evacuatie van het Britse leger uit Duinkerken. Gedurende die korte periode werd Churchill premier en moest hij een kabinet samenstellen, het plan voor de evacuatie van het Britse leger organiseren en de tegencoup van Chamberlain en viscount Halifax het hoofd bieden. Dat laatste blijkt nog het moeilijkste.

Eigenlijk lijken de conservatieven Churchill premier te hebben gemaakt om hem te laten falen. Hij had Gallipoli ook al doen mislukken dus een mislukte expeditie in Frankrijk en Noorwegen zou het einde van deze politieke outsider hebben betekent. Halifax lijkt de steun van de koning te hebben en samen met Chamberlain weet hij het war cabinet te veranderen in het onderhandelingskabinet. Ze willen het aanbod van Mussolini aannemen om met Hitler te onderhandelen. Churchill is daar tegen, omdat hij vreest dat dit van Engeland een vazalstaat zal maken en ik vermoed dat hij gelijk had. Het lot van Petain in Frankrijk is bekend.

Zelensky is net als Churchill een staatshoofd die een vijand het hoofd moet bieden die veel beter is bewapend, meer oorlogservaring heeft, meer geld heeft en meedogenloos is. De eerste dag of dagen overwoog Zelensky, niet als koning George van Engeland en koningin Wilhelmina om te vluchten, maar hij bleef op zijn post, omdat hij besloot dat de president op zijn post moest blijven. Dat is nogal een stap voor iemand die nooit in termen van oorlog dacht, maar altijd in termen van scripts en rollen. Hij speelde rollen in een geschiedenis die hij tot aan het eind kende, want hij las natuurlijk het script uit voordat hij de rol uit zijn hoofd leerde.

Nu moet hij improviseren. Improviseren was wat Churchill zijn hele leven deed. Nu moet Zelensky politiek bedrijven op internationaal niveau. Churchill had een groot deel van zijn leven politiek bedreven in een wereldrijk en kende de geschiedenis van grootmachten. Nu moet Zelensky de bevelen geven. Churchill was gewend aan mensen die naar hem luisteren. Zelensky en Churchill lijken dus op geen enkele manier op elkaar, maar beiden houden stand op een wijze die bij mij veel bewondering wekt. Beiden bellen met de Amerikaanse president en vragen om meer wapens. Zelensky krijgt toezeggingen en momenteel is slechts 10% van de wapens geleverd, terwijl Churchill ook moest smeken om de levering van veertig P40 Tomahawk vliegtuigen die al betaald waren met geleend Amerikaans geld. De Amerikaanse president kon ze niet leveren, omdat wapens niet gemotoriseerd over de grens mochten worden gebracht. ‘Maar’, zo legt Roosevelt door te telefoon uit, ‘ik kan ze vlakbij de Canadese grens brengen en dan kan jij ze met paarden over de grens trekken. Dat mag.’

Leiders in een oorlog tegen een overmacht. Churchill slaagde erin 300.000 militairen terug naar Engeland te halen en daarmee de kans op succesvol verzet tegen een invasie mogelijk te maken. Zelensky heeft de omsingeling van Kiev overleefd. Beide zijn het eerste stappen in een lange weg naar de vrede. Een vrede die ze alleen kunnen winnen met hulp van buiten.

Wij zijn destijds gered door Churchill. Hij wist de coup van Chamberlain en Halifax te overleven met één van de mooiste speeches uit de geschiedenis van alle democratieën van de wereld. Hij heeft de Engelse taal gemobiliseerd, mopperde Halifax. Zelensky heeft tal van toespraken gehouden in de hoop om hulp te krijgen. Hulp waarzonder zijn land niet kan.

Tijdens de herdenkingsloop van 4 mei stonden Oekraïners op de Grote Markt in Groningen naar de stoet te kijken. Wij herinnerden ons de wreedheden van onze laatste oorlog. Maar zij dachten, en ik ook, en velen naast mij ook, aan de wreedheden in Oekraïne. Wij moeten ze helpen.

Churchill kon misschien wel de Engelse taal mobiliseren en Zelensky kan ook prachtig speechen, maar zonder wapens, voedsel en geld, was de Churchillaan in Coevorden er nooit gekomen en zonder dat zal ook Oekraïne de aanval van de barbaren niet overleven.

Schrijver: Jan R. Lønsing, 23 juni 2022


Geplaatst in de categorie: actualiteit

4.8 met 4 stemmen 137



Er zijn nog geen reacties op deze inzending.


Geef je reactie op deze inzending:

( vink aan als je niet wilt dat je e-mailadres voor anderen in beeld verschijnt)